بیانیه مشترک جمهوری تاجیکستان و جمهوری خلق چین

1. به دعوت شی جین پینگ، رئیس جمهور جمهوری خلق چین، امامعلی رحمان، رئیس جمهور

جمهوری تاجیکستان از 18 الی 19 مه سال 2023 به جمهوری خلق چین سفر کردند.

سران دو کشور در فضایی صمیمانه و دوستانه دیدار و در مورد طیف گسترده ای از همکاری های دوجانبه سودمند بین جمهوری تاجیکستان و جمهوری خلق چین و همچنین و مسائل بین المللی و منطقه ای و موضوعات مورد علاقه متقابل تبادل نظر کردند.

2. طرفین از نتایج موثر همکاری در زمینه‌های مختلف به‌دست‌آمده در طول 31 سال برقراری

روابط دیپلماتیک بین دو کشور بسیار قدردانی کردند و توافق کردند که بیانیه‌های مشترک، اعلامیه‌های مشترک و موافقت‌نامه‌های بین طرفین، مبنای حقوقی محکمی را برای توسعه دو کشور ایجاد خواهد کرد.

طرفین به تعمیق اعتماد سیاسی، گسترش همکاری های عملی و تقویت دوستی سنتی بر اساس اصول احترام متقابل و حسن همجواری، همبستگی، حمایت و منفعت متقابل و همچنین تکیه بر موازین حقوق بین الملل با در نظر گرفتن منافع متقابل ادامه خواهند داد. . بر اساس سطح بالای همکاری دو کشور و عزم متقابل برای تعمیق بیشتر آنها، طرفین برای اجرای طرح “جامعه با سرنوشت مشترک برای بشریت” تلاش خواهند کرد.

3. طرفین خاطرنشان کردند که جمهوری تاجیکستان و جمهوری خلق چین در مرحله مهم توسعه

دولتی و احیای ملی قرار دارند.

طرف تاجیکستان برگزاری موفق بیستمین کنگره ملی حزب کمونیست چین و انتخاب مجدد رئیس جمهور شی جین پینگ به عنوان دبیر کل کمیته مرکزی حزب کمونیست چین و رئیس جمهور جمهوری خلق چین را صمیمانه تبریک می گوید.

طرف تاجیکستان از دستاوردهای تاریخی جمهوری خلق چین در تشکیل یک دولت مدرن سوسیالیستی و در پی احیای بزرگ مردم چین بسیار قدردانی می کند و اطمینان دارد که تحت رهبری کمیته مرکزی حزب کمونیست چین، با نقش محوری آقای شی جین پینگ، برنامه های توسعه آتی این کشور که تا سال 2035 مدرنیزاسیون سوسیالیستی چین و تبدیل آن به یک دولت سوسیالیستی غنی، قدرتمند، دموکراتیک، متمدن، هماهنگ و مدرن شده در میانه های قرن 21 را هدف قرار داده، به موقع خواهد بود و به طور کامل اجرا خواهد شد.

طرف چینی به دستاوردهای قابل توجهی در اجرای اصلاحات سیاسی و اجتماعی-اقتصادی به طور پیوسته در حال توسعه تاجیکستان، اجرای استراتژی توسعه ملی تاجیکستان تا سال 2030 تحت رهبری امامعلی رحمان، رئیس جمهور جمهوری تاجیکستان اشاره کرد. و همچنین دستاوردهای آشکار در توسعه کشور در سال های استقلال، اجرای موفقیت آمیز سیاست صلح آمیز “درهای باز” که با هدف توسعه روابط دوستانه مبتنی بر احترام متقابل، برابری و متقابل همکاری مفید با همه کشورها است. جمهوری خلق چین قاطعانه از سیاست خارجی روشن و عملگرایانه جمهوری تاجیکستان حمایت می کند و به آن احترام می گذارد.

4. طرفین آمادگی خود را برای گسترش همکاری های دوجانبه سودمند متقابل، تقویت دوستی و

مشارکت در چارچوب طرح “جامعه با سرنوشت مشترک برای بشریت” که مبتنی بر احترام متقابل، حاکمیت و تمامیت ارضی، ثبات مرزها و نقض ناپذیری امور داخلی است، اعلام کردند.

طرفین به حمایت از یکدیگر در موضوعات اساسی مانند حاکمیت دولت، امنیت و تمامیت ارضی هر دو کشور ادامه خواهند داد.

طرف تاجیکستان به شدت از سیاست “چین واحد” حمایت می کند و بار دیگر تاکید می کند که دولت خلق چین تنها دولت قانونی و نماینده کل چین است و تایوان بخشی جدایی ناپذیر از خاک چین است. طرف تاجیکستان به شدت با فعالیت‌های جدایی‌طلبانه برای “استقلال تایوان” در همه مظاهر آن مخالف است، بر امتناع از گسترش هر گونه روابط رسمی با تایوان اصرار دارد و از همه تلاش‌های دولت چین برای اتحاد این کشور قویا حمایت می‌کند.

طرفین به شدت با سیاست زدگی، میانجی گری و استانداردهای دوگانه در مسائل حقوق بشری و همچنین دخالت هر کشوری در امور داخلی سایر کشورها به بهانه رعایت حقوق بشر مخالف هستند.

5. طرفین توافق کردند که سران هر دو کشور نقش راهبردی مهمی در ارتقای مشارکت استراتژیک جامع بین تاجیکستان و چین ایفا کنند. طرفین به حفظ سرعت خوب تبادلات در بالاترین سطح و تماس ها در تمام سطوح بین دو کشور، تبادل نظر سریع در مورد موضوعات اصلی روابط تاجیکستان و چین، مسائل بین المللی و منطقه ای و تقویت مستمر روابط راهبردی و سیاسی و اعتماد متقابل ادامه خواهند داد.
6. طرفین توافق دارند که روابط بین نهادهای قانونگذاری بخش مهمی از روابط بین تاجیکستان و چین است و فعال شدن روابط بین پارلمانی در سطوح دوجانبه و چندجانبه، انگیزه جدیدی به تقویت مشارکت استراتژیک اعتماد و درک متقابل بین کشورها را تقویت خواهد کرد.

طرفین از تقویت بیشتر همکاری بین مجلس عالی جمهوری تاجیکستان و کنگره خلق چین و همچنین توسعه بیشتر همکاری از طریق “گروه های دوستی” نهادهای قانونگذاری حمایت می کنند.

7. طرفین خاطرنشان کردند که آماده هستند تا ابتکار عمل مشترک ساخت و ساز “یک کمربند-یک جاده” و استراتژی توسعه جمهوری تاجیکستان را تا سال 2030 به طور فعال ترویج کنند.

طرف تاجیکستان با تاکید بر اینکه سال 2023 سالگرد ابتکار جهانی شی جین پینگ موسوم به “یک کمربند-یک جاده”  است، دهمین سالگرد این ابتکار را به طرف چینی تبریک می گوید.

طرفین خاطرنشان کردند که تاجیکستان یکی از اولین کشورهایی است که از این طرح جهانی حمایت کرده و در آن مشارکت فعال دارد. جمهوری تاجیکستان علاقه خود را به اجرای پروژه های استراتژیک مهم در این طرح ابراز کرد.

طرفین به اجرای همه جانبه اقدامات و توافقات دوجانبه بر اساس قوانین کشورهای خود و به اقداماتی برای اجرای ایمن و پایدار پروژه های مشترک ادامه خواهند داد و در چارچوب “یک کمربند – یک جاده” همکاری خواهند کرد. در زمینه‌های تجارت و اقتصاد، سرمایه‌گذاری، مالی، علم و فناوری، گردشگری، حمل‌ونقل و ارتباطات، آب و انرژی، فناوری اطلاعات، مشارکت‌های زیست‌محیطی و فرهنگی-انسانی، همکاری‌های صنعتی، کشاورزی، امنیت غذای، دیجیتالی‌سازی، فناوری‌های ابری، هوش مصنوعی، توسعه منابع انرژی “سبز” و افزایش بهره وری انرژی برای تامین توسعه پایدار اجتماعی-اقتصادی تاجیکستان و چین کمک خواهد کرد.

8. طرفین در اتخاذ اقدامات بیشتر برای گسترش حجم و تنوع فهرست کالاهای تجاری دوجانبه، اجرای پتانسیل گسترده تجارت متقابل، تعمیق همکاری در چارچوب “تجارت الکترونیک جاده ابریشم” و فرصت های جدید برای گسترش همکاری های تجاری و نوآورانه بین دو کشور مساعدت می کنند.

طرفین در نظر دارند تجارت کالاهای با ارزش، کالاهای با فناوری پیشرفته و همچنین توسعه متوازن تجارت دوجانبه را ارتقا دهند.

طرف تاجیکستان آماده افزایش صادرات محصولات نساجی، مواد شیمیای، کشاورزی، فلزات رنگین و سایر کالاها به چین است. طرفین توافق کردند که روند دریافت گواهی قرنطینه بهداشتی و گیاهی برای فهرست جداگانه ای از محصولات کشاورزی جمهوری تاجیکستان را تسریع بخشند.

طرفین در نظر دارند در زمینه اجرای پروژه‌های همکاری در زمینه‌های ماشین‌آلات، تجهیزات راه‌سازی، مخابرات، دارویی، نفت و گاز، صنایع سبک، زغال‌سنگ، مواد شیمیای و غذای، تولید مصالح ساختمانی، برق، مواد معدنی، زیرساخت‌های حمل‌ونقل، آبیاری و احیای اراضی و همچنین زیرساخت ها مطالعه پروژه های روستایی و سایر پروژه های اجتماعی بحث و تبادل نظر کنند.

جمهوری خلق چین آماده حمایت از رویدادهای بین المللی برنامه ریزی شده در زمینه های تجارت و اقتصاد، صنایع و انرژی، حمل و نقل و لجستیک، فرهنگی و بشردوستانه در جمهوری تاجیکستان است.

طرفین بر اهمیت اجرای عملی برنامه همکاری امضا شده در سال 2017 اشاره کردند.

طرفین آمادگی خود را برای شرکت در نمایشگاه بین المللی واردات چین، نمایشگاه واردات و صادرات چین و EXPO چین-اوراسیا اعلام می کنند.

طرفین از نقش هماهنگ کننده کمیسیون مشترک بین دولتی تاجیکستان و چین در زمینه همکاری های اقتصادی و کمیسیون فرعی با منطقه خودمختار سین کیانگ- اویغور در زمینه همکاری های تجاری و اقتصادی در تقویت همکاری های عملی بسیار قدردانی کردند و توافق کردند که فعالیت های خود را زنده کنند.

9. طرفین بر اهمیت تعمیق بیشتر همکاری های صنعتی و برگزاری نشست کارگروه سرمایه گذاری تاجیکستان و چین در زمانی مناسب برای هر دو طرف تاکید کردند.

طرف چینی تخصیص وام ترجیحی به تاجیکستان برای اجرای پروژه های اجتماعی و زیربنایی را بررسی خواهد کرد.

طرف چینی علاقه مند به سازماندهی تولید مشترک محصولات با ارزش افزوده مبتنی بر فرآوری مواد معدنی و مواد اولیه محلی در مناطق آزاد اقتصادی و صنعتی تاجیکستان است.

10. طرفین به تقویت همکاری ها در جهت بازسازی بخش کشاورزی تاجیکستان ادامه خواهند داد و با هم برای مطالعه و توسعه زمینه کشت محصولات کشاورزی و ارتقای همکاری برای تضمین امنیت غذای تلاش خواهند کرد.

طرفین بر ضرورت فعال سازی کار کمیسیون کشاورزی تاکید کردند و ابراز اطمینان کردند که برنامه بین نهادهای ذی دخل در این راستا به نقشه راه برای توسعه بیشتر تبدیل خواهد شد.

طرفین با تاکید بر تجربه غنی تاریخی چین در کاهش فقر، توافق کردند که به طور مستمر اقدامات مشترکی را برای اجرای تجربه مثبت چین در این زمینه که به توسعه پایدار تاجیکستان کمک می کند، اجرا کنند.

11. طرفین بر اهمیت تقویت ارتباط متقابل زیرساخت های حمل و نقل بین منطقه ای و ادامه تلاش های خود برای پیشبرد پروژه های ساخت کریدورهای حمل و نقل از جمله ساخت راه آهن و جاده ها تاکید کردند. طرف چینی پیشنهاد طرف تاجیکستان در مورد پروژه بازسازی و تجدید بزرگراه “چین – تاجیکستان – ازبکستان” و توسعه کریدور چندوجهی “چین – تاجیکستان – ازبکستان – ترکمنستان – ایران – ترکیه” را با استفاده از امکانات مرکز لجستیک در شهر کولاب در نظر گرفت.

طرفین بر اهمیت ایجاد دهلیز حمل و نقل اقتصادی “چین – تاجیکستان – شمال افغانستان” اشاره کردند.

طرفین بر اهمیت فعال بودن گذرگاه “قلمه-قراسو” در طول سال و همچنین حمل و نقل بدون مانع کالا از طریق این گذرگاه مرزی بین دو کشور تاکید کردند.

طرفین موضوع پروژه ساخت بخش سرک از روستای ورشز ناحیه شغنان استان خودمختار کوهستان بدخشان تا گذرگاه قلمه-قراسو و همچنین نوسازی این گذرگاه مرزی در چارچوب پروژه “یک کمربند-یک جاده” بررسی می کنند.

طرفین آماده تقویت همکاری ها در زمینه هوانوردی هستند و در حال بررسی راه اندازی مسیرهای جدید پرواز مستقیم مسافری بین پایتخت ها و شهرهای دو کشور هستند.

طرفین توافق کردند که “کریدورهای سبز” را برای تحویل سریع محصولات کشاورزی از طریق پست های بازرسی، افزایش کارایی ترخیص کالا از گمرک دو کشور، تقویت همکاری در زمینه مجوزهای قرنطینه برای صادرات محصولات کشاورزی و غذای و محصولات با کیفیت بالا به کشورهای یکدیگر بهبود بخشند.

طرفین توافق کردند که اقدامات لازم را برای بهبود بیشتر کنترل مرزها در پست های بازرسی، رویه های عبور از مرز برای رانندگان و مسافران هواپیما انجام دهند.

طرفین توافق کردند که شرایط مطلوبی را برای حمل و نقل بین المللی جاده ای و چند وجهی ایجاد کنند.

12. جمهوری تاجیکستان سیاست چین در راستای پیشگیری و مبارزه با بیماری همه گیر را بسیار ارزیابی می کند و معتقد است که این اقدامات شرایط بهتری را برای تبادل امن، سالم و منظم کارگران چینی و خارجی ایجاد کرده است و در این زمینه کارایی بیشتر در توسعه اقتصادی جهانی را فراهم می آرد. هر دو طرف به شدت سیاسی کردن این بیماری همه گیر و جستجو برای منبع ویروس را محکوم می کنند.

طرفین همکاری موثر و تجربیات دو کشور در مبارزه با شیوع ویروس جدید کووید-19 را مثبت ارزیابی کردند و برای تداوم هماهنگی اقدامات ضد اپیدمیولوژیک برای مبارزه با سایر بیماری‌های واگیر ابراز امیدواری کردند.

13. طرف چینی از ابتکارات امامعلی رحمان، رئیس جمهور جمهوری تاجیکستان در مورد مسائل بعدی آب جهانی استقبال کرد و به برگزاری موفقیت آمیز دومین کنفرانس بین المللی سطح بالا در مورد دهه اقدام بین المللی “آب برای توسعه پایدار، 2018-2028” اشاره کرد.

طرف چینی از نتایج کنفرانس آب سازمان ملل که در تاریخ 22 الی 24 مارس 2023 در نیویورک به ریاست جمهوری تاجیکستان و پادشاهی هلند برگزار شد و همچنین قطعنامه ویژه مجمع عمومی سازمان ملل متحد در مورد اعلام سال 2025 به عنوان سال حفظ بین المللی از یخچال های طبیعی که توسط جمهوری تاجیکستان تصویب شد.

طرف تاجیکستان از طرح توسعه جهانی پیشنهاد شده توسط رئیس جمهور چین شی جین پینگ بسیار قدردانی می کند و معتقد است که این طرح کمک مثبتی به تضمین دستیابی به اهداف توسعه پایدار سازمان ملل خواهد کرد. به همین منظور طرفین آمادگی خود را برای انجام اقدامات لازم برای اجرای این طرح اعلام کردند.

طرف تاجیکستان از ابتکار تمدن جهانی که توسط طرف چینی ترویج می شود، حمایت می کند و آماده است در ارتقای موفقیت آمیز آن، از جمله تبادل و آموزش متقابل بین تمدن های جهانی، همراه با طرف چینی مشارکت کند.

طرف چینی به پیشنهاد رئیس جمهور جمهوری تاجیکستان در مورد توسعه و تصویب استراتژی توسعه اقتصادی سازمان همکاری شانگهای تا سال 2030 اشاره می کند که شرایط مساعدی را برای همکاری موثر و تضمین پیشرفت استراتژیک سازمان همکاری شانگهای در اقتصاد حوزه ای برای افزایش سطح و کیفیت زندگی شهروندان فراهم می کند.

14. طرفین بر اهمیت توسعه بیشتر همکاری های دوجانبه در راستای مقابله با “سه نیروی شر” – تروریسم در همه اشکال و مظاهر آن، جدای طلبی، افراط گرای و همچنین قاچاق مواد مخدر و پیش سازهای آن، تسلیحات، تجارت مهمات و مواد منفجره، جنایات سازمان یافته فرامرزی و سایبری تاکید کردند. همکاری در زمینه های تامین امنیت اطلاعات بین المللی، تقویت امنیت مرزها و مبارزه با جرایم اقتصادی ادامه خواهد یافت.

طرف چینی از تلاش‌های جمهوری تاجیکستان برای ارتقای همکاری‌های چندجانبه در مبارزه با تروریسم و ​​تامین مالی آن در منطقه آسیای مرکزی در چارچوب “روند دوشنبه” و برگزاری کنفرانس بین‌المللی سطح عالی بعدی همراه با سازمان ملل متحد تحت عنوان “همکاری بین المللی و منطقه ای در زمینه امنیت و مدیریت مرزها به منظور مقاومت در برابر تروریسم و ​​جلوگیری از حرکت تروریست ها” (18-19 اکتبر 2022، دوشنبه، جمهوری تاجیکستان) را تذکر داد.

طرف چینی از ایجاد یک ساختار جدید هماهنگی همکاری های ضد تروریسم سازمان همکاری شانگهای در دوشنبه حمایت کرد.

به منظور مقابله موثر با چالش ها و تهدیدهای مدرن، طرفین به برگزاری رزمایش های مشترک ضد تروریستی ساختارهای قدرت و سرویس های امنیتی دو کشور ادامه می دهند تا ظرفیت اقدامات مشترک برای حفظ ثبات در منطقه افزایش یابد.

طرفین سطح همکاری‌های نظامی و نظامی-فنی بین نهاد‌های دفاعی دو کشور را مثبت ارزیابی کردند، روابط را در همه سطوح تقویت کردند و به همکاری‌های نزدیک نظامی و نظامی-فنی ادامه خواهند داد.

طرفین روابط خود را در زمینه مدیریت اضطراری و پیشگیری از بلایا و همچنین ایمنی صنعتی و عملیات نجات تقویت خواهند کرد.

طرفین همکاری های خود را در حوزه قضای و حقوقی تعمیق خواهند داد و تبادل دیدارهای نمایندگان دادستانی را گسترش داده و در راستای آموزش پرسنل مربوطه همکاری خواهند کرد.

15. طرفین به گسترش همکاری ها در زمینه های فرهنگی و بشردوستانه از جمله در زمینه های آموزشی، علمی، ورزشی، گردشگری، باستان شناسی، بهداشت و پزشکی ادامه خواهند داد و در عین حال به همکاری بین رسانه های گروهی، نهادهای علمی، دوستی و غیره ادامه خواهند داد.

طرفین آمادگی خود را برای برگزاری روزهای فرهنگی در پایتخت های یکدیگر و سایر شهرهای دو کشور اعلام کردند و امکان ایجاد مرکز فرهنگی تاجیکستان در چین و مرکز فرهنگی چینی در تاجیکستان را بر اساس رویه ای مشابه و برابر بررسی خواهند کرد.

16. طرفین به اهمیت توسعه همکاری های علمی و فنی به منظور انجام تحقیقات اساسی و عملی مشترک در زمینه های اولویت دار علم و فعالیت علمی اشاره کردند. آمادگی برای اجرای همکاری های فناورانه و نوآورانه اعلام شد.

طرفین بر لزوم فعال‌سازی همکاری‌ها بر اساس ایجاد پلتفرم مشترک “جاده ابریشم دیجیتال”، برای ارتقای همکاری‌ها در زمینه اقتصاد دیجیتال، ایجاد شرکت‌ها و پارک‌های صنعتی دو کشور، تقویت همکاری‌ها در حوزه اقتصاد و تجارت دیجیتال، هوش مصنوعی، پایگاه‌های اطلاعاتی بزرگ، دولت الکترونیک، بلاک چین آماده است.

طرفین بر ادامه همکاری با شرکت‌های معتبر چینی در زمینه معرفی فناوری‌ها و راهکارهای مدرن برای توسعه دسترسی به اینترنت پرسرعت و ارتباطات سیار توافق کردند.

طرف چینی آمادگی خود را برای همکاری در حوزه گردشگری و همچنین احیای به موقع مبادلات گردشگری بر اساس وضعیت اپیدمیولوژیک و ایجاد شرایط برای توسعه صنعت گردشگری اعلام کرد.

طرف چینی از فعالیت های طرف تاجیکستان در راستای توسعه گردشگری در چین حمایت می کند. طرف تاجیکستان فعالانه از ایجاد مسیرهای مشترک گردشگری، احداث هتل ها و رستوران ها حمایت می کند و علاقه مند به آموزش پرسنل در این زمینه است.

طرفین همکاری ها را در زمینه مراقبت های بهداشتی گسترش و تقویت خواهند کرد، مکانیزم تبادل علمی و عملی تجربیات موسسات پزشکی از جمله در زمینه پزشکی از راه دور و طب سنتی را تقویت خواهند کرد.

طرفین بر لزوم بررسی موضوع توسعه همکاری در زمینه‌های کاهش اثرات منفی تغییرات اقلیمی، حفظ تنوع زیستی و سایر حوزه‌های محیطی، معرفی فناوری‌های سبز و کارآمد انرژی و غیره تاکید کردند.

طرفین بر اهمیت تقویت و گسترش همکاری ها بین مناطق دو کشور از جمله برادر شهرهای جدید که به غنی سازی محتوای روابط دوجانبه کمک می کند، تاکید کردند.

طرفین از فعالیت های مؤسسه کنفوسیوس در دوشنبه و خجند بسیار قدردانی کردند و به نقش بزرگ آنها در آموزش زبان و فرهنگ چینی اشاره کردند. طرف چینی به پیشنهاد طرف تاجیکستان برای افتتاح مرکز جدید کنفوسیوس در استان ختلان تاجیکستان توجه کرد.

طرفین از فعالیت “کارخانه لو بان” در تاجیکستان با رضایت یاد کردند.

17. طرفین تقویت همکاری ها در مسائل بین المللی را نشانه مهمی از سطح بالای مشارکت استراتژیک و اعتماد متقابل بین دو کشور تفسیر می کنند.

طرف تاجیکستان از “ابتکار امنیت جهانی” که توسط چین ترویج می شود، حمایت می کند و آماده تبادل و همکاری با طرف چینی در چارچوب این ابتکار برای تامین مشترک صلح و امنیت در منطقه و جهان است.

طرف چینی به ابتکار رئیس جمهور جمهوری تاجیکستان برای ایجاد “کمربند امنیتی” در اطراف افغانستان اشاره می کند.

طرفین از نظام روابط بین‌الملل که محور آن سازمان ملل متحد است، به شدت محافظت می‌کنند، از نظم جهانی مبتنی بر حقوق بین‌الملل دفاع می‌کنند و از هنجارهای اصلی روابط بین‌الملل مبتنی بر اهداف و اصول منشور ملل متحد حمایت خواهند کرد.

طرفین به همکاری نزدیک خود در چارچوب سازمان ملل متحد و نهادهای آن، سازمان تجارت جهانی، سازمان همکاری شانگهای، کمیته بین المللی صلیب سرخ، قالب آسیای مرکزی-چین و دیگر ساختارها و مجامع بین المللی و منطقه ای ادامه می دهند.

طرفین تلاش خواهند کرد تا سازمان همکاری شانگهای را به عنوان یک سازمان چندجانبه معتبر و با نفوذ به منظور تضمین صلح، امنیت و ثبات، مقاومت مشترک در برابر چالش ها و تهدیدات جدید، تقویت روابط متقابل، تقویت روابط تجاری، اقتصادی، فرهنگی و انسانی کشورهای عضو این سازمان توسعه دهند.

طرفین به اتفاق آرا معتقدند که حفظ صلح، ثبات و توسعه در منطقه آسیای مرکزی، حفظ و ارائه میراث فرهنگی و تاریخی کشورهای آسیای مرکزی و چین هم برای کشورهای منطقه و هم برای کل جهان مهم است. جامعه جهانی باید به سنت‌ها و ویژگی‌های تاریخی و فرهنگی منطقه آسیای مرکزی کاملا احترام بگذارد و مشارکت مشترکی در توسعه و شکوفایی فعال منطقه داشته باشد.

طرف چینی از تلاش های کشورهای آسیای مرکزی برای ایجاد فضای صلح، رفاه و ثبات در منطقه بسیار قدردانی می کند. در همین راستا، طرف چینی از برگزاری پنجمین نشست مشورتی جشن سران کشورهای آسیای میانه در تاریخ 14 الی 15 سپتامبر سال 2023 در شهر دوشنبه به ریاست امامعلی رحمان، رئیس جمهور جمهوری تاجیکستان استقبال می کند.

طرفین از مکانیسم برگزاری نشست سران کشورهای آسیای مرکزی و چین حمایت کردند و تاکید کردند که قالب جدید همکاری چندجانبه باعث تقویت همکاری‌های چین و کشورهای آسیای مرکزی برای حفظ صلح و امنیت و توسعه پایدار منطقه با روحیه احترام متقابل، حسن همجواری، کمک و ترویج منافع متقابل خواهد شد.

طرف تاجیکستان از برگزاری موفق اولین نشست سران کشورهای آسیای میانه و چین در شهر شیان و تلاش طرف چینی در برگزاری این رویداد بسیار قدردانی کرد. بر اهمیت توافقات حاصله در این دیدار تاکید شد.

18. امامعلی رحمان، رئیس جمهور جمهوری تاجیکستان از استقبال گرم هیئت تاجیکستان از شی جین پینگ، رئیس جمهور جمهوری خلق چین و مردم دوست چین تشکر کردند و از او دعوت کردند که در زمانی مناسب به تاجیکستان سفر خواهد کرد.

                     امامعلی رحمان                                                                 شی جین پینگ

                       رئيس جمهور                                                                 رئیس جمهور

                   جمهوری تاجیکستان                                                         جمهوری خلق چین