سخنرانی پیشوای ملت امامعلی رحمان در مراسم افتتاحیه شانزدهمین کنفرانس وزیران برنامه همکاری های منطقه ای اقتصادی آسیای مرکزی

محترم جناب ناکاو!

 محترم راهبران هیئت ها!

 حاضرین گرامی!

تشریف شما را به اجلاس شانزدهم کنفرانس وزیران برنامه همکاری های منطقه ای اقتصادی آسیای مرکزی در تاجیکستان خیر مقدم گفته  به همه شما فعالیت پرثمر آرزو می‌نمایم.

با استفاده از امکان، به رهبریت همه دولت ها، تشکیلات و سازمان ها و شخصانی  که مساعدت خود را برای اجرای برنامه مذکور دریغ نداشته‌اند، اظهار سپاس می‌نمایم.

در آسیای مرکزی تجربه بزرگ همکاری های سودمند و ثمر‌بخش بین کشورهای منطقه اندوخته شده است.

کشورهای منطقه ما را نه تنها مرزهای مشترک بلکه عنعنه‌های کهن تجاری  که از دوران راه بزرگ ابریشم سرچشمه می‌گیرند، می‌پیوندند.

عنعنه‌ها و نظام تجارتی  که در طول تاریخ توسط این راه تشکل یافته‌اند، در زمان معاصر نیز اهمیت خود را گم نکرده‌اند و منطقه را از جهت موقع جغرافی و اقتصادی برای کشورهای جهان جالب می‌گردانند.

برنامه همکاری های منطقه ای اقتصادی آسیای مرکزی محض با درنظرداشت اولویت های منطقه برای تشکل نظام شریکی بین کشورها و توسعه استراتژی اقتصادی آن  که امروزها در مرحله تجدید قرار دارد، نگرانیده شده است.

در دایره حوزه دولت های برنامه، آسیای مرکزی دارای بازار 70 میلیون نفر استعمال کننده بوده، ساحه‌های اقتصادی کشورها با هم پیوستگی دارند  که این عامل زمینه مفید همکاری را فراهم آورده است.

ولی تجارت بین همدیگری کشورهای آسیای مرکزی، در مجموع، 10 درصد گردش تجاری این کشورها را تشکیل می‌دهد  که این خیلی کم است.

ما خوب درک می‌کنیم  که در شرایط جهانی‌شوی، برای منطقه تأمین نمودن رقابت‌پذیری اقتصاد ملی و تشکل بازارهای مشترک منطقه ای اهمیت کلیدی دارد.

در این رابطه، تعدادی از مشکلات، از جمله مطابقت  نداشتن قانون‌گذاری های ملی و موجودیت موانع در راه توسعه تجارت، در سطح بین حکومتی حل کرده می‌شوند.

ولی مشکلات مربوط به روند جهانی‌شوی را تنها در سطح همکاری منطقه ای و تشکل نظام مکالمه بین دولتی پس سر کردن ممکن است.

بنا بر این، در چارچوب برنامه تقویت بخشیدن همکاری های اقتصادی در زمان معاصر مهم ارزیابی می‌گردد.

اولویت ها و سمت های کلیدی سیاست دولت تاجیکستان جهت وارد شدن به مسیر توسعه پایدار در استراتژی ملی توسعه کشور برای دوره تا سال 2030 درج گردیده‌اند.

در این زمینه تأمین استقلالی انرژی و استفاده ثمر‌بخش نیروی برق، از بن بست ارتباطی بیرون آمدن و به کشور ترانزیتی تبدیل یافتن، حفظ امنیت غذایی و اینچنین، وسعت دادن شغل پرمحصول به حیث هدف های استراتژی ما معین کرده شده‌اند.

روشن است  که این هدف ها نه تنها منفعت تاجیکستان، بلکه منافع تمام منطقه را افاده می‌کنند.

باور دارم، که همکاری های هماهنگ­شده در چارچوب استراتژی ذکرشده در سمت های کلیدی امکانات کشورهای منطقه را می‌توانند بمراتیب توسعه بخشند.

به این وسیله، ما می‌توانیم توسعه پایدار هر یک کشور را تأمین نموده و  سطح رفاه مردم منطقه را بالا برداریم.

برنامه همکاری های منطقه ای اقتصادی آسیای مرکزی به مطابق کردن قانون‌‌گذاری ملی، فعال گردانیدن اقدامات، دست یافتن به نتیجه‌های امیدبخش و شفافیت نگرانیده شده است.

از این لحاظ، ما چنین می‌شماریم  که این برنامه همچون یک وسیله رشد شریکی نمونه ثمر‌بخش رابطه بین کشورها و تشکیلات و سازمان ها می‌باشد.

با هدف تأمین ثمربخشی فعالیت ضرور است  که در چارچوب این همکاری ها با درنظرداشت منفعت های مشترک قانون های سازنده تصویب کرده شوند.

در این روند، بهبود تجارت منطقه ای و از بین بردن موانع اداری به هر یک کشور امکان می‌دهد  که ظرفیت های خود را به طور کامل استفاده برد .

چنین فرصت و ظرفیت ها خیلی زیادند و با استفاده از آن ها کشورهای منطقه می‌توانند در شریکی با نهاد های همکاری های چندوجهی حوزه کشورهای برنامه را به یک منطقه توسعه یافته تبدیل دهند.

اطمینان کامل دارم  که سندهای تهیه‌گردیده در آینده به کشورهای منطقه جهت کاهش خراجات معامله، بهبود فضای سرمایه‌گذاری و توسعه امکانات صاحبکاری کمک می‌نمایند.

گسترش همکاری های تجاری منطقه ای، به نظر ما، برای حل مشکلات مربوط به فقر و بهبود سطح زندگی اهالی زمینه استوار مادی شده می‌تواند.

توسعه همکاری میان کشورهای منطقه بی‌واسطه با استقرار صلح و ثبات در افغانستان مربوط می‌باشد.

تاجیکستان همیشه جانبدار حل فراگیر این مسئله و تشبثکار عملی شوی لایحه‌های زیر‌ساختی افغانستان می‌باشد.

زیرا تنها با راه توسعه زیر‌ساختار تولیدی و اجتماعی و بالا برداشتن سطح زندگی اهالی این کشور صلح و آرامی تأمین می‌گردد.

 حاضرین گرامی!

برای تأمین توسعه پایدار منطقه حل مسئله‌های استفاده ثمربخش ذخیره‌های آب و انرژی که جزء های به هم پیوند داشته می‌باشند، مهم می‌باشد.

در این جاده ما را لازم است  که روند تغییریابی اقلیم و تارفت آسیب‌پذیر گردیدن کشورهایمان را از پیامدهای آفت های طبیعیی وابسته به آب در نظر داشته باشیم.

همزمان با این، استفاده ثمرآور ذخیره‌های انرژی ما و منبع های تجدیدپذیر آن می‌تواند عامل پراقتدار توسعه «اقتصاد سبز» و از لحاظ اکولوژی تازه، پیشرفت صناعت، تضمین تأمین امنیت انرژی و رشد پادار اقتصادی همه کشورهای آسیای مرکزی گردد.

در برابر این، مسئله تقویت ظرفیت های ترانزیتی منطقه و تشکل نظام مکمل حمل و نقلی آن نیز تلاش های مشترک را تقاضا می‌نماید.

اکثر کشورهای منطقه، از جمله تاجیکستان، بنا بر موقع جغرافی خود به حوزه کشورهای محصور در خشکی شامل می‌باشند و شرایط زیر‌ساختی حمل و نقلی زمینی آنها مختلف است.

ضمناً، تعدادی از کشورهای عضو برنامه همکاری های منطقه ای اقتصادی آسیای مرکزی، از جمله تاجیکستان، در بابت دسترسی به بازارهای بزرگ جهانی به مشکلیذها دچار می‌گردند.

بنا بر این، حل مسئله از بن‌بست ارتباطی رها نمودن تاجیکستان نه تنها برای ما، بلکه برای منطقه جهت آسان نمودن ترانزیت کالا توسط قلمرو کشور مهم ارزیابی می‌گردد.

هرچند که در تاجیکستان در چارچوب برنامه همکاری های منطقه ای اقتصادی آسیای مرکزی بیش از 15 لایحه حمل و نقلی اجرا می شود، ولی تشکیل دالان های ترانزیتی در منطقه باز هم تقویت می‌‌خواهد .

تشکیل نظام به هم پیوست ارتباطی به پیوستن آسیای مرکزی با دیگر کشورهای آسیا و اینچنین، اروپا مساعدت نموده، به افزایش گردش تجارت بین همدیگری انگیزه جدی می‌بخشد.

با درنظرداشت این عامل، باید به لایحه‌های بنیاد راه های ماشینرو و آهن در این کشورها و تشکل دالان های ترانزیتی منطقه ای جهت راه یافتن به بندرهای دریای توجه جدی داده شود.

ادامه‌ همکاری بین شریکان در این سمت و بنیاد گذرگاه های بااعتماد و مرکزهای بازرسی به توسعه اقتصادی و اجتماعی کشورهای منطقه مساعدت خواهد کرد.

در این زمینه، باور دارم  که استراتژی تازه بلندمدت رشد، از جمله در مسائل تشکل گذرگاه های اقتصادی، از طرف کشورهای شرکت‌کننده برنامه همکاری های منطقه ای اقتصادی آسیای مرکزی جانبداری خواهد یافت.

گسترش همکاری در چارچوب برنامه همکاری های منطقه ای اقتصادی آسیای مرکزی از روی اولویت های جدید – توسعه اقتدار انسانی، کشاورزی و گردشگری نیز  که در استراتژی تا سال 2030 معین کرده شده‌اند، موافق هدف می‌باشد.

خانم ها و جنابان!

اجرای نقشه‌های استراتژی برنامه همکاری های منطقه ای اقتصادی آسیای مرکزی وقت و سرمایه زیاد را طلب می‌نماید.

از این لحاظ، ضرور است  که سطح هماهنگ­سازی مسائل و مکانیزم مبلغ‌گذاری پروژه های مشترک تغییر داده شود.

برای نایل شدن به این هدف می‌خواهم چند نکته را بیان نمایم:

نخست، ما از برنامه همکاری منطقه ای اقتصادی آسیای مرکزی جهت رشد ارتباطات، اینچنین، مسئله‌های مربوط به اداره مرز و وظیفه‌های تأمین امنیت اقتصادی مشترک اقدامات عملی، اجرای سروقتی و مکانیزم های تازه را انتظار داریم.

تشکل نظام کامل و با هم پیوند دالان های حمل و نقلی در این جاده برای کشورهای منطقه، بویژه  تاجیکستان اهمیت استراتژی دارد.

دوم، حل مشکلات کشورهای شرکت‌کننده برنامه همکاری منطقه ای اقتصادی آسیای مرکزی در اکثز موردها از سطح کسبیت متخصصان زمینه‌های مربوطه وابسته می‌باشد.

بنا بر این، ضرور است  که همکاری ها در جاده آماده‌سازی متخصصان دارای ملکه بلند کسبی و عموماً، رشد سرمایه انسانی تقویت بخشیده شوند.

سوم، جهت نایل شدن به هدف های بلندمدت همکاری های منطقه ای ما باید استراتژی یگانه را در اساس منفعت های مشترک به رهبری گرفته، برای همگرایی، نه تنها در سمت اقتصادیات، بلکه در دیگر بخش‌های ً مهم یک پایگاه استوار تأسیس دهیم.

در فرجام سخن خود، می‌خواهم آمادگی همیشگی تاجیکستان را برای تقویت همکاری های سودمند با همه کشورها و شریکان رشد شرکت‌کننده برنامه تأکید نمایم.

امیدوارم که همگرایی و همکاری ما به تأمین توسعه اقتصادی و اجتماعی و به پیشرفت کشورهایمان همه‌جانبه مساعدت خواهد کرد.

به همه شرکت‌کنندگان کنفرانس برار کار می‌خواهم.

سلامت و پیروز‌ باشید!