Ҷоизаи Нобел дар соҳаи физика барои моделсозии иқлими Замин эъто гардид

Октябрь 6, 2021 12:19

ДУШАНБЕ, 06.10.2021 /АМИТ «Ховар»/. Ба олимони ИМА, Олмон ва Италия Сюкуро Манабэ, Клаус Ҳасселман ва Ҷорҷио Паризи дирӯз, 5 октябр барои «саҳми навоварона дар фаҳмиши низомҳои мураккаби физикӣ, бахусус барои моделсозии физикии иқлими Замин» ҷоизаи Нобел супорида шуд. Дар ин бора АМИТ «Ховар» бо истинод ба хадамоти матбуоти Кумитаи Нобел хабар медиҳад.

Барандаи ҷоизаи Нобел Ҷорҷио Паризи дар ин робита ба амалҳои қатъӣ барои мубориза бо тағйирёбии иқлим даъват кард. Паризи иқрор кард, ки қарори Кумитаи Нобел барои ӯ ҳодисаи ногаҳонӣ гардид.

Дар асл, сухан дар бораи моделҳои математикие меравад, ки дар асоси ҳамаи шартномаҳои байналмилалӣ оид ба иқлим қарор доранд, аз ҷумла, Созишномаи Париж, ки соли 2015 аз ҷониби беш аз 120 кишвар ба имзо расидааст. Моделҳо бечунучаро тасдиқ мекунанд, ки имрӯз сайёра гармшавии глобалиро аз сар мегузаронад ва гуноҳи ин бар дӯши нафарест, ки ба атмосфера миқдори зиёди газҳои гулхонаӣ мебарорад. Ба ҷуз ин, моделҳо ҳудуди болоравии миёнаи ҳароратро дар охири аср ҳисоб кардаанд, ки мо ба ҳеҷ ваҷҳ набояд аз он гузарем. Ин ҳадди баландтарин 2 дараҷа Селсия аст. 3-4 дараҷа баланд шудани гармӣ ба одамизод бо ҳодисаҳои фалокатовар: болоравии сатҳи оби уқёнус ва обхезии бисёр қитъаҳои калон, хушксолӣ, обшавии яхбастагиҳои абадӣ таҳдид мекунад.

Имрӯз, 6 октябр, барандагони Ҷоизаи Нобел дар бахши кимиё эълон хоҳанд шуд.

                                        АКС:  © AFP 2021 / Jonathan Nackstrand

Октябрь 6, 2021 12:19

Хабарҳои дигари ин бахш

Бахшида ба 80-солагии Шоири халқии Тоҷикистон Гулназар Келдӣ маҳфили адабӣ баргузор гардид
Байни АМИТ «Ховар» ва Донишгоҳи миллии Тоҷикистон шартномаи ҳамкорӣ ба имзо расид
Дар ноҳияи Рӯдакӣ даври минтақавии Озмуни ҷумҳуриявии «Илм-фурӯғи маърифат» оғоз ёфт
Сокинони ноҳияи Шаҳринав соҳиби туҳфаи Президенти Тоҷикистон-«Шоҳнома»-и Абулқосим Фирдавсӣ мегарданд
МАХЗАНИ ДОНИШ ДАР ҲАР ХОНАДОН. Ба 63 ҳазор оилаи ноҳияи Рӯдакӣ асари безавол — «Шоҳнома» тақдим мегардад
Ҳайати фарҳангии ИДМ бо ёдгориҳои нодири таърихии миллати тоҷик шинос шуд
Ҳайати парлумонии Иттиҳоди Аврупо дар Осорхонаи миллии Тоҷикистон бо тамаддуни қадимии тоҷикон шинос шуд
Байни Тоҷикистон ва Қазоқистон ҳамкории илмӣ дар соҳаҳои фалсафа, сиёсатшиносӣ, ҳуқуқ ва дин баррасӣ гардид
Дар Душанбе ҷаласаи XXXX Шурои ҳамкории фарҳангии Иттиҳоди Давлатҳои Мустақил баргузор гардид
«АТОИ САҲНА». Дар Осорхонаи миллии Тоҷикистон намоиши ҷашнӣ ифтитоҳ гардид
ЭМОМАЛӢ РАҲМОН — НАХУСТИН ҲИМОЯТГАРИ РАСМИЮ ДАВЛАТИИ «ШОҲНОМА». Андешаҳои шоҳномашинос Яъқуби Ясно дар ин маврид
Ҷаласаи навбатии Шурои ҳамкории фарҳангии ИДМ оғоз гардид