سخنرانی پیشوای ملت، امامعلی رحمان، رئیس جمهور جمهوری تاجیکستان در هشتادمین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد

24.09.2025. ایالات متحده آمریکا
رئیس محترم،
دبیر کل محترم،
خانم‌ها و آقایان،
امروز، همزمان با جشن گرفتن هشتادمین سالگرد تصویب منشور سازمان ملل متحد، مایلم صمیمانه‌ترین تبریکات و بهترین آرزوهای خود را به همه کشورهای عضو به این مناسبت ابراز کنم.

رازی نیست که جهان مدرن در حال حاضر با وضعیتی از بی‌ثباتی، عدم قطعیت و پیچیدگی فزاینده روبرو است.

منازعات ژئوپلیتیکی، تلاش‌ها برای بازسازی نظام روابط بین‌الملل، درگیری‌ها و تضادها در مناطق مختلف جهان و سایر تهدیدات و خطرات امنیتی، تهدیدهای جدی برای صلح و امنیت پایدار ایجاد کرده‌اند.

در عین حال، پیامدهای تغییرات اقلیمی و نابرابری اجتماعی فزاینده، محدودیت‌هایی را بر روند توسعه پایدار جهانی تحمیل می‌کند.

در چنین شرایط پیچیده و متغیر، نقش سازمان ملل متحد به عنوان بستری برای گفتگو، همکاری و تقویت صلح و امنیت در جهان بیش از هر زمان دیگری اهمیت می‌یابد.

در این راستا، کشورهای ما باید تلاش‌های مشترک و مداومی را در رویه‌های بین‌المللی برای محافظت از این اصل – بازگشت به رعایت کامل قوانین بین‌المللی – انجام دهند.

در این فرآیند، تقویت همکاری برابر بین کشورهای کوچک و بزرگ نیز گامی مهم و به موقع تلقی می‌شود.

رئیس محترم،

استراتژی توسعه ملی تاجیکستان تا سال 2030 کاملاً با اهداف توسعه پایدار سازگار است و ما از اجرای کامل و به موقع این بند در دستور کار جهانی حمایت می‌کنیم.

متأسفانه، کشورهای در حال توسعه، به ویژه کشورهای کوهستانی و محصور در خشکی، در مسیر دستیابی به این اهداف با مشکلات و چالش‌های بسیاری روبرو هستند.

آنها، به ویژه کشورهای آسیب‌پذیر، احساس می‌کنند که باید اقدامات جدی برای تأمین مالی توسعه پایدار و بهبود دسترسی به منابع مالی انجام دهند.

با وجود تلاش‌های هماهنگ در این راستا، حجم تأمین مالی توسط جامعه جهانی برای توسعه پایدار هنوز پاسخگوی نیازهای فعلی نیست.

این وضعیت نیازمند پاسخ به موقع، تخصیص بودجه اضافی و بررسی رویکردهای سیستم مالی بین‌المللی است.

تاجیکستان از اصلاحات مؤثر و منصفانه ابزارهای مالی بین‌المللی حمایت می‌کند.

در مرحله فعلی، شاهد سطح نامتوازن توسعه اقتصادی در بین کشورها هستیم و نقش کشورهای توسعه‌یافته و ساختارهای مالی بین‌المللی می‌تواند در مقابله با این وضعیت مؤثر باشد.

بسیاری از کشورهای در حال توسعه و کم توسعه‌یافته هنوز در برابر پیامدهای بحران‌های اقتصادی و مالی، فقر، بیماری‌های عفونی، از جمله کووید، بلایای طبیعی و ناامنی غذایی آسیب‌پذیر هستند.

آنها به اقدامات مؤثر برای ارائه حمایت مالی، از جمله بخشودگی بدهی، نیاز دارند.

به نظر ما، امروز زمان آن است که به طور جدی در مورد این موضوع مهم فکر کنیم.

میهمانان محترم،

امروز مشکلات مربوط به تغییرات اقلیمی در کشورهای مختلف جهان، از جمله تاجیکستان، موانع جدی برای دستیابی به اهداف توسعه پایدار ایجاد کرده است.

کشور ما که 93 درصد از خاک آن کوهستانی است، نیز نگران پیامدهای منفی این روند است.

تغییرات در چرخه هیدرولوژیکی و سیل‌ها و خشکسالی‌های پی در پی و همچنین بارندگی‌های شدید در چند دهه گذشته، تأثیر مستقیمی بر منابع آب و انرژی و امنیت غذایی تاجیکستان دارد.

ما هر ساله به دلیل بلایای طبیعی مرتبط با آب، متحمل خسارات مادی و مالی جدی می‌شویم.

متأسفانه، این رویدادها اغلب منجر به از دست رفتن جان انسان‌ها و تخریب زیرساخت‌های حیاتی می‌شوند.

پیامدهای تغییرات اقلیمی و افزایش دما منجر به ذوب سریع یخچال‌های طبیعی و وخامت وضعیت اکوسیستم‌های دریایی و اقیانوسی شده است.

می‌خواهم یادآوری کنم که تابستان امسال تاجیکستان میزبان کنفرانس سطح بالای حفاظت از یخچال‌های طبیعی در دوشنبه بود.

این کنفرانس جامعه بین‌المللی را برای بحث در مورد مسائل مربوط به مشکلات کرایوسفر گرد هم آورد.

شایان ذکر است که تا به امروز، از 14 هزار یخچال طبیعی در تاجیکستان که یکی از منابع اصلی آب آشامیدنی در منطقه هستند، بیش از 1300 یخچال به طور کامل ذوب شده‌اند و سرعت ذوب یخچال‌های طبیعی ما در حال افزایش است.

این در حالی است که یخچال‌های طبیعی و سایر منابع آبی در تاجیکستان تا 60 درصد از منابع آبی آسیای مرکزی را تشکیل می‌دهند.

ما نباید در روند حل مشکلات مربوط به منبع حیات بشر، یعنی آب، بی‌طرف باشیم.

میهمانان گرامی،

تاجیکستان در حال اتخاذ موضعی فعال در زمینه دیپلماسی آب است. کشور ما در چارچوب اجرای طرح بعدی آب خود در چارچوب اجرای دهه بین‌المللی اقدام “آب برای توسعه پایدار، 2018-2028″، در حال انجام اقدامات عملی با همکاری شرکای بین‌المللی خود است. من از کشورهای عضو و ذینفعان می‌خواهم که به طور فعال در رویداد بعدی “فرآیند آب دوشنبه” – کنفرانس بین‌المللی سطح بالا – که سال آینده در تاجیکستان برگزار می‌شود، شرکت کنند.

این رویداد بدون شک انگیزه جدیدی برای ادامه تلاش‌های مشترک ما در چارچوب دستور کار اقدام آب ایجاد خواهد کرد.

ما معتقدیم که این رویداد همچنین به عنوان پایه محکمی برای آماده‌سازی کنفرانس آب سازمان ملل متحد در سال 2028 در دوشنبه عمل خواهد کرد.

رئیس محترم،

نهادهای قوی و سواد حقوقی، پایه و اساس یک جامعه عادلانه و پایدار هستند.

امروز، جامعه بین‌المللی شاهد نادیده گرفتن و نقض هنجارهای حقوق بین‌الملل است که پایه و اساس نظم، صلح و ثبات در جهان هستند.

ما بر لزوم رعایت دقیق حقوق بین‌الملل و حل هرگونه درگیری و اختلاف در چارچوب قانون تأکید می‌کنیم.

با درک عمیق این واقعیت، تاجیکستان پیشنهاد می‌کند که مجمع عمومی سازمان ملل متحد، امکان اعلام سال بین‌المللی سواد حقوقی را بررسی کند.

ما از همه کشورهای عضو می‌خواهیم که به این ابتکار بپیوندند و فرهنگ جهانی شفافیت و عدالت را تقویت کنند.

خانم‌ها و آقایان،

پذیرش سریع فناوری‌های دیجیتال و استفاده صحیح از هوش مصنوعی می‌تواند به اجرای اهداف توسعه پایدار کمک کند.

مایلم از همه کشورهای عضو به خاطر حمایت از پیشنهاد تاجیکستان برای تصویب قطعنامه ویژه با عنوان “نقش هوش مصنوعی در ایجاد فرصت‌های جدید برای توسعه پایدار در آسیای مرکزی” قدردانی کنم.

من مطمئن هستم که قطعنامه تصویب شده توسط مجمع عمومی در 25 ژوئیه امسال به عنوان ابزار اصلی برای استفاده ایمن و عادلانه از هوش مصنوعی در منطقه ما عمل خواهد کرد.

در این زمینه، ما تأسیس مرکز منطقه‌ای هوش مصنوعی در دوشنبه را ایده خوبی می‌دانیم.

این مرکز بدون شک می‌تواند به اجرای ابتکارات و پروژه‌های مشترک کشورهای آسیای مرکزی در زمینه هوش مصنوعی کمک کند.

شایان ذکر است که همراه با بهبود فناوری‌های دیجیتال، تهدیدات امنیتی جدید، به ویژه جرایم سایبری، نیز در حال افزایش هستند.

در این زمینه، ما تأکید می‌کنیم که امنیت سایبری باید جزء مهمی از امنیت جمعی باشد.

واضح است که در کنار جرایم سایبری، تروریسم، افراط‌گرای، قاچاق اسلحه، قاچاق مواد مخدر و سایر مظاهر جرایم سازمان‌یافته فراملی هنوز تهدیدی جدی برای امنیت جهانی هستند.

تاجیکستان از گسترش بیشتر همکاری‌های بین‌المللی در حوزه امنیت جهانی در چارچوب “روند دوشنبه برای مبارزه با تروریسم” حمایت می‌کند.

ما آماده‌ایم تا در چارچوب این روند با سازمان‌های بین‌المللی و کشورهای عضو سازمان ملل متحد همکاری سازنده‌ای برای تقویت مقاومت در برابر تهدیدات و خطرات امنیتی فوق‌الذکر برقرار کنیم.

ما معتقدیم که نهادهای مربوطه سازمان ملل متحد، به ویژه دفتر مبارزه با تروریسم آن، می‌توانند سهم مؤثری در اجرای جامع استراتژی‌ها و برنامه‌های جهانی مبارزه با تروریسم داشته باشند و حمایت از کشورهای عضو را در این راستا تقویت کنند.

میهمانان گرامی،

تاجیکستان از حل همه اختلافات و درگیری‌ها از طریق ابزارهای سیاسی و دیپلماتیک حمایت می‌کند.

ما باید تلاش‌های خود را برای دستیابی به صلح پایدار و فراگیر مبتنی بر حقوق بین‌الملل دو چندان کنیم.

یک سال پیش، من از این تریبون پیشنهاد دادم که قطعنامه ویژه سازمان ملل متحد برای اعلام “دهه تقویت صلح برای نسل‌های آینده” بررسی شود.

یک سال بعد، موضوع تصویب چنین قطعنامه‌ اهمیت بیشتری پیدا کرده است.

در دنیای آشفته امروز، این ابتکار شرایط را برای همکاری بین‌المللی برای دستیابی به صلح پایدار ایجاد خواهد کرد.

من از همه کشورهای عضو می‌خواهم که از این پیشنهاد حمایت کنند، هم به خاطر ثبات فعلی ما و هم برای زندگی بهتر برای نسل‌های آینده.

خانم‌ها و آقایان،
ما موضع اصولی خود را در مورد مسئله فلسطین تکرار می‌کنیم.

ما معتقدیم که صلح پایدار در خاورمیانه تنها بر اساس اجرای قطعنامه‌های سازمان ملل متحد و راه حل “دو کشور” امکان‌پذیر است.

در این زمینه، ما بر لزوم حل این مسئله تنها از طریق مذاکرات و مجاری دیپلماتیک مطابق با قوانین بین‌المللی، به ویژه مفاد منشور سازمان ملل متحد، تأکید می‌کنیم.

ما خواستار آتش‌بس پایدار در غزه و دسترسی به کمک‌های بشردوستانه هستیم.

تاجیکستان همچنین از تضمین صلح و ثبات، امنیت کامل و توسعه اجتماعی-اقتصادی در کشور همسایه، افغانستان، حمایت می‌کند.

ما آماده‌ایم تا این روند را تسهیل کنیم و در این راستا از جامعه بین‌المللی می‌خواهیم که کمک‌های بشردوستانه، به ویژه به مناطقی که تحت تأثیر خشکسالی و زلزله‌های شدید قرار گرفته‌اند، ارائه دهد.

میهمانان گرامی،

تاجیکستان از اصلاحات جامع نظام سازمان ملل متحد در چارچوب “دستور کار شماره 80 سازمان ملل متحد”، “سازمان ملل متحد-2.0” و چشم‌انداز دبیرکل برای نظام مدرن سازمان ملل متحد حمایت می‌کند. در عین حال، ما از “پیمان آینده” به عنوان یک ابتکار جمعی مهم برای ترویج صلح و توسعه پایدار استقبال می‌کنیم.

این ابتکارات، آرمان‌های مشترک و اراده مشترک جامعه بین‌المللی را برای پاسخگویی به تهدیدهای معاصر و ایجاد پایه‌ پایدار برای نسل‌های آینده مجسم می‌کند.

ما بار دیگر بر لزوم تقویت نقش کلیدی و هماهنگ‌کننده سازمان ملل متحد در تضمین صلح و امنیت فراگیر تأکید می‌کنیم.

تنها با اعتماد، همکاری و عزم راسخ می‌توانیم آینده‌ای عادلانه، صلح‌آمیز و پایدار برای همه بشریت بسازیم.

تاجیکستان آماده همکاری با کشورهای شریک و همه کشورهای عضو سازمان ملل متحد در دستیابی به این اهداف و رسیدگی به سایر مسائل مبرم در دستور کار جهانی است.

از توجه شما سپاسگزاریم.