متن کامل سخنرانی پیشوای ملت در سیزدهمین اجلاس سران سازمان همکاری اقتصادی

سخنرانیی رئیس‌ جمهور تاجیکستان،  پیشوای ملت ،

محترم امامعلی رحمان در سیزدهمین اجلاس سران سازمان همکاری  اقتصادی

اسلام‌‌آباد، 1 مارس سال 2017

رئیس محترم ،

عالی‌جنابان راهبران دولتها و حکومتها،

دوستان گرامی ،

نخست، می‌خواستم منّتداری صمیمی خود را به حکومت و نخست وزیر جمهوری اسلامی پاکستان، جناب عالی محمّد نواز شریف و به مردم کشور به ما دوست و برادر پاکستان برای مهمان‌نوازی و فراهم آوردن شرایط مساعد کاری بیان نمایم.

سطح بلند آمادگی به همایش امروزه ما، بی‌شبهه، باز یک نشانه توجّه پیوسته راهبریت دولت پاکستان به تحکیم و توسعه همکاریهای منطقوی می‌باشد.

ملاقات نوبتی سران کشورهای اعضای سازمان همکاری اقتصادی در آستانه چهلمین سالگرد به امضا رسیدن عهدنامه ازمیر، که زمینه اساسی راه‌اندازی فعالیّت منبعده آن را گذاشته است، صورت می‌گیرد و این بسا رمزیست.

یک نکته دیگر نیز قابل ذکر است، که سال جاری به شامل شدن کشورهای آسیای مرکزی ، آذربایجان و افغانستان به سازمان بیست و پنج سال پُر می‌شود.

از حساب این کشورها توسعه یافتن جغرافیای سازمان اقتدار و اهمّیّت ژئواستراتژی آن را همچون حلقه یگانه سه منطقه ترکیبی قطعه – آسیای مرکزی، غربی و جنوبی – دوچند بالا برد.

مسلّم است، که طی دوره سپری شده ما در مسیر رشد همکاریهای چندجانبه‌ به دستاوردهای امیدبخش نایل گردیدیم.

به شرافت تلاشهای مشترک زمینه حقوقی همکاری جانبها در سمتهای افضلیّتناک تشکل یافته، جهت گسترش تجارت بین کشورهای ما، رفت و آمد مردم و حمل و نقل ترانزیتی شرایط مساعد فراهم آورده شد.

در برابر این، یک سلسله برنامه‌های مهم زیربنایی تطبیق گردیده، همکاری کشورهای ما در زمینه های انسان دوستی و فرهنگی گسترش یافتند.

رشد و توسعه رابطه‌های گوناگون جنبه با کشورهای اعضای سازمان به حیث یکی از سمتهای مهم سیاست خارجی تاجیکستان مقرّر گردیده است.

حصه ‌کشورهای سازمان در گردش سودای بیرونه جمهوری تاجیکستان حالا بیش از 36 % را تشکیل می‌دهد.

با وجود همه این دستاوردها، هنوز هم اقتدارهای بزرگ همکاریهای متقابلاً سودمند کشورهای اعضای سازمان پرّه استفاده نگردیده‌اند.

از این لحاظ، جلسه امروزه ما اهمّیّت خاصه را کسب می‌نماید.

ما امکان داریم، که در دایره اجلاس مسئله‌های وابسته به تحکیم همکاریهایمان را بررسی کرده، با درنظرداشت واقعیت حال، سمتهای اساسی فعالیّت آینده سازمان را تعیین نماییم.

وظیفه عمومی ماست، که وسیله و زمینه‌های همکاری ثمره‌بخش جوابگو به منفعت و آرمانهای مردمانمان را پیدا نموده، تطبیق آنها را تأمین گردانیم.

مساعدت به همگرایی بیشتر و وسیع، فعال گردانیدن دستگیری همدیگر،  توسعه تجارت و سرمایه‌گذاری همچون عنصرهای کلیدی همکاری منطقوی از جمله سمتهای می‌باشند، که برای ما باید در مقام هدفهای استراتژی پذیرفته شوند.

در شرایط امروزه تشکّل نظام مکمّل نقلیاتی و ترانزیتی وسیله مؤثر مساعدت به روند رشد تجارت به شمار می‌رود.

در برابر این، استفاده ثمره‌ناک ذخیره‌های انرژی و ایجاد نظام پیوندگر انرژی از جملة سمتهای مهمّ همکاری باقی می‌مانند.

در این زمینه، امروز و در آینده نزدیک ما را ضرور است، که به تطبیق طرح‌های زیربنایی مشترک، که به پیوست‌شوی شبکه‌های نقلیاتی و انرژی کشورهای اعضای سازمان مساعدت می‌کنند، دقّت دوچند دهیم.

همزمان با این، به راه‌اندازی فعالیّت طراحی  سازمان جهت مساعدت به رشد اقتصادی و اجتماعی کشورهای اعضا، پست کردن سطح فقر و بالا بردن رفاه مردم باید توجّه خاصه ظاهر کرده شود.

در دایره سازمان ما می‌توانیم- با استفاده از امکانیّتهای خود- راههای زمینی را با راههای بحری توسط تشکّل دالانهای نقلیاتی پیوست نموده، روند رشد اقتصادی و حلّ مشکلات اجتماعی را تقویت بخشیم.

همچنین ما امیدواریم، که در تطبیق طرح‌های که برای پیوند و تشکّل شبکه‌های انرژی منطقوی و ایجاد بازار انرژی کشورهای اعضای سازمان تهیه میشوند، سهم بیشتر گذاشته خواهد شد.

از این لحاظ، تطبیق طرح خط بلندشدّت انتقال برق کاسا-1000 که همچون نخستین پول برقی میان منطقه‌های آسیای مرکزی و جنوبی شناخته شده است، امر سروقتی می‌باشد.

لازم به یادآوری است، که ماه می سال گذشته در شهر دوشنبه با اشتراک سران دولتها و حکومتهای کشورهای اشتراک کننده این طرح -افغانستان،  قرغیزستان،  پاکستان و تاجیکستان- مرحله اوّل کارهای ساختمان آغاز گردید.

ما امیدواریم، که این طرح دارای اهمّیّت استراتژی شبکه‌های انرژی کشورهای منطقه را با هم پیوسته، طبق هدف هفتم توسعه پایدار (SDG) به دسترسی وسیع همگان به نیروی برق کم‌خرج و بااعتماد مساعدت خواهد کرد.

نیروگاههای برق آبی به عنوان بنیاد و پایه بخش انرژی جمهوری تاجیکستان تولید 98 % نیروی برق را در کشور از منبع برقرارشونده تولید انرژی تأمین می‌نمایند.

نسبت در صد تولید «انرژی سبز» تاجیکستان در ردیف شش کشور پیش‌صف قرار دارد و ذخیره‌های عمومی هیدروانرژی آن در جهان یکی از بزرگترینها به شمار می‌روند.

این ذخیره‌ها امکان تولید سالانه از لحاظ اکولوژی تا 527 میلیارد کیلووات- ساعت نیروی برق پاک را می‌دهند و امروز در تاجیکستان تنها از 5% آنها استفاده می‌شود.

و این در حالتیست که طلبات بازار انرژی منطقه فراخ سازمان به نیروی برق رو به افزایش است.

حکومت تاجیکستان به منظور تولید و مصرف نیروی برق برای تجدید نیروگاههای موجوده، ساختمان اقتدارهای نو تولید برق آبی، استفاده وسیع از دیگر منابع تجدیدپذیر انرژی، اینچنین جاری نمودن اصول معاصر استفاده صرفه‌کارانه آن پیوسته چاره‌های ضروری می‌‌اندیشد.

این تدبیرها – برابر تأمین امنیت انرژی در سطح ملّی-اهمّیّت منطقوی نیز دارند، زیرا به قانع گردانیدن احتیاجات روزافزون همسایه‌‌های دور و نزدیک ما به نیروی برق نگرانیده شده‌اند.

در مجموع مسئله‌های وابسته به آب دو جنبة دیگر مهم وجود دارد، که از نگاه ما باید مورد توجّه کشورهای اعضای سازمان قرار داده شوند.

 یکم، افزایش شماره اهالی در مقیاس منطقه و نیازمندی روزافزون به ذخیره‌های آب بنا بر ضرورت تأمین امنیت غذایی می‌باشد، که در نزد ما وظیفه‌های نو می‌گذارد.

در چنین شرایط راه‌اندازی وسیع مدیریّت همگرایانه ذخیره‌های آب و استفاده موثر از آنها باید چون سمت دیگر همکاری ما ارزیابی گردد.

 دوّم، بنا بر بالاروی حرارت در مقیاس جهانی، روند تغییر اقلیم سرعت گرفته ایستاده است.

کشورهای ما، متأسفانه، از تأثیر منفی این روند و پیامدهای آفت های طبیعی وابسته به آب در کنار نمانده‌اند.

برای مثال، در تاجیکستان آفت های طبیعی همه‌ساله سبب ضرر زیاد مالی و مادّی و تلفات جانی می‌گردند.

بارانگری های طولانی و آبخیزی، آمدن سیل و یرچ و باریدن برف زیاد و ریزش ترمه (بهمن) به اقتصاد کشور خسارات زیاد رسانیده، در جاده تأمین رشد پایدار اقتصادی و اجتماعی مانعه ایجاد می‌نمایند.

امروز، از نگاه ما، وقت آن رسیده است، که در دایره فعالیّت سازمان یک برنامه مکمّل همدستی کشورهای اعضای آن به خاطر پست کردن خوف آفتهای طبیعی و دستگیری همدیگر در مورد سر زدن حالتهای فوق‌العاده طرح ریزی و تطبیق گردد.

جنبه دیگر آینده‌دار همکاریهای ما، که می‌خواستم اطراف آن ابراز نظر نمایم،  این ساحه گردشگری می‌باشد.

تاجیکستان اقلیم مساعد، طبیعت زیبای دارای منظره‌های بی‌نظیر و یادگاریهای زیاد تاریخی و تمدّنی دارد، که دقّت گردشگران را به خود جلب می‌نمایند.

با درنظرداشت این امکانیّتها، دولت تاجیکستان جهت رشد  ساحه  برنامه‌های مخصوص دولتی را آماده نموده، مورد تطبیق قرار داده است.

در دایره آنها برای فعالیت در ساحه گردشگری یک سلسله تسهیلات و امتیازها، از جمله جهت واردات تجهیزات و مواد دیگر برای رشد زیر‌ساختار آن، پیش‌بینی شده‌اند.

توسعه چارچوب همکاریهای کشورهای شامل سازمان در این ساحه، بی‌شبهه، باز یک عامل مؤثر رشد باثبات کشورهای ما و وسیله ثمره‌بخش تحکیم رابطه‌های بین مردمانمان خواهد شد.

خانم ها و جنابان،

همکاری منطقوی برای استقرار صلح و ثبات در افغانستان و تمام منطقه همانا یکی از هدفهای مهم به حساب می‌رود.

در این راستا، تاجیکستان از جلب همسایه نزدیک خود – افغانستان – به روندهای همگرایی منطقوی استقبال می‌نماید.

به این منظور، ما از فعالیّت صندوق مخصوص سازمان برای بازسازی افغانستان و جریان تطبیق نقشه تدابیر جهت تجدید تاسیسات اجتماعی در آن کشور جانبداری می‌کنیم.

افغانستان در چهارراه اوروآسیا جایگیر است و می‌تواند همچون مرکز ترانزیتی برای گسترش همکاریهای تجارتی بین کشورهای اروپا، آسیا و خاور میانه خدمت کند.

رشد ذخیره‌های انسانی افغانستان، آماده‌سازی متخصصان از روی اختصاصهای ضروری شهروندی یکی از افضلیّتهای مهمّ برنامه همکاری تاجیکستان و افغانستان محسوب می‌یابد.

حالا در تاجیکستان صدها نفر دانشجویان افغان تحصیل می‌نمایند.

همزمان، ما قرار دادیم، که در دوره تا سال 2025 برای شهروندان افغانستان تا 1000 بورسیه‌ تحصیلی جدا نماییم.

طوری معلوم است، سالهای آخر جامعه بین المللی به آماده‌سازی و قبول یک سلسله سندهای مهم که خصوصیت جهانی دارند،  فعالانه مشغول می‌باشد، که آنها سمتهای رشد پایدار را برای دوره تا سال 2030 تعیین می کنند.

برنامه نو رشد پایدار، که از جانب سازمان ملل متّحد تصدیق شده است،  برای عملی شدن آرزو و امید مردم ما به آینده ارزنده و عادلانه نقش مهم می‌بازد.

در برنامه مذکور وظیفه و مقصدهای اساسی رشد پایدار در سه سمت مهمّ افضلیّتناک- رشد اقتصادی ، اجتماعی و حفظ محیط زیست- به طور مشخّص معیّن کرده شده‌اند.

در این زمینه،  ما از تهیه سند نو سازمان – دورنمای-2025-را، که مقصد اساسی آن پرّه و سر وقت رسیدن به هدفهای رشد پایدار در منطقه فعالیّت سازمان همکاری اقتصادی می‌باشد، استقبال می‌نماییم.

در آن سمتهای اساسی همکاری مشترک ما برای دورنمای نزدیک معیّن گردیده‌اند.

امیدواریم، که این“خریطة راه”به تطبیق مقصدهای در این جاده گذاشته شده و تحکیم رابطه‌های تجارتی و اقتصادی، همچنین به همبستگی و همگرایی کشورهای ما مساعدت جدّی خواهد کرد.

ما به این سند کلیدی سازمان با نظر نیک می‌نگریم و اطمینان داریم، که تطبیق ثمره‌ناک آن موقع سازمان را در عرصه جهان باز هم بالاتر می‌برد.

دوستان گرامی،

سال گذشته، با ابتکار جمهوری تاجیکستان و جانبداری فعالانة کشورهای اعضای سازمان همکاری اقتصادی در چهارچوب مجمع عمومی سازمان ملل متّحد قطعنامة مهم -“ده‌ساله بین‌المللی عمل: آب برای رشد پایدار” برای دوره سالهای 2018-2028 قبول گردید.

با  استفاده از فرصت ، می‌خواهم منّتداری خود را به همه دولتهای اعضای سازمان همکاری اقتصادی برای دستگیری اقدام مذکور، که با اتّفاقی‌ آرا تصدیق شده بود، بیان نمایم.

اطمینان دارم، که سازمان همکاری اقتصادی در تطبیق نقشه‌های ده‌ساله نو فعالانه شرکت ورزیده، در سمت عملی نمودن هدفها و وظیفه‌های وابسته به ذخیره‌های آب نیز سهم ارزنده خواهد گذاشت.

دولت تاجیکستان خواهان مناسبتهای متمدّن و همکاریهای وسیع و واقعی با همه کشورهای خیرخواه و سازمانهای بین‌المللی و منطقه ای می‌باشد.

این موقع سازگار سیاست خارجی ماست، که بر اصولهای پذیرفتشده و خلل‌ناپذیر دوستی پایدار، برابرحقوقی و اعتماد و احترام متقابله اساس یافته است.

ضمناً، ما آماده‌ایم، که همشریکی خود را با همه مملکتهای شامل سازمان در عرصه های مورد توجّه طرفها تحکیم بخشیده، گسترش دهیم.

به این منظور، در فرجام سخنرانی خود به کار سیزدهمین اجلاس سران سازمان همکاری  اقتصادی برار و کامیابی آرزو می‌نمایم.

اظهار امیدواری می‌نمایم، که نتیجه‌های آن باز یک عامل مؤثری در تقویت بیشتر همکاریهای سودمند اقتصادی کشورهای ما خواهد شد.

 از توجّهتان سپاسگزارم.