Дилшод Назаров, чемпиони Бозиҳои олимпӣ: «ЭМОМАЛӢ РАҲМОН — ПРЕЗИДЕНТИ ВАРЗИШПАРВАР»
Душанбе, 17.11.2016 /АМИТ «Ховар»/. Дар давоми 25 соли Истиқлолияти давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар қатори дигар соҳаҳо, соҳаи тарбияи ҷисмонӣ ва варзиш ҳам яке аз самтҳои афзалиятноки сиёсати иҷтимоии Ҳукумати кишвар ба ҳисоб рафта, маҳз ба хотири таъмини оммавияти варзиш, таҳкими тарзи ҳаёти солим, мусоидат ба омодакунии варзишгарони касбии тоҷик заминаи мусоид фароҳам овард. Истиқлолияти кишвар барои рушди соҳаи варзиш ва мо — варзишгарон шароит фароҳам сохт, ки ҷавонону варзишгарони кишвар бо иштироки хеш дар мусобиқаҳои ҷаҳонию байналмилалӣ миллату давлатамонро байни дигар халқиятҳои ҷаҳон муаррифӣ намоем.
Сиёсати созандаю бунёдкоронаи Ҳукумати кишвар, хусусан ҷаҳду талошҳои Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон имкон фароҳам овард, ки соҳаи варзиши мамлакат аз замони ба даст овардани истиқлолияти давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон заминаҳои аввалини худро аз таъсису барқарор намудани мактабҳои варзишӣ, баргузор намудани чорабиниҳои оммавӣ, варзишӣ, солимгардонӣ ва иштироки варзишгарон дар мусобиқаҳои байналмилалӣ аз сари нав оғоз намуд.
Маврид ба ёдоварист, ки сар задани ҷанги таҳмилии шаҳрвандӣ дар кишвар боис гардид, ки дар радифи дигар соҳаҳо, соҳаи варзиш ва ҷалбу фаъолияти варзишгарон коста гардад. Банда дар ин солҳо падари худро, ки корманди низомӣ буд, аз даст додам. Рӯзҳои вазнини зиндагӣ буд. Дар қатори ман кам набуданд варзишгароне, ки ба чунин ҳодиса рӯ ба рӯ шуданду тарки варзиш намуданд. Ҳукумати кишвар дар чунин ҳолатҳои душвор ҳам соҳаи варзиш ва варзишгаронашро бе дастгирӣ нагузошт. То ҳадди имкон варзишгаронро пуштибонӣ мекард, ки банда аз зумраи онҳо будам. Варзишгарони тоҷик ҷавобан ба ғамхориву дастгириҳои Ҳукумати кишвар талош намуданд, ки бо нангу ори тоҷикона Тоҷикистонро дар мусобиқаҳои сатҳи байналмилалӣ муаррифӣ намоянд.
Даврони пеш аз истиқлолият варзишгарони мо имкони хуби дар мусобиқаҳои байналмилалӣ иштирок намуданро надоштанд. Зеро онҳоро зарур буд, ки барои иштирок ва роҳхат пайдо намудан дар мусобиқаҳои байналмилалӣ 15 давлати Иттиҳоди Шӯравиро мағлуб намоянд. Дар баробари ин, зимни сафарбар намудани варзишгарон ноадолатиҳо низ ба назар мерасиданд. Ин тарзи коргузорӣ як навъ рӯҳияи варзишгарони тоҷикро шикаста буд. Онҳо имкони ками муаррифии худ ва давлатро доштанд. Истиқлолият имкони асосии рушди варзиш ва кашфи чеҳраҳои нави варзиш дар кишвар шуд. Акнун варзишгарони тоҷикро зарур аст, ки барои иштирок дар мусобиқаҳои сатҳи байналмилалӣ танҳо дар мусобиқаи чумҳуриявӣ ғолиб гардида, роҳхат ба бозиҳои байналмилалиро ба даст оранд. Ба ин васила, варзишгарони мо тавонистанд, ки таҷрибаи варзишии худро бой гардонанд ва ҷиҳати парафшонии парчами Тоҷикистон натиҷаҳои назаррасро ҳам дар дохили ҷумҳурӣ ва ҳам берун аз он соҳиб гарданд.
Солҳои аввали истиқлолият мушкилии асосии варзишгарони тоҷик набудани толорҳои варзишӣ ба ҳисоб мерафт. Варзишгарони тоҷик барои омода шудан ба мусобиқаҳои байналмилалӣ танқисӣ мекашиданд. Толорҳо ба талаботи замон ҷавобгӯ набуданд. Таваҷҷуҳи бевоситаи Ҳукумат ва барқарор шудани амну субот дар кишвар ин мушкилии асосии варзишгарони тоҷикро дар кӯтоҳтарин муҳлат аз байн бурд. Имрӯз дар ҷумҳурӣ 8409 иншооти гуногуни варзишии муҷаҳҳаз бо лавозимоти замонавӣ фаъолият доранд , ки аз ин шумора 111 варзишгоҳ, 6130 майдончаи варзишӣ, 1585 толор, 83 ҳавзи шиноварӣ ва 718 адад иншооти махсуси варзишӣ мебошанд.
Агар ин натиҷаро бо солҳои пеш муқоиса кунем, ба куллӣ фарқкунанда аст.
Замони хурдсолиамро ба ёд меорам, ки бо шавқу ҳаваси кӯдакона рағбати машқ кардан доштам, аммо шароити онвақта имкон намедод, зеро на танҳо толор, балки майдончаи маҳал барои бозии футбол мавҷуд набуд. Имрӯз сари ҳар қадам бо ташаббус ва дастгирии Пешвои миллат ва соҳибкорони ватанӣ майдончаю толорҳои варзишӣ сохта шудаанд ва пиру ҷавон дар вақтҳои холигӣ ба варзиш машғуланд, ки ин аз рушд ва оммавияти варзиш дар кишвар шаҳодат медиҳад.
Баъди таъмин намудани варзишгарони кишвар бо комплексу иншооти муосир Ҳукумати кишвар дар ин соҳа диққати ҷиддиро баҳри дар мусобиқаҳои байналмилалӣ муаррифӣ намудани миллату давлат равона сохт. Барои амалӣ намудани ин нақша соли 2012 Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон бевосита бо варзишгарони мамлакат мулоқот доир намуданд. Дар мулоқот, ки банда бевосита иштирок доштам, тамоми паҳлуҳои соҳаи варзиш аз ҷониби Пешвои миллат таҳлил карда шуд. Мулоқот бори дигар собит сохт, ки соҳаи варзиш аз мадди назари Ҳукумати кишвар дур нест ва варзишгари тоҷик бо камтарин дастовардаш назди Сарвари давлат ва миллати худ қадр дорад.
Аз натиҷаи мулоқот бар дӯши ҳар як варзишгари тоҷик масъулияти бузург бор гардид. Акнун варзишгарон бо дили пур ба сӯи фатҳи қуллаи варзиш бо истифода аз пуштибониву дастгириҳои беназири Пешвои миллат равона гардиданд.
Баъди мулоқот дастоварди варзишгарони тоҷик ба маротиб зиёд гардида, дар як қатор чорабиниҳои байналмилалӣ аз чемпионатҳои ҷаҳону Осиё то Бозиҳои Осиёиву олимпӣ миллату давлати азизи хешро байни дигар халқиятҳо муаррифӣ намуданд. Таваҷҷуҳи бевоситаи Ҳукумати кишвар ба ин соҳа буд, ки давоми соҳибистиқлолӣ варзишгарони тоҷик бо дастовардҳои бузурги варзишии худ давлатро дар арсаи ҷаҳон муаррифӣ ва номи худро дар хазинаи таърихи варзиши кишвар сабт намуданд. Инҳо Расул Боқиев, ҷоизадори медали биринҷии Бозиҳои олимпӣ ва ҷаҳон оид ба дзюдо, Мавзуна Чориева, ҷоизадори медали биринҷии Бозиҳои олимпӣ оид ба бокс, Фаррухи Салим, чемпиони Осиё оид ба дзюдо, Хуршед Маҷидов, ҷоизадори медали нуқраи Чемпионати ҷаҳон оид ба дзюдо, Малика Лагутенко, чемпиони Осиё оид ба тирпаронӣ, Шоира Зулқайнарова, ҷоизадори медали биринҷии чемпионати Осиё оид ба бокс, Набимуҳаммад Хоркашев, ҷоизадори медали нуқраи чемпионати ҷаҳон оид ба самбо, Акмалиддин Каримов, ҷоизадори медали нуқраи чемпионати ҷаҳон оид ба самбо, Комроншоҳи Устопириён, чемпиони Осиё оид ба дзюдо, Шаҳриёр Даминов, чемпиони Осиё оид ба қаиқронӣ, Адам Исоқов, чемпиони Осиё байни наврасон аз намуди дзюдо ва инчунин дастаи мунтахаби Ҷумҳурии Тоҷикистон оид ба футбол ҷоизадори медали биринҷии чемпионатии Осиё гардидаанд, ки боиси ифтихори мардуми тоҷик аст.
Ҳукумати мамлакат баҳри ояндаи варзиши кишвар давоми солҳои соҳибистиқлолӣ тадбирҳои зарурӣ андешида, дар самти ҷалби наврасону ҷавонон ба варзиш дар ҷумҳурӣ 132 адад мактаби варзишӣ ба истифода дод, ки ин маҷмааҳои варзишӣ ба стандартҳои байналмилалӣ ҷавобгӯ буда, варзишгаронро барои иштирок дар мусобиқаҳои ҷаҳонӣ омода месозанд. Барои омода намудани варзишгарони ҷавон дар мактабҳои варзишии амалкунанда зиёда аз 1980 мураббӣ фаъолият доранд. Тибқи маълумоти охирин шумораи умумии наврасону ҷавонони ба тарбияи ҷисмонӣ машғулбуда дар ҷумҳурӣ 1310000 нафарро ташкил медиҳад. Ин далели он аст, ки дар оянда варзиши тоҷикро дастовардҳои бузург интизоранд. Ин тарзи коргузорӣ замина фароҳам овард ва давоми солҳои истиқлолият дар соҳаи варзиш таҳаввулоти ҷиддӣ ба миён омад. Агар дастовардҳои варзишгарони тоҷикро давоми 70 соли Иттиҳоди Шӯравӣ ва 25 соли Истиқлолият муқоиса кунем, пешрафти ин соҳаро баръало мушоҳида кардан мумкин аст. Давоми 70 соли Шӯравӣ шумораи медалҳои тиллои варзишгарони тоҷик аз мусобиқаҳои байналмилалӣ агар 113 ададро ташкил диҳад, давоми соҳибистиқлолӣ ин теъдод ба зиёда аз 160 адад расид. Дар маҷмӯъ, варзишгарони тоҷик дар замони Иттиҳоди Шӯравӣ 133 нишон ба даст овардаанд. Ин нишондод давоми соҳибистиқлолӣ ба 3546 адад расид. Олимпиада, ки қуллаи баланди варзиш маҳсуб меёбад, ҳайати Ҷумҳурии Тоҷикистон дар он аз соли 1996 инҷониб иштирок менамояд. То имрӯз аз шаш олимпиада 4 медал: 1 тилло, 2 нуқра ва як биринҷӣ ба даст омадааст. Ин дастовард дар муқоиса ба давлатҳои варзишашон рӯ ба инкишоф натиҷаи баланд арзёбӣ мегардад.
Истиқлолияти кишвар ва таваҷҷуҳи Ҳукумати ҷумҳурӣ бо варзиш шароит фароҳам овард, ки солҳои охир як қатор иқдомҳо барои рушди соҳа роҳандозӣ гардиданд. Иқдоме, ки варзишпарвар будани Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмонро бори дигар ба ҷаҳониён собит сохт, ин таъсиси «Ҷоизаи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ғолибон ва ҷоизадорони мусобиқаҳои байналмилалии варзишӣ» буд. Банда аз номи ҳамаи варзишгарон барои таъсиси ин ҷоиза ба Сарвари давлат, Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон миннатдорӣ баён мекунам, зеро ин иқдом барои рушди варзиши тоҷик нақши муҳим бозид ва дар оянда низ мебозад. Варзишгарони тоҷик баъди таъсиси ин Ҷоиза дубора соҳаи варзишро интихоб намуда, бо дасту дили гарм вориди сабқат гардида истодаанд. Онҳо аз ин пас метавонанд танҳо ба варзиш машғул шаванд ва муаррифгари давлату миллат бошанд. Давоми як соле, ки ин ҷоиза таъсис ёфт, натиҷаи нишондодаи варзишгарон дар сатҳи байналмилалӣ зиёд гардид.
Дар як сол 21 варзишгари тоҷик аз мусобиқаҳои байналмилалӣ бо сари баланд баргашта, 24 декабри соли 2015 бо Амри Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон онҳо бо ҷоизапулӣ дар ҳаҷми 673 750 сомонӣ қадрдонӣ шуданд. Таъсиси чунин ҷоизаҳо ва ғамхориҳои Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба варзиш буд, ки миллати тоҷик дар арафаи таҷлили 25-солагии Истиқлолияти давлатии худ соҳиби медали тиллои бозиҳои олимпӣ шуд. Ин аввалин медали тилло аз бозиҳои олимпӣ аст, вале охирин нест.
Бо ин дастгириҳое, ки дар соҳаи варзиш аз ҷониби Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон шуда истодаанд, гуфтан мумкин аст, ки садҳо нишони тиллои бозиҳои олимпӣ вориди хазинаи варзиши тоҷик мегарданд.
Дилшод НАЗАРОВ,
муовини Раиси Кумитаи ҷавонон,
варзиш ва сайёҳӣ,
дорандаи медали тиллои Бозиҳои
тобистонаи XXXI олимпӣ дар Рио- де-Жанейро