یادگار سعدی یف، ساکن شهر سمرقند: «مردم تاجیک بزرگ است، زیرا استاد رودکی و پیشوای ملت امامعلی رحمان دارد»

1 مارث در مرز ازبکستان و تاجیکستان 6 گذرگاه دوباره باز شد. در مراسم  افتتاحیه این گذرگاه ها در برابر سروران ولایت ها و ناحیه‌های هم مرز دو کشور، همچنین از هر دو جانب انسان های برومند و شخصیت های سرشناس حضور داشتند.

در این باره احمدجان رحمت زاد، شاعر و رئیس بخش سغدی اتحادیه نویسندگان تاجیکستان چنین گفت:

– گذرگاه جر تپه – سرزم در مرز پنجکنت با سمرقند گشاده شد. حاضرین همه تکرار به تکرار اظهار می‌کردند  که مرز بین دو مردم دوست و برادر تاجیک و ازبک دیگر هیچ گاه بسته نشود. یکی از این شرکتداران یادگار سعدی یف که کارمند بخش فرهنگ ولایت سمرقند جمهوری ازبکستان بود، هنگام سخنرانی شادباشی خویش چنین تأکید کرد: «ملت تاجیک از آن رو افتخار دارد  که سردفتر ادبیات عالم‌شمول تاجیک و فارس – استاد رودکی و پیشوای ملت محترم امامعلی رحمان، رئیس جمهوری تاجیکستان دارد. این شخصیت های بزرگ برای ساکنان جمهوری ما نیز عزیز هستند و در هر خانه عکس پیشوای ملت نور و صفابخش خاندان است…»  

مسلم است که استاد ابوعبدالله رودکی شهادتنامه ملت ماست و توسط آثار او هم سلاله سامانیان مشهور عالم گردید و هم نام مردم تاجیک، زبان شیوا و بهشتی ناب تاجیکی به مسند دولتی برآمد و جاودانی گردید، هم ادبیات بی‌نظیر تاجیکی در قلمرو زبان گسترده زمان شکوه مند سامانیان به درجه‌ای رسید  که هزارساله  دیگر از پیشگامترین در جهان به شمار می رفت.   یازده عصر به این سو ستایش استاد رودکی برحق است.

برای مردم تاجیک و ازبک  که  قرن ها  در کنار هم زندگانی کرده، دوستی و رفاقت شان در طول تاریخ تحکیم  یافته است، باز شدن گذرگاه های مرزی بین دو کشور همجوار رویداد مهم تاریخی گردید. یکی از اصلی ترین  عامل های باز شدن مرز و بهبود یافتن مناسبت ها بین کشورهای تاجیکستان و ازبکستان، بدون شبهه، تلاشها و نتایج سیاست «درهای باز» –  پیشوای ملت تاجیکان است. از سوی دیگر، دیدگاه  دوراندیشانه و راهکارهای تازه سیاسی سرور جدید جمهوری ازبکستان نیز برای شکستن قالب های قبلی خشونت بار زمینه مساعد فراهم آوردند. پیشوای معظم ملت تاجیک حتی در زمان سیاست های سرد مأموران پیشین کشور همسایه نیز روزنه تفاهم را به روی آنها باز گذاشته و خواستار تحول روابط دولتی در بین کشورهای تاجیکستان و ازبکستان بودند.

به تمام مانعه‌ها نگاه نکرده، در لحظه مصیبت عظیم رهبر معظم دولت تاجیکستان با صمیمیت و جوانمردی به خود خاص در کنار مردم ازبک قرار داشتند. در اصل، همین عمل پیشوای ملت جانب ها را به همدیگرفهمی و دوستی مایل ساخت و منبعد برای تدریجاً بهتر شدن مناسبت های همکاری نقش مهم گذاشت. محض در زمینه همین گونه دیدگاه خیرخواهانه داشتن رهبران دولت های منطقه امکان‌پذیر است  که مشکلات  مشترک این کشورها به تدریج برطرف کرده شوند.

باز شدن گذرگاه های مرزی بین تاجیکستان و ازبکستان یکی از پدیده‌های امیدبخش در این راستا است.  زمانی که سد مرزها  بشکست، گروه-گروه به  دیدار هم آمدن پیوندان و بستگان، هم‌مسلکان و همکاران پیشین و صاحبکاران شهادت آن بود که مردم تاجیک و ازبک در واقع مشتاق دیدار همدیگرند، بلکه چون برادرند.  آنها همدیگر را برادروار به آغوش گرفته و سر دسترخوان عیدانه بهاری و نوروزی نشستند و با صمیمیت با همدیگر صحبت می‌نمودند.

لطف‌الله سراج یف، پیرمرد صدساله، ساکن ناحیه پنجکنت ابراز داشت  که دخترش را 20 سال این جانب با نوه هایش به سیری ندیده است. وی با اشک شش‌قطار به پیشوای ملت محترم امامعلی رحمان عرض سپاس نموده و دست برداشته دعا می‌کرد  که پاینده و ابدی باد دولت صاحب‌استقلال ما با سروری جناب عالی و جاودان و نیرومند باد دوستی مردم تاجیک و ازبک!

باعث خرسندیست که به تدریج راه های فزایی و جاده های بین جمهوری های تاجیکستان و ازبکستان  که سال های طولانی بسته شده بودند،  از نو باز می‌گردند. همچنین بر اساس توافقات نهادهای مربوط  کشورهای تاجیکستان و ازبکستان روند برقرار سازی راه آهن آموزنگ  که سال 2011 تخریب شده بود، شروع شده است.

پیوند این خط سیرهای گسسته  بدون شبهه می‌توانند زمینه گرایش بیشتر مردم تاجیک و ازبک را مطرح کرده و به تحکیم مناسبت های بین دولتی ما مساعدت نمایند. احیای روابط فرهنگی و اقتصادی میان تاجیکستان و ازبکستان از آن جهت آسان است که مردم هر دو کشور این گونه همکاری ها را استقبال می‌کند،  زیرا از دیر باز انتظار چنین تحولات سیاسی بودند. کوشش های رهبران کشورهای تاجیکستان و ازبکستان برای احیای روابط  بین دولتی بی‌شک از جانب مردم هر دو کشور خوش پذیرفته شده و همزمان در رابطه به این عملکرد دوراندیشانه سیاسی نفوذ آنها نیز در سطح منطقه و جهان بالا خواهد رفت.

ملت های  که در برابر حفظ اصالت و ویژگی های ملی خود همزمان با دیگر ملت ها مشترکات و قرابت فرهنگی و تاریخی دارند، در جهان کم نیستند، اما مثل ملت های تاجیک و ازبک کم می‌توان ملتی را واخورد  که از لحاظ روانی و اخلاقی، سنت و عادت و عنعنه‌ و شیوه زندگی به هم شباهت داشته باشند. این دو ملت در مورد طی مسیر تاریخ طولانی هم زیستی خود آن قدر از هم تأثیر پذیرفته‌اند  که دیگر نه تنها در کلیات، بلکه در جزئیات شیوه زندگی شان نیز تفاوتی باقی نمانده است. طرز زیست ( (life style ملت ازبک آن قدر شبیه به شیوه زندگی تاجیکان است  که حتی برای محققان نیز کمترین تفاوتی را هم در آن دریافت کردن مشکل است. شباهت شیوه زندگی مردم تاجیک و ازبک را می‌توان بازتاب روشن عمومیت هویت ملی و وضع مشترک روانی  این دو ملت برادر دانست. از این رو نمایندگان این دو ملت در پس‌منظر سیاست های متناقض زمان همیشه نسبت به همدیگر از لحاظ عاطفی تمایل داشتند و هیچ گونه مرزی را در روابط مستقیم و مداوم خود قبول نمی‌کردند. فضای اندیشه قشرهای غیرسیاسی جامعه و مردم عادی در جمهوری های تاجیکستان و ازبکستان به تفاوت از فضای قبلی سیاسی احیانا سرد و بغرنج این کشورها همیشه گرم و آفتابی بود. محض از شرافت و برکت این روشنی فعلاً راه همدلی و همدیگرفهمی سیاسی تاجیکستان و ازبکستان با القا و ارشاد رهبران دوراندیش و آینده‌بین این دو کشور همسایه دریافت کرده شد که آن می‌تواند برای هر دو کشور و برای هر دو ملت مفید و سعادت‌آور باشد.

بسا رمزیست  که در اکثر گذرگاه های مرزی مراسم رسمی افتتاح روز یکم فصل بهار به وقوع آمد و این رمز و فال نیکی است  که بهار دوستی دو مردم همسایه ابد الدهر میوه‌های شهدبار خواهد داد و مردم مشتاق هر دو سوی مرز، پیوندان و بستگان به منزل های همدیگر بی ممانعت  رفت و آمد خواهند کرد.