ایدئولوژی طالبان چیست؟ نظرات شهزاده سمرقندی، نویسنده و روزنامه نگار که در حال حاضر در هلند زندگی و کار می کند

دوشنبه، 30.08.2021 /”خاور”/. ذهنیت طالبان از ویروس کارونا بدتر است و تنها سم آن دانش و آموزش تربیت رهبران تحصیل کرده است. هیچ راه دیگری برای از بین بردن این ایدئولوژی جهل و بی سوادی وجود ندارد. این چیزی است که شهزاده سمرقندی، نویسنده و روزنامه نگار تاجیک تبار هلندی در صفحه فیس بوک خود نوشت که ارزش خواندن و تفکر را دارد. متن نوشته وی در زیر ارائه شده است.

 امروزه طالبان در خط مقدم اخبار قرار دارد و کاربران شبکه های اجتماعی مدام می گویند که طالبان قابل درک است. همه ما برای مردم آزاده افغانستان متاسفیم و همه ما در جبهه مقاومت همبستگی و حمایت خود را ابراز می کنیم. تراژدی آنها مصیبت ما نیز هست. اگر امروز متحد نباشیم، شترهای که امروز در آستانه دراز کشیده اند و فردا در آستانه درهای خانه ما قرار می گیرند، اجازه ندهیم صدای آنها باشیم. برای پیروزی افغان های عزیز ما که ده ها سال ظلم و ستم را متحمل شده اند، دائما در حال جنگ و مقاومت هستند. تا زمانی که آنها پیروز نشوند، ایدئولوژی طالبان از منطقه ریشه کن نمی شود.

برخی معتقدند که طالبان سربازانی هستند که از پاکستان وارد افغانستان شده اند و حذف آنها ایدئولوژی طالبان را از بین می برد.

این ایده تا حدودی درست است، اما نه کل داستان. اگرچه حذف عاملان فیزیکی این ایدئولوژی از قدرت سیاسی آنها می کاهد و آنها را از صحنه حذف می کند، اما آنها را به طور کامل خرد نخواهد کرد.

به گفته بسیاری از تحلیلگران سیاسی و اجتماعی، ایدئولوژی طالبان ریشه های عمیق تری در منطقه دارد و با تغییر شرایط سیاسی در بسیاری از کشورهای ما، حامیان وطن پرست رنگ های واقعی خود را نشان داده و در زیر پرچم طالبان صف آرایی می کنند. یک حقیقت ظریف در این فکر وجود دارد که ما باید یک عادت عمیق داشته باشیم و خود را در آینه ذهن و قلب ببینیم.

طرفدار طالبان کیست؟

طالب کسی است که باور دارد که زن اموال یک مرد است و او مستقل و دارای حقوق نیست و تنها وظیفه و ارزشی که دارد بدن اوست و تنها توانایی او مادر بودن است؛ یک زن باید ازدواج کند، به این معنا که باید همیشه در خدمت مرد و مردان خانه باشد، چه همسرش باشد و چه فرزند پسر. او حق تدریس، حق ملاقات، حق سخنرانی در جمع را ندارد، شادی برای او حرام است و به عنوان یک تسکین محسوب می شود و او باید از شهرت و سلامت مردان خانواده مراقبت کند و از آنها شکایت نکند. نادیده گرفتن آنها و بخشیدن و اعتراض نکردن … اگر او پای خود را از این چارچوب بیرون آورد، باید بدون تردید سرزنش شود.

حالا به اطراف خود نگاه کنید، چند نفر را می شناسید که با این طرز فکر زندگی می کنند؟ مطمئنم چنین افرادی در اطرافتان هستند.

اگر چنین است، مبارزه با فرهنگ و تفکر طالبان تنها با سلاح و جنگ در مرزهای افغانستان حل نمی شود. ما باید با آموزش نسل آینده تا حد ممکن این تفکر مست کننده را در جامعه خود کاهش دهیم.

در قرون گذشته تعداد اندیشمندان و فیلسوفان معنوی در منطقه آسیای مرکزی به حدی زیاد بود که به شهرت اسلام در جامعه جهانی کمک کرد، اما اکنون کسانی که خود را مسلمان می نامند، از فلسفه های ملی و معنوی ما بی خبرند و حتی آنها اهمیتی نمی دهند که اگر امام ابوحنیفه یا سینا هنوز زنده بودند و سخنان روشنگرانه خود را تکرار می کردند، مانند طالبان سنگسار می شدند.

ذهنیت طالبان از ویروس کرونا بدتر است و تنها سم آن دانش و آموزش رهبران تحصیل کرده است. هیچ راه دیگری برای از بین بردن این ایدئولوژی جهل و بی سوادی وجود ندارد.

شخصی که نامش را به خاطر ندارم گفت: “ما باید برای مبارزه با تاریکی چراغی روشن کنیم”. تاریکی قلب و ذهن ما با هیچ سلاحی شکست نمی خورد مگر بذر گفتار و دانش.

در این مبارزه ساختاری و اساسی همه ما پیروز باشیم و نور قلب و محیط اطراف خود را روشن نگه داریم، مهربان باشیم و نیکوکاری کنیم تا درخت بشریت برای همه پیر و جوان، زن و مرد به یک اندازه شکوفا شود.

اطلاعات نیات “خووار:

شهزاده سمرقندی (نظرآوا) فارغ التحصیل دانشکده زبان و ادبیات تاجیک دانشگاه دولتی سمرقند است.

اخیرا رمان جدید شهزاده سمرقندی با نام “ریگستان” منتشر شد. او گفت این کتاب داستان تابستانی را روایت می کند که اتحاد جماهیر شوروی سابق فروپاشید و تاجیکان سمرقند در چه روزی بودند. این یک داستان تاریخی نیست و فضای سیاسی و اجتماعی در زمینه رابطه عاشقانه بین دختری سمرقندی و معلم دوست دیگر او بیان شده است. “یک داستان عاشقانه سه گانه وجود دارد. این توضیح می دهد که چگونه آنها در فضای پلیسی و امنیت شوروی به یکدیگر کمک می کنند، چگونه سعی می کنند مشکلات یکدیگر را حل کنند”. این کتاب در حال حاضر به زبان فارسی در حال چاپ است و به گفته شهزاده، به زودی نسخه ای از آن به خط سیریلیک منتشر می شود.

قبل از آن، شهزاده رمان های “سندرم استکهلم” و “مادر زمین” را به خطوط سیریلیک و فارسی منتشر کرده بود. او دوره آموزشی را در لندن گذرانده و گوینده فیلم مهدی جامی با نام “چارخا فلک” است.

شهزاده سمرقندی شعر نیز می نویسد و کتاب های شعر او با نام های “در سایه سفر” (سمرقند، 2005) و “صبر سنگ” (سمرقند، 1994) برای دوستداران کلام بدیع آشنا است.

در 5 الی 28 نوامبر سال 2016 در چارچوب پنجمین جشنواره ادبی “Open Eurasian Literature Festival&Book Forum” به برندگان مسابقه “اوراسیای آزاد” جوایز اهدا شد. شهزاده سمرقندی جایزه مرضیه ذاکریانووا را برای بهترین اثر زن دریافت کرد.