Хотираи хубро дар синни калонсолӣ ба ҳаракат ва солимии равонӣ алоқаманд намудаанд
ДУШАНБЕ, 24.07.2023 /АМИТ «Ховар»/. Олимони Аврупо яке аз тӯлонитарин тадқиқоти вазъи саломатии «пирони хосса» — одамонеро анҷом доданд, ки дар 80-солагӣ метавонанд ба мисли бистсолаҳо қобилияти зеҳнӣ дошта бошанд. Мушоҳидаҳои чандинсола нишон доданд, ки афроди солхӯрдаи дорои хотираи хуб назар ба ҳамсолонашон тезтар ҳаракат мекунанд, ҳамчунин камтар ба афсурдагӣ ва изтироб гирифтор мешаванд. Тасвирҳои томографияи резонанси магнитӣ (MRТ) -и мағзи иштирокчиён тасдиқ намуданд, ки дар минтақаҳои марбут ба хотираи онҳо нисбат ба одамони одӣ ҳуҷайраҳои асосии системаи асаб бештар ҳастанд. Тавре АМИТ «Ховар» бо истинод ба ТАСС иттилоъ медиҳад, ин тадқиқот дар маҷаллаи The Lancet Healthy Longevity нашр шудааст.
Муҳаққиқон менависанд, ки хотираи номураттаб махсусан ба ихтилоли вобаста ба синн — хотираи таҷрибаи шахсӣ ва рӯйдодҳои ҳаёт ҳассос аст. Нобудшавии он хоси бемории Алтсгеймер аст, аммо каме бад шудани хотираи номураттаб як ҷузъи муқаррарии пиршавӣ ба ҳисоб меравад. Олимон ба омӯхтани ин пиронсолон таваҷҷуҳ доранд, зеро он барои кушодани роҳҳои пешгирии халалёбии хотира кумак менамояд.
«Фаъолияти ҷисмонӣ ҳам мустақиман ва ҳам бавосита, аз ба эътидол овардани фишори хун ва пешгирии фарбеҳӣ то беҳтар шудани гардиши хун дар мағзи сар фоида меорад. Ҳамаи ин метавонад ба нигоҳ доштани қобилияти ақлӣ дар пиронсолӣ кумак намояд»,- баён дошт олим. Ӯ афзуд, ки робитаи баръакс низ имконпазир мебошад: мағзи солими «пирони хосса» суръати баланди қабулкунӣ ва ҳаракати мушакҳоро ҳатто бе машқҳои иловагии ҷисмонӣ таъмин мекунад.
Тадқиқоти қаблӣ нишон доданд, ки изтироб ва афсурдагӣ метавонанд ба хотираи одамони ҳама синн таъсир расонанд ва хатари фаромӯшхотирӣ (деменсия) — ро афзоиш диҳанд. Муаллифони кор ба хулосае омаданд, ки омилҳое, ки аз фаромӯшхотирии синнӣ муҳофизат мекунанд, бо хусусияти зуд пиршавӣ дучор мегарданд. Ин метавонад маънои онро дошта бошад, ки коҳиши табии хотира дар робита ба синну сол аз ҳамон омилҳое вобаста аст, ки ба бемории Алтсгеймер мусоидат мекунанд.
Азиза ИКРОМ,
АМИТ «Ховар»
АКС: Артем Геодакян / ТАСС
Дар Маркази такмили ихтисоси кормандони соҳаи тарбияи ҷисмонӣ ва варзиш машғулияти омӯзишӣ оғоз гардид
Имрӯз дар баъзе ноҳияҳои Тоҷикистон борони кӯтоҳмуддат меборад
Имрӯз дар Тоҷикистон ҳавои тағйирёбандаи бебориш пешгӯӣ мешавад
ҚУРБИ АСЪОР: дар Тоҷикистон 1 доллари ИМА аз 10.8763 то 10.9200 сомонӣ муқаррар шудааст
Вобаста ба Даҳаи муаррифии илми академии тоҷик конференсияи илмию назариявӣ баргузор шуд
Ҷавонони далери ноҳияҳои Айнӣ, Шаҳристон, Бобоҷон Ғафуров ва шаҳри Истаравшан ба хизмати Ватан гусел карда шуданд
Имрӯз дар шаҳри Душанбе ҳаво то 24 дараҷа гарм мешавад
«МегаФон Тоҷикистон» ва Лигаи футболи кӯдакону наврасон шартнома оид ба ҳамкорӣ бастанд
Дар Мянма тахмин мезананд, ки шумораи ҳалокшудагони заминларза аз 3 ҳазор нафар бештар мешавад
ПУРСИДЕД, ҶАВОБ МЕДИҲЕМ. Бақайдгирӣ ва аз қайд баровардани шаҳрванд аз ҷойи истиқомат чӣ гуна амалӣ мегардад?
Имрӯз дар водиҳои Тоҷикистон ҳаво то 23 дараҷа гарм мешавад
Теъдоди ҳалокшудагони заминларзаи Бангкок ба 20 нафар расид
