Саодат Ҳайдарзода: «Мо бояд либоси миллии аҷдодии худро талқин кунем»
ДУШАНБЕ, 20.07.2017 /АМИТ«Ховар»/. Либоси миллӣ дар баробари забону фарҳанг аз рукнҳои асосии ҳастии миллат маҳсуб мешавад. Либоси миллӣ низ дар шебу фарози таърих борҳо дар вартаи нобудшавӣ қарор гирифтааст. Аммо эҳсоси баланди худшиносии бонувони тоҷик зебогиву шинамии либоси тоҷикиро то ба наслҳои имрӯза расонидаанд.
Мутаассифона, имрӯз тақлиди бархе аз занону духтарон ба фарҳангу либоси бегона метавонад ба рушди фарҳангу либоси миллӣ монеа эҷод намояд. Аз ин рӯ, ҷиҳати баробари замон рушд ёфтани либоси миллӣ тадбирҳои зарурӣ андешидан тақозои замон аст.
Дар ин мавзӯъ сармуҳаррири маҷаллаи «Фирўза» Саодат Ҳайдарзода дар суҳбат бо хабарнигори АМИТ «Ховар» андешаҳои худро чунин изҳор намуд:
«Дар либоси миллии ҳар миллат тахайюл, тафаккур ва табиати он сарзамин инъикос гардидааст. Дар либоси миллии мо низ рангорангии табиати зебои Тоҷикистон, иффат, шарму ҳаёи зебандаи бонувони тоҷик тасвир ёфтааст.
Дар осорхонаҳо садсолаҳо инҷониб либосҳои ниёгонамон маҳфуз аст. Остини дароз бо саростин, гиребони баланд, докаи сафед ё рўсарии аз ҳиҷоб дида қулайтар маънои риоя шудани сатрро мефаҳмонад. Аз омӯзиши ин либосҳо дорои фарҳанги баланд, одоби ҳамида ва ҷаҳонбинии васеъ будани аҷдодонамон баръало аён мегардад.
Аммо имрўз бархе дар мафкураашон тарзи либоспўшии шарқиёнаву ғарбиёнаро ҷой дода, бе риояи модерн куртаҳои дароздомони туркӣ, домони тангу кўтоҳи дарздор, ҳариру нимурён ё чодари сиёҳи сар то пой печонидашуда ба бар менамоянд.
Кўркўрона пайравӣ ё тақлид кардан ба либоси бегона, бешак, ба пастравии фарҳанги миллӣ оварда мерасонад.
Аз ин ҷост, ки Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ-Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар мулоқотҳояшон мутасаддиёни соҳаи фарҳанг ва мақомоти дахлдорро дастур медиҳанд, ки пеши роҳи тақлидкорӣ ва зуҳуроти бегонапарастӣ гирифта бигиранд.
Дар иртибот ба чунин роҳнамоии Сарвари давлатамон дар фарҳанги либоспўшии бонувон дигаргуниҳо ва навгониҳо эҳсос мегардад. Яъне имрўз шаклу намуди либоси миллӣ хеле тағйир ёфта, тарроҳон ва чеварони либосҳои миллӣ бо тарзу усулҳои наву замонавӣ чакану атласро ба либоси ақрабои гузаштаамон қаробат дода медўзанд.
Пироҳани чакан рамзи рангорангии ҳаёт, хушиҳои зиндагӣ буда, дар он гўё гулҳои рангоранги табиати зинда бо таровати хоса, хеле назаррабо ҷилва медиҳанд. «Салиби шикаста» рамзи ориёиҳо буда, дар парчамашон акс меёфт. Хушбахтона, як намуди пироҳани чакан бо ин унвон кашидадўзӣ мешавад. Аҷдодони бузурги мо-ориёиҳо офтобро муқаддас дониста, онро ҳамчун рамзи меҳр истифода мебурданд. Дар ин маврид месазад зикр намуд, ки пироҳан-чакани «Косагул» аз таърихи куҳан доштани чакани тоҷикон шаҳодат медиҳад.
Агар дар Аврупо бонувон либоси якранги сафеду хокистарӣ, бунафшу қирмизӣ ва сиёҳ пўшанд, либоси миллии бонувони тоҷик сернақшу нигор буда, онҳоро боз ҳам зеботар мегардонад. Нақшу нигоре, ки дар чакан инъикос гардидааст, ҷаҳон- ҷаҳон маънӣ дорад. Гулҳояш рангу ҷилои табиати Тоҷикистон, зебогиҳои ботинии инсонро тараннум месозанд. Маҳз дар кишварҳои Ғарбу Амрико таваҷҷуҳ ба либоси миллии мо-чакан бештар гардидааст. Зеро чакану атлас тавассути намоишгоҳҳои байналмилалӣ ва интернетӣ дар тамоми ҷаҳон муаррифӣ карда мешавад.
Тараннуми либоси миллӣ падидаест арзишманд. Мо бояд мавқеи либоспўшиамонро устувор гардонида, либоси миллии аҷдодии худро талқин намоем!».