“زبان ملت-هستی ملت”. در شهر تهران رونمایی کتاب پیشوای ملت امامعلی رحمان برگزار شد

دوشنبه، 06. 12. 2019/”خاور”/. 4 دسامبر در شهر تهران مراسم رونمایی کتاب بنیان‌گذار صلح و وحدت ملی-پیشوای ملت محترم امامعلی رحمان، رئیس جمهوری تاجیکستان “زبان ملت – هستی ملت”، که اخیرا با ابتکار سفارت تاجیکستان در ایران در همکاری با بنیاد سعدی جمهوری اسلامی ایران به خط فارسی برگردان و در انتشارات “خاموش” با تعداد 2200 نسخه چاپ شد، برگزار گردید. در این باره آژانس ملی اطلاعاتی تاجیکستان “خاور” با استناد به وزارت امور خارجه جمهوری تاجیکستان خبر می‌دهد.

در مراسم رونمایی اهل علم و ادب و معارف و فرهنگ ایران، سفیران و نمایندگان سفارت ها و سازمان های بین‌المللی و منطقه ای مقیم تهران شرکت کردند. در سخنرانی های خود عثمان عثمانزاده، وزیر انرژی و ذخایر آب جمهوری تاجیکستان،  رضا اردکانیان، وزیر نیروی جمهوری اسلامی ایران، سعید عباس موسوی، معاون وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، غلاملی حداد عادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی جمهوری اسلامی ایران، محقق داماد، رئیس بنیاد علمی و تحقیقاتی “موقوفات افشار” ادیبان و عالمان معروف ایران اصغر دادبیه، علی دهباشی و حسن قریبی (برگردانکننده متن کتاب به خط فارسی) تاکید کردند که کتاب “زبان ملت – هستی ملت” به تحقیق تاریخ زبانی بخشیده شده است که آن برای تاجیکستان،  ایران و افغانستان مشترک بوده، مردمان این کشورها این زبان را مایه افتخار و نازش و حجت برازندگی خود در قلمرو علم و فرهنگ و شعر و سخن می‌دانند. از این رو، این کتاب که در زمینه آخرین دستاوردهای تاجیک‌شناسی نوشته شده است، برای اهل علم و ادب ایران و افغانستان نیز ارزشمند و مهم می‌باشد.

در سخنرانی ها اندیشه‌های مؤلف کتاب جناب عالی امامعلی رحمان در مورد مسئله عنصر هویتبخش و هستیساز ملت بودن زبان جانبداری تمام پیدا کرده، تاکید گردید که چنین رسالت بزرگ حفظ و ادامه‌ هویت ملی، فرهنگ و سنن اقوام آریای را  زبان ما در قرن های نخست اسلام در بهترین صورت به اجرا رسانید. آن زمان بر اثر فتوحات اسلامی مردم بسیار کشورها که تجربه تاریخی چندهزارساله، تمدن عالم‌گیر و دولتداری پرشکوه پشت سر داشتند، زبان مادری، هویت ملی و معنوی و ارزش های دولتداری خود را گم کردند. نیاکان ما اسلام را پذیرفتند، ولی زبان، اصالت فرهنگ و هویت ملی خویش را حفظ کردند. همین زبان بود که به هویت ملی تاجیکان و قوم های دیگر آریایی هستی بخشید و باعث ایجاد فرهنگ و تمدن عالم‌گیری در عهد سامانیان گردید.

سخنوران مراسم رونمایی نقش آموزنده و هدایتکننده خلاصه و نتیجه‌گیری های مؤلف کتاب “هستی ملت – زبان ملت”-را در بحث و بررسی مسائل تاریخ زبان فارسی-تاجیکی تاکید کردند. از جمله، مؤلف کتاب ثابت کرده‌اند که در دوره‌های گوناگون تاریخ ملت تاجیک، بویژه در دوره هایی که فشارهای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی هویتزدا بر ملتمان تحمیل می‌شد، زبان تاجیکی رکنی از ارکان خودشناسی ملی و خودآگاهی تاریخی مردم تاجیک بود. به این مناسبت تاکید گردید که محض از طلب آزادی و استقلال زبان تاجیکی آغاز یافتن روند بازیابی هویت فرهنگی و خودآگاهی ملی در جامعه تاجیکستان در آستانه رسیدن به استقلال ملی بی‌سبب نبود.

پس از کسب استقلال دولتی در تاجیکستان دوره جدید برای پیشرفت زبان تاجیکی شروع گردید، دایره استفاده زبان تاجیکی گسترش پیدا کرد و آن در مسند زبان دولتی استقرار یافت.

امروز دولت تاجیکستان و رهبر آن زبان تاجیکی را در پناه سیاسی خود قرار داده، زبان مادری ما به شاهراه ترقیات آزادانه وارد گردیده است. در این زمینه مؤلف کتاب تاکید کرده‌اند که “زبان ما با استقلال وطن ما پیوند ناگسستنی دارد. یعنی وقتی وطن ما وطن آزاد و مستقل بوده است، زبان ما هم شکوفایی و استقلال داشته است و برعکس. گذشته از این، از همان ابتدای پیدایش زبان یکی از عوامل و انگیزه‌های اساسی جنبش های استقلال‌خواهی و وطن‌پرستی بود. برای نیاکان ما مفهوم وطن و زبان همیشه هم‌معنا بوده است”.

نکته دیگر هدایتکننده‌ای که مورد ارزیابی و تقدیر سخنرانان قرار گرفت، آن است، که نویسنده کتاب “زبان ملت-هستی ملت” محترم امامعلی رحمان با اشاره‌ به پیچیدگی و مشکلی مسائل تاریخ زبان نیاکان ما و ذکر نظرهای مختلف اهل علم در مورد آنها، از جمله راجع به مسئله مکان و زمان پیدایش این زبان، تاکید کرده‌اند که این مسائل باید در طیف علمی حل شده، باعث جدایی و یا دوری مردمان همزبان نگردد. نویسنده با تاکید اتفاق نظر دانشمندان در باره خاستگاه زبان فارسی-تاجیکی بودن خراسان و ماوراءالنهر نوشته‌اند که “برای نسل امروز ما شاید تفاوت چندانی نداشته باشد که زبان فارسی، دری یا تاجیکی هزار یا دو هزار سال پیش از کدام منطقه برخاسته و یا مردم کدام ناحیه به این زبان پیشتر سخن گفته‌اند. به نظر ما مهم آن است که آنها از یک حوزه مشترک برخاسته، گرمی و سردی تاریخ را با هم دیده، یک فرهنگ و زبان مشترک را در چنین سرزمین پهناور با هم آفریده‌اند”. نویسنده کتاب زبان نیاکان ما را “گنجینه نادر تقسیم‌ناپذیر” نامیده‌اند و افزوده‌اند که این گنجینه “برحق، ثروت ملی همه قومهای است که آن را پرورده، تشکل و تکامل داده‌اند و در طول تاریخ پرحوادث آن را ایمن و پایدار نگاه داشته، امروز هم با آن گفتگو می‌کنند”.

در مراسم رونمایی تاکید گردید که خواننده با خواندن کتاب “زبان ملت – هستی ملت” نه تنها از تاریخ زبان ما آگاه می‌گردد، بلکه به او از این کتاب پیام یگانگی و پیوند معنوی و فرهنگی نیاکانمان می‌رسد.  نویسنده کتاب برحق مبلغ تقویت پیوندهای دیرین معنوی و فرهنگی می‌باشند که از نیاکان بیداردل و آگاهمان به ما رسیده است. از این رو، تاکید بر آن دارند که “در این زمان جهانی‌شوی باید تلاش کنیم، تا همبستگی و روابط اقتصادی و سیاسی خود را قویتر گردانیده، بنا به رسم دیرین با یاری همدیگر استقلال فرهنگی و زبانی خود را حفظ کرده، ارکان پایداری ملت و کشور را تحکیم بخشیم و آن را پایدار نماییم”.

در پایان مراسم رونمایی نظام‌الدین زاهدی، سفیر فوق‌العاده و تام الاختیار جمهوری تاجیکستان در جمهوری اسلامی ایران به تمامی افرادی که در نشر کتاب پیشوای ملت، محترم امامعلی رحمان، رئیس جمهوری تاجیکستان “زبان ملت – هستی ملت” به خط فارسی و در برگزاری محفل رونمایی آن سهم‌گذار بودند، عرض سپاس نمود. او تاکید کرد که از این کتاب به گوش جان خواننده دعوت شناخت قدر و قیمت زبان مادری، دعوت  پاسداری و حمایت این میراث ارزشمند نیاکان می‌رسد. این دعوت در کتاب چنین توضیح یافته است: “نسل جوان ما باید آگاه باشند که نیاگان آنها، صرف نظر از نامهربانی های تاریخ، تا چه حد در حفظ وطن و مقدسات ملی، مخصوصا زبان مادری خویش تلاش کرده، برای ما زبان توانای را یکجا با چنین آثار ارزشمند ادبی، تاریخی و علمی به میراث گذاشته‌اند. اکنون وظیفه وارثان این زبان آن است که این کاخ محتشم را از گزند باد و باران زمان جهانی‌شوی حفظ نموده، تا جای توان آن را با غنامندی بیشتر به نسل های آینده به میراث گذارند”.

نظام‌الدین زاهدی تاکید کرد که مردم تاجیکستان این دعوت را از دل و جان قبول کرده است و محترم امامعلی رحمان، رئیس جمهوری تاجیکستان پرچمبردار راستین حمایت از زبان، معنویت و فرهنگ نیاگان شناخته شده‌اند. دلیل قاطع این مطلب همین کتاب “زبان ملت – هستی ملت” است.

نشر کتاب پیشوای ملت به خط فارسی و مراسم رونمایی آن رسانه های ایران بازتاب گسترده پیدا کرد.