Бо кӯшиши Наҷмиддини Кавкабии Бухороӣ бори аввал куллиёти шеърии мақом, аз ҷумла «Дувоздаҳмақом» тартиб дода шуд, — бардошт аз Конфронси байналмилалии илмӣ

Декабрь 14, 2018 13:25

ДУШАНБЕ, 14.12.2018 /АМИТ «Ховар»/. Имрӯз дар Академияи илмҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон таҳти унвони «Наҷмиддини Кавкабӣ ва анъанаҳои таърихию бадеии мардумони Осиёи Марказӣ: дирӯз ва имрӯз» Конфронси байналмилалии илмӣ доир гардид.

Конфронсро президенти Академияи илмҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон, академик Фарҳод Раҳимӣ оғоз бахшида, иброз дошт, ки имсол бо қарори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон дар саросари кишвар 550 — солагии мусиқидон, шоир ва навозандаи тоҷик Наҷмиддини Кавкабӣ ҷашн гирифта мешавад. Қарори мазкурро Бунёди илму маориф ва фарҳанги Созмони Милали Муттаҳид (ЮНЕСКО) дастгирӣ намудааст.

Ба гуфтаи мудири шуъбаи таърих ва назарияи санъати Академияи илмҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон професор Аскаралӣ Раҷабов, Наҷмиддини Кавкабии Бухороӣ аз барҷастатарин чеҳраҳои адабӣ буда, на танҳо дар Шарқи миёнаи наздик, балки дар  таърихи адабиёту фарҳанги  тоҷикон аввалин донишманде мебошад, ки масъалаи мусиқиро бо назм баён кардааст. Ӯ дар замони хеш аз чеҳраҳои номдори адабию ҳунарӣ маҳсуб шуда, дар таҳқиқи мусиқӣ эътибори зиёд пайдо намудааст. Кавкабӣ мактаби мусиқии Бухороро роҳбарӣ намуда, оид ба мусиқии тоҷик якчанд рисолаҳо таълиф кардааст. «Рисолаи мусиқӣ», «Рисола дар баёни Дувоздаҳмақом», «Куллиёти Дувоздаҳмақом», «Назми Дувоздаҳмақом» аз арзишмандтарин рисолаҳои муаллиф ба ҳисоб мераванд.

«То Наҷмиддини Кавкабӣ олимон доир ба мусиқии классикӣ, махсусан санъати мақом рисолаҳои зиёд навишта буданд, лекин бори аввал бо кӯшиши ӯ куллиёти шеърии мақом, аз ҷумла «Дувоздаҳмақом» тартиб дода шуд. Ин иқдоми Кавкабӣ минбаъд барои таҳияи матни назмиёти «Шашмақом» заминаи устувор гузошта, берун аз ҳавзаҳои Мовароуннаҳру Хуросон низ густариш ёфт. Ӯ мактаби классикии мусиқӣ, аз ҷумла, анъанаи эҷод, иҷро ва таҳқиқи «Дувоздаҳмақом» — ро дар шакли нав идома дод. Наҷмиддин аз чеҳраҳои бузурге мебошад, ки дар  такя ба суннатҳои дерини анъанаи эҷодӣ ва таҳқиқи мусиқӣ на танҳо дар ҳаёти фарҳангии Мовароуннаҳру Хуросон, инчунин дар ҳавзаҳои  дигари Эрон ва Ҳинд диди нав ворид карда,  таъсири зиёд гузошт»,-зикр намуд Аскаралӣ Раҷабов.

Декабрь 14, 2018 13:25

Хабарҳои дигари ин бахш

ЭЪЛОН: «ВАССОФИ ВАТАН». Барои рӯзноманигорон ва корбарони саҳифаҳои иҷтимоии шабакаҳои интернетӣ фестивал-озмун баргузор мешавад
Тандиси биринҷии чеҳраи Президенти Тоҷикистон ба Осорхонаи миллӣ супорида шуд
АЗ НАВРӮЗ ТО НАВРӮЗ. Дар Донишкадаи давлатии санъати тасвирӣ ва дизайни Тоҷикистон фестивали муд баргузор мегардад
ИМРӮЗ-РӮЗИ ҶАҲОНИИ ТЕАТР. Дар давраи соҳибистиқлолӣ дар Тоҷикистон барои пешрафти санъати касбии театрӣ шароити мусоид фароҳам оварда шуд
«САЙРИ ГУЛИ ЛОЛА». Дар Суғд Фестивали вилоятии гулҳо доир мешавад
КОНИ ЛАЗЗАТ ВА ХОНИ НЕЪМАТ. Хабарнигори АМИТ «Ховар» оид ба таомҳои наврӯзӣ дар Бадахшон маълумот ҷамъоварӣ намуд
НАВРӮЗ-МАҲБУБТАРИН ҶАШНИ МИЛЛИИ ТОҶИКОН. Суратгузориш аз таҷлили бошукуҳи ҷашни Наврӯз дар Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон
Байни Китобхонаи миллии Тоҷикистон ва Китобхонаи оммавӣ, илмӣ-техникии шуъбаи Академияи илмҳои Русия дар минтақаи Сибир Созишномаи ҳамкорӣ ба имзо расид
Оши бурида дар Наврӯз ҳамчун рамзи умри дароз ва ҳаёти хушбахтона омода мешавад
НАВРӮЗ — ҶАШНИ ЭҲЁ. Ин ҷашни ҷаҳонӣ бунёди маънавии миллати тоҷик мебошад
МАЗМУНҲОИ НАВРӮЗӢ ДАР АШЪОРИ АҲДИ КЛАССИКИИ ФОРСУ ТОҶИК. Андешаҳои адабиётшинос дар хусус
НАВРӮЗ ДАР ЗАРАФШОН. Он бо «тухмҷангак»-и кӯдакон оғоз мегардад