پیام تبریک پیشوای ملت، امامعلی رحمان، رئیس جمهور جمهوری تاجیکستان به مناسبت عید قربان

15.06.2024، شهر دوشنبه
هموطنان عزیز!
فردا عید سعید قربان است که اصل آن ارزش های نیک انسانی، انجام امور نیک، عدالت و انصاف و کمک و مهربانی با یکدیگر است.
این مناسبت را به مردم شریف تاجیکستان صمیمانه تبریک می گویم و برای همه خانواده های کشور آرزوی صلح و سعادت دارم.
بر اساس آموزه های دین مبین اسلام، حکمت این عید در درجه اول احترام و شناخت ارزش های یکدیگر به ویژه والدین، سایر بزرگسالان، شکرگزاری از زندگی آرام، بخشش گناهان، مهربانی و سخاوت، ترویج حق و صداقت و صفای باطن انسان مسلمانان است.
باید به خاطر داشت که عید قربان عروسی یا مراسمی نیست که وضعیت مالی فرد و اعضای خانواده اش را بدتر کند.
رسم بر این است که نماز عید قربان را بخوانند و فقط کسانی که از امکانات مالی مساعد برخوردارند، قربانی کنند.
منشأ و جوهر فداکاری، مراقبت از یکدیگر، شفقت و جذب افراد ثروتمند به خیرخواهی و بخشندگی برای حمایت از افراد فقیر است.
بارها یادآور می شویم که ایثار فقط برای کسانی واجب است که از امکانات مالی مساعد برخوردارند و در امر تأمین معاش خانواده اش اشکالی ندارد.
یعنی بر همه مؤمنان قربانی لازم و واجب نیست و انجام این عمل به قدرت و توان هر فرد بستگی دارد.
در آیه 286 سوره “بقره” قرآن مجید آمده است که “خداوند هیچ کس را جز به اندازه توانش واجب نمی کند”.
کسانی که مراسم قربانی را انجام می دهند، باید ابتدا به بستگان نیازمند، خانواده های فقیر، سایر نیازمندان و همسایگان خود نذر بدهند.
همچنین در آستانه عید سعید قربان، مؤمنان به زیارت خانه خدا که یکی از ارکان اسلام است، می روند.
در این راستا قابل ذکر است که در کشور مستقل ما آزادی وجدان و آزادی مذهب بر اساس قانون اساسی تضمین شده است و دولت و حکومت کشور از آن به عنوان یکی از ارکان مهم حقوق و  آزادی بشر حمایت و تضمین می کند.
در حال حاضر بیش از چهار هزار مسجد در کشور ما به نمازگزاران خدمات رسانی می کنند، یعنی یک مسجد برای 2000-2500 نفر وجود دارد.
در حالی که این شاخص در کشورهای عضو کشورهای مستقل مشترک المنافع 3-3.5 هزار و در سایر کشورهای جهان 5-5.5 هزار است.
در 70 سال گذشته تنها 17 مسجد در کشور ما فعال بود.
تا امروز بیش از 255 هزار شهروند تاجیکستان به حج فرضی و بیش از 400 هزار نفر به حج عمره رفته اند.
امروز هزاران نفر دیگر به زیارت خانه خدا رفته اند.

این در حالی است که در 70 سال گذشته تنها 29 نفر از شهروندان ما به حج مشرف شده بودند.
در این راستا بر یک نکته مهم تأکید می کنم: رویکرد منطقی ایجاد دولت ملی ما ایجاب می کند که ارزش های معنوی، آداب و رسوم و سنت های فرهنگ اجدادی به تقویت استقلال و حاکمیت و امنیت کشور کمک کند. دولت و جامعه، یعنی در خدمت صلح و ثبات و شادی مردم کشورمان باشند.
زیرا اگر آرامش و ثبات در کشور نباشد، من و شما نمی توانیم آداب و سنن ملی و دینی خود را اجرا کنیم و به وظایف دینی خود عمل کنیم.
بنابراین، هر یک از ما مسئول و موظف هستیم که همواره منافع مردم و دولت تاجیکستان را در اجرای ارزش های ملی و دینی در نظر بگیریم.
باید به یاد داشته باشیم که هماهنگی صحیح و منطقی ارزش‌های ملی و دینی با منافع مردم کشور و میهن عزیزمان ضامن پایداری و تداوم مملکت ملی ماست.
خیر و سخاوت، حمایت از یتیمان و معلولان، خانواده های فقیر، صرفه جویی و رعایت موازین مقرر در قانون تنظیم، یعنی تضمین برتری قانون، تربیت فرزندان، آموزش علم و دانش، تخصص و هنر و… آماده سازی متخصصان سازنده و خلاق از مهم ترین کارهایی است که باید در این راستا انجام شود.
اینجانب دیدگاه خود را در خصوص وضعیت ایدئولوژی جامعه از جمله آداب حج بیان نموده و در 9 مارس سال جاری در دیدار با فعالان، نمایندگان و مسئولین مذهبی کشور بار دیگر به تشریح مفصل این موضوعات پرداختم.
به ویژه تأکید کردم که اخیرا برخی از هموطنان ما در انجام مراسم حج به اسراف و تظاهر می پردازند و زیارت خانه خدا را به نوعی مسابقه تبدیل کرده اند.
این روند در حالی ادامه دارد که مشکلات زیادی در زندگی و شرایط خانوادگی بسیاری از آنها وجود دارد.
مواردی هم هست که بعضی ها حتی وام می گیرند و به حج می روند.
در هر دو صورت، یعنی وقتی مردم به دلیل مشکلات زندگی خانوادگی یا با گرفتن وام این کار را انجام می دهند، آداب و رسوم حج نقض می شود و حکمت آن اشکال دارد.
در این مورد در منابع معتبر دینی به صراحت آمده است که حج فقط یک بار واجب است.
چون پیامبر اسلام یک بار حج را به جا آوردند و این عمل را برای خود دوباره تکرار نکردند، در حالی که در سرزمین عرب زندگی می کردند.
افرادی که بارها و بارها به حج می روند، فرمایشات بزرگان ما را فراموش نکنند که می فرمایند:
دل به دست آور که حج اکبر است،

وز هزاران کعبه یک دل بهتر است.

مولانا جلال الدین بلخی نیز در این باره گفته است که حج خانه خلیل آسان است اما زیارت حرم جلیل کار شیرمردان است.

يعنى زيارت و شاد كردن قلب آدمى كه مكان و منظر خداست، مخصوصا دل بيماران و نيازمندان و خانواده هاى مستمند، مهمتر از زيارت خانه خداست.
یکی از علمای بزرگ تاجیک به نام مولانا حسین واعظ کاشفی که از مفسران معروف قرآن کریم است، اهل دل را به تکمیل طواف کعبه و کسب ثواب بیشتر فرا می خواند.
باید به یاد داشته باشیم که حج خانه خدا برابر با ادای فریضه همراه با روزه و نماز است.
پس باید دانست که حج مقام و منزلت مؤمنی را بر دیگری بالاتر نمی برد، زیرا مقام و منزلت مؤمن و مسلمان جز با تقوا و پرهیز و یاری رساندن به مردم است نه در به هر طریق دیگر.
دیگر اینکه در هیچ منبع اسلامی به بالاتر بودن لقب “حاجی” از سایر مؤمنان اشاره نشده است.
همانطور که هموطنان عزیز متوجه شده اند، در سالهای اخیر صدها تن از شهروندان نیکوکار و وطن دوست ما پول جمع آوری شده برای حج را صرف کمک به یتیمان و معلولین، خانواده های بی بضاعت و نیازمندان، ساختن و تعمیر جاده ها و پل ها، مؤسسات آموزشی و بهداشتی کرده اند.
اقدامات آنها البته قابل تحسین و حمایت است.
زیرا کاری که این گونه افراد انجام می دهند، برای رفاه و بهبود زندگی مردم است.
در این باره به حدیث صحیحی از مجموع احادیث ابوالقاسم طبرانی اشاره می کنم که چنین است: روزی در حضور حضرت عمر مردی نزد پیامبر آمد و پرسید: ای رسول خدا، آیا بهترین انسان نزد خداوند کیست و محبوب ترین اعمال نزد پروردگار چیست؟
پیامبر اسلام (ص) فرمودند: بهترین انسان نزد خدا کسی است که بیشترین سود را برای مردم داشته باشد و محبوب ترین کار در نزد خداوند شاد کردن دل غمگین و برداشتن بار حاجتمند است، برای رفع مشکل و بدهی بنده یا سیر کردن گرسنه.
این حکمت اساسی تعالیم اسلامی است.
در این راستا احترام به پدر و مادر و خدمت به آنان که در فرهنگ ما چندین هزار سال مقام قبله دارند، از حکمت های دین مبین اسلام، عید قربان و بهترین ثواب است که به گفته بزرگان برابر به حج است.
در شرایط بسیار حساس و پیچیده دنیای مدرن، ما باید متحد باشیم، سرزمین آبا و اجدادی خود را آبادتر و زیباتر و دولت خود را قوی و پیشرفته کنیم، به فرزندان خود آموزش مناسب دهیم، علم و دانش مدرن، صنایع دستی و صنایع مدرن را به آنها بیاموزیم. زبان های خارجی و البته پایبندی به اخلاق و رفتار ما را راهنمایی می کند.
در این روند باید به آموزش و پرورش دختران خود یعنی باسواد و صاحب تخصص کردن آنها توجه ویژه داشت.
ما باید همیشه سپاسگزار باشیم که دارای کشور مستقل و میهن آزاد  هستیم، جهان ملت تاجیک را با فرهنگ و تمدن کهن خود می شناسد و از ابتکارات سازنده دولت تاجیکستان حمایت می کند.
ما باید همیشه به تاجیک بودن و در همه جای دنیا افتخار کنیم.

چرا که ما ملتی متمدن و فرهنگی و صاحب آداب و رسوم ملی هستیم که جوهر و معنای آن اندیشه های عقب مانده و ارتجاعی نیست، بلکه اندیشه های انسانی و خیرخواهانه است.
این زبان، فرهنگ، تمدن و آیین های ملی تاجیک ها بود که در سخت ترین دوره های تاریخی از ما محافظت کرد و ما را به این روزهای خوب رساند.
به عبارت دیگر، تاجیک ها به برکت این ارزش های دیرینه، قبل از هر چیز با زبان، فرهنگ، آداب و رسوم، لباس و سنن خود از جمله نوروز، تیرگان، مهرگان و سده، هزاران سال زنده مانده اند و هزاران سال نیز خواهند ماند.
لذا ما در شرایط استقلال مسئول و موظف به پاسداری از این فرهنگ و تمدن غنی ملی هستیم.
ما با افتخار می گوییم که نیازی به دین دیگری، جهان بینی و ایدئولوژی، آداب، رسوم، لباس، فرهنگ و معنویت دیگری نداریم.
زیرا ما همه این ارزش ها را در ترکیبی چشمگیر با ویژگی های صرفا ملی خود داشتیم و داریم.
نباید فراموش کرد که گسترده ترین فرقه اسلام که از نظر عقلانیت، بردباری و انسانیت کم نظیر است، توسط فرزند بزرگ ملت تاجیک، ابوحنیفه نعمان بن ثابت، یعنی امام اعظم بنیاد نهاد تا آن را در خدمت مسلمانان جهان قرار دهد.
ما مفتخریم که بگوییم ما آریایی هستیم، بیش از 6000 سال سابقه داریم و ساکنان بومی و صاحبان این سرزمین هستیم.
بنابراین نباید از خود بیگانه باشیم و دچار خرافات و افراط گرایی شویم.
برعکس، ما باید همیشه مراقب باشیم تا مانند دهه 90 قرن گذشته دوباره فریب نقشه های مغرضانه دیگران را نخوریم.
دولت تاجیکستان با تکیه بر خرد همیشگی مردم خود، تمام اقدامات لازم را برای تضمین شادی شهروندان کشور، یعنی حفظ صلح و آرامش، ثبات سیاسی و زندگی راحت برای هر خانواده در کشور به اجرا می گذارد.
باز هم تاکید می کنم که ما اکنون دولت می سازیم، هنوز مشکلات زیادی در زندگی داریم.
ما برای حل آنها تلاش خواهیم کرد، ما سخت تلاش خواهیم کرد، ما صاحب وطن خود خواهیم شد، آن را توسعه خواهیم داد و اجازه نمی دهیم مردم ما دستنگر دیگران شوند.
به ویژه جوانان ما که آنها را منبع استراتژیک بزرگی برای آینده کشور مستقل خود می دانیم، باید درس بخوانند، تحصیل کنند، حس ملی گرایی و میهن پرستی بالایی داشته باشند و به تاجیک بودن خود افتخار کنند.
ما سالهای بسیار سخت دهه 90 قرن گذشته را پشت سر گذاشتیم که به دلیل دخالت نیروهای بدخواه و اربابان خارجی آنها بر ما وارد شد، ملت خود را دوباره به هم آوردیم، کشور خود را از نابودی نجات دادیم، یعنی ما از یک وضعیت بسیار سخت خارج شدیم.
پس باید مثل همیشه سخت تلاش کرد، مخصوصا محصولات پربار امسال که به لطف طبیعت بهشتی و به برکت کشاورزان میسر شد، جمع آوری شده و کاشت مجدد را گسترش داد، هر چه بیشتر محصول تولید کرد و به فکر ذخایر و افزایش محصولات بود.
به نیت صلح و ثبات ابدی و وحدت ملی جاودانه، یکبار دیگر فرا رسیدن عید سعید قربان را به همه شما هموطنان عزیز صمیمانه تبریک می گویم، برای شما آرزوی سلامتی، موفقیت و سربلندی و پیشرفت و رفاه روزافزون برای تاجیکستان عزیزمان دارم.
عیدتان مبارک، هموطنان عزیز.