Ҷоизаи Нобел дар соҳаи физика барои моделсозии иқлими Замин эъто гардид

Октябрь 6, 2021 12:19

ДУШАНБЕ, 06.10.2021 /АМИТ «Ховар»/. Ба олимони ИМА, Олмон ва Италия Сюкуро Манабэ, Клаус Ҳасселман ва Ҷорҷио Паризи дирӯз, 5 октябр барои «саҳми навоварона дар фаҳмиши низомҳои мураккаби физикӣ, бахусус барои моделсозии физикии иқлими Замин» ҷоизаи Нобел супорида шуд. Дар ин бора АМИТ «Ховар» бо истинод ба хадамоти матбуоти Кумитаи Нобел хабар медиҳад.

Барандаи ҷоизаи Нобел Ҷорҷио Паризи дар ин робита ба амалҳои қатъӣ барои мубориза бо тағйирёбии иқлим даъват кард. Паризи иқрор кард, ки қарори Кумитаи Нобел барои ӯ ҳодисаи ногаҳонӣ гардид.

Дар асл, сухан дар бораи моделҳои математикие меравад, ки дар асоси ҳамаи шартномаҳои байналмилалӣ оид ба иқлим қарор доранд, аз ҷумла, Созишномаи Париж, ки соли 2015 аз ҷониби беш аз 120 кишвар ба имзо расидааст. Моделҳо бечунучаро тасдиқ мекунанд, ки имрӯз сайёра гармшавии глобалиро аз сар мегузаронад ва гуноҳи ин бар дӯши нафарест, ки ба атмосфера миқдори зиёди газҳои гулхонаӣ мебарорад. Ба ҷуз ин, моделҳо ҳудуди болоравии миёнаи ҳароратро дар охири аср ҳисоб кардаанд, ки мо ба ҳеҷ ваҷҳ набояд аз он гузарем. Ин ҳадди баландтарин 2 дараҷа Селсия аст. 3-4 дараҷа баланд шудани гармӣ ба одамизод бо ҳодисаҳои фалокатовар: болоравии сатҳи оби уқёнус ва обхезии бисёр қитъаҳои калон, хушксолӣ, обшавии яхбастагиҳои абадӣ таҳдид мекунад.

Имрӯз, 6 октябр, барандагони Ҷоизаи Нобел дар бахши кимиё эълон хоҳанд шуд.

                                        АКС:  © AFP 2021 / Jonathan Nackstrand

Октябрь 6, 2021 12:19

Хабарҳои дигари ин бахш

Дар Тоҷикистон зиёда аз 21 навъи маводу масолеҳи тармимгарӣ омода карда мешавад
ПАЁМЕ, КИ ҲАМА НУРУ НАВИД АСТ. Андешаҳои Шоири халқии Тоҷикистон Камол Насрулло дар ҳошияи Паёми Президенти Тоҷикистон ба Маҷлиси Олӣ
ПАЁМИ ПРЕЗИДЕНТИ ТОҶИКИСТОН — ДАСТУРАМАЛ ВА РОҲНАМО. Дар Душанбе ҳамоиши илмӣ доир гардид
Ризо Солеҳии Амирӣ: «Аз ҳар муваффақияти Тоҷикистон ҳушҳолу сарфароз мешавем»
Маркази тадқиқоти стратегии назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон ва Маркази пажуҳишии Шурои исломии Эрон ҳамкорӣ дар самти таҳқиқотро густариш медиҳанд
Байни Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон ва Пажуҳишгоҳи муҳандисии генетикӣ ва биотехнологияи Эрон Ёддошти тафоҳум ба имзо расид
Аҳли илму адаби Эрон дар Осорхонаи миллӣ бо таъриху тамаддуни тоҷикон шинос гардид
Ҳамкории Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон бо Вазорати мероси фарҳангӣ, гардишгарӣ ва саноеи дастии Эрон баррасӣ гардид
«Мероси Имоми Аъзам ва гуфтугӯи тамаддунҳо», «Мавлоно ва тамаддуни инсонӣ» сазовори «Шоҳҷоиза»-и Озмуни ҷумҳуриявии «Китоби сол-2024» гардиданд
Дар Душанбе робитаҳои фарҳангии Тоҷикистон ва Эрон баррасӣ шуданд
Дар Душанбе Пажуҳишгоҳи фарҳангии тоҷикӣ-форсӣ ифтитоҳ гардид
Дар Душанбе Форуми олимону пажуҳишгарони Тоҷикистон ва Эрон баргузор шуд