Ҷоизаи Нобел дар соҳаи физика барои моделсозии иқлими Замин эъто гардид

Октябрь 6, 2021 12:19

ДУШАНБЕ, 06.10.2021 /АМИТ «Ховар»/. Ба олимони ИМА, Олмон ва Италия Сюкуро Манабэ, Клаус Ҳасселман ва Ҷорҷио Паризи дирӯз, 5 октябр барои «саҳми навоварона дар фаҳмиши низомҳои мураккаби физикӣ, бахусус барои моделсозии физикии иқлими Замин» ҷоизаи Нобел супорида шуд. Дар ин бора АМИТ «Ховар» бо истинод ба хадамоти матбуоти Кумитаи Нобел хабар медиҳад.

Барандаи ҷоизаи Нобел Ҷорҷио Паризи дар ин робита ба амалҳои қатъӣ барои мубориза бо тағйирёбии иқлим даъват кард. Паризи иқрор кард, ки қарори Кумитаи Нобел барои ӯ ҳодисаи ногаҳонӣ гардид.

Дар асл, сухан дар бораи моделҳои математикие меравад, ки дар асоси ҳамаи шартномаҳои байналмилалӣ оид ба иқлим қарор доранд, аз ҷумла, Созишномаи Париж, ки соли 2015 аз ҷониби беш аз 120 кишвар ба имзо расидааст. Моделҳо бечунучаро тасдиқ мекунанд, ки имрӯз сайёра гармшавии глобалиро аз сар мегузаронад ва гуноҳи ин бар дӯши нафарест, ки ба атмосфера миқдори зиёди газҳои гулхонаӣ мебарорад. Ба ҷуз ин, моделҳо ҳудуди болоравии миёнаи ҳароратро дар охири аср ҳисоб кардаанд, ки мо ба ҳеҷ ваҷҳ набояд аз он гузарем. Ин ҳадди баландтарин 2 дараҷа Селсия аст. 3-4 дараҷа баланд шудани гармӣ ба одамизод бо ҳодисаҳои фалокатовар: болоравии сатҳи оби уқёнус ва обхезии бисёр қитъаҳои калон, хушксолӣ, обшавии яхбастагиҳои абадӣ таҳдид мекунад.

Имрӯз, 6 октябр, барандагони Ҷоизаи Нобел дар бахши кимиё эълон хоҳанд шуд.

                                        АКС:  © AFP 2021 / Jonathan Nackstrand

Октябрь 6, 2021 12:19

Хабарҳои дигари ин бахш

Зеҳни сунъӣ дар соҳаҳои санъати тасвирӣ ва дизайн тағйироти амиқ ба вуҷуд овардааст
Дар Тоҷикистон Озмуни ҷумҳуриявии «Рӯзнома ва маҷаллаи беҳтарин дар соли 2025» оғоз гардид
Барои мукофотонидани ғолибони Озмуни ҷумҳуриявии «Шоҳномахонӣ» 2 миллиону 660 ҳазор сомонӣ ҷудо карда мешавад
ТУҲФАИ АРЗАНДАИ ПРЕЗИДЕНТИ ТОҶИКИСТОН. Ба беш аз 57 ҳазор оилаи шаҳри Ваҳдат «Шоҳнома» тақдим мегардад
ИЛМ ДАР БАЛАНДИИ ЗИЁДА АЗ 5000 МЕТР. Дар калонтарин пиряхи Тоҷикистон — Ванҷях таҳқиқоти илмӣ гузаронида шуд
Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон бо Донишгоҳи давлатии омӯзгории Шинҷони Чин ҳамкориро тақвият медиҳад
Ёдгориҳои нодири тамаддуни тоҷикон дар Осорхонаи миллии Чин ба намоиш гузошта шуданд
Аз ҷониби нашриёти «Адиб» чор китоб ба нашр расид
Туҳфаи арзишманди Пешвои миллат — китоби «Шоҳнома» ба ноҳияи Файзобод расид
Байни консерваторияҳои Тоҷикистон ва Чин Ёддошти тафоҳум ба имзо расид
Намояндагони Шурои байналмилалии ҳунармандӣ бо намунаҳои сӯзании Панҷакент шинос шуданд
Сокинони шаҳри Роғун соҳиби туҳфаи Президенти Тоҷикистон — «Шоҳнома»-и Абулқосим Фирдавсӣ гардиданд