АНДОЗРО БОЯД СУПУРД
Душанбе, 2 феврал. (АМИТ «Ховар», Покиза Маҳмадбекова). — Дар давоми соли 2008 — ум буҷети давлатӣ аз рӯи — намуди андоз, даромадҳои ғайриандозӣ ва грантҳо таъмин карда нашуда, ба он қариб 133 миллион сомонӣ ворид нагардид. Аз ҷумла аз ҳисоби андози ягона аз истеҳсолкунандагони маҳсулоти кишоварзӣ ба маблағи 5,2 миллион сомонӣ, андоз аз фурӯши нахи пахта 24,2 миллион сомонӣ, андоз аз арзиши иловашудаи дохилӣ 9 миллион сомонӣ, андоз аз маҳсулоти коркард 5,6 миллион сомонӣ иҷро нагардид. Инчунин аз ҷониби Бонки миллии Тоҷикистон ӯҳдадориҳо оиди пардохти фоизҳо аз рӯи депозити буҷети ҷумҳурӣ, ки дар асоси шартномаи дутарафа муайян гардидааст, дар ҳаҷми 21 миллион сомонӣ ворид карда нашуд. Тавре ба мухбири АМИТ «Ховар» аз Вазорати молияи ҷумҳурӣ иттилоъ доданд, дар баъзе шаҳру ноҳияҳои ҷумҳурӣ низ буҷети маҳалӣ иҷро нагардид. Аз чумла, дар вилояти Хатлон буҷети ноҳияҳои Вахш ва Қабодиён, дар вилояти Суғд ноҳияи Мастчоҳ ва аз ноҳияҳои тобеъи ҷумхурӣ шаҳри Ваҳдат таъмин карда нашуданд. Яке аз сабабҳои иҷро нагардидани ин манбаъҳои даромад, ин пеш аз ҳама таъмин нагардидани ҳаҷми истеҳсолот дар корхонаҳои саноатӣ, паст рафтани нархи молу хизматрасониҳо, аз ҷумла нархи сӯзишворӣ, нахи пахта, алюминий ва дигар молхо, ки аз таъсири бевоситаи бӯҳрони молиявӣ ба вуҷуд омаданд, мебошанд. Сабаби дигари иҷро нагардидани даромадҳои дохилӣ ин зиёдшавии бақияпулиҳои андоз ва пардохти иҷтимоӣ мебошад. Зиёдшавии бақияпулиҳои андоз дар чумҳурӣ дар ҳолати ташвишовар буда, характери доимиро гирифтаанд, ки дар охири соли 2008 — ум ҳаҷми онҳо ба 506,1 миллион сомонӣ баробар буда, нисбат ба аввали сол 119,7 миллион сомонӣ зиёд мебошанд. Бояд гуфт, ки сабабҳои зиёдшавии бақияпулиҳои андоз сари вақт иҷро нагардидани ӯҳдадориҳо аз ҷониби андозсупорандагон мебошанд.