Хотираи хубро дар синни калонсолӣ ба ҳаракат ва солимии равонӣ алоқаманд намудаанд
ДУШАНБЕ, 24.07.2023 /АМИТ «Ховар»/. Олимони Аврупо яке аз тӯлонитарин тадқиқоти вазъи саломатии «пирони хосса» — одамонеро анҷом доданд, ки дар 80-солагӣ метавонанд ба мисли бистсолаҳо қобилияти зеҳнӣ дошта бошанд. Мушоҳидаҳои чандинсола нишон доданд, ки афроди солхӯрдаи дорои хотираи хуб назар ба ҳамсолонашон тезтар ҳаракат мекунанд, ҳамчунин камтар ба афсурдагӣ ва изтироб гирифтор мешаванд. Тасвирҳои томографияи резонанси магнитӣ (MRТ) -и мағзи иштирокчиён тасдиқ намуданд, ки дар минтақаҳои марбут ба хотираи онҳо нисбат ба одамони одӣ ҳуҷайраҳои асосии системаи асаб бештар ҳастанд. Тавре АМИТ «Ховар» бо истинод ба ТАСС иттилоъ медиҳад, ин тадқиқот дар маҷаллаи The Lancet Healthy Longevity нашр шудааст.
Муҳаққиқон менависанд, ки хотираи номураттаб махсусан ба ихтилоли вобаста ба синн — хотираи таҷрибаи шахсӣ ва рӯйдодҳои ҳаёт ҳассос аст. Нобудшавии он хоси бемории Алтсгеймер аст, аммо каме бад шудани хотираи номураттаб як ҷузъи муқаррарии пиршавӣ ба ҳисоб меравад. Олимон ба омӯхтани ин пиронсолон таваҷҷуҳ доранд, зеро он барои кушодани роҳҳои пешгирии халалёбии хотира кумак менамояд.
«Фаъолияти ҷисмонӣ ҳам мустақиман ва ҳам бавосита, аз ба эътидол овардани фишори хун ва пешгирии фарбеҳӣ то беҳтар шудани гардиши хун дар мағзи сар фоида меорад. Ҳамаи ин метавонад ба нигоҳ доштани қобилияти ақлӣ дар пиронсолӣ кумак намояд»,- баён дошт олим. Ӯ афзуд, ки робитаи баръакс низ имконпазир мебошад: мағзи солими «пирони хосса» суръати баланди қабулкунӣ ва ҳаракати мушакҳоро ҳатто бе машқҳои иловагии ҷисмонӣ таъмин мекунад.
Тадқиқоти қаблӣ нишон доданд, ки изтироб ва афсурдагӣ метавонанд ба хотираи одамони ҳама синн таъсир расонанд ва хатари фаромӯшхотирӣ (деменсия) — ро афзоиш диҳанд. Муаллифони кор ба хулосае омаданд, ки омилҳое, ки аз фаромӯшхотирии синнӣ муҳофизат мекунанд, бо хусусияти зуд пиршавӣ дучор мегарданд. Ин метавонад маънои онро дошта бошад, ки коҳиши табии хотира дар робита ба синну сол аз ҳамон омилҳое вобаста аст, ки ба бемории Алтсгеймер мусоидат мекунанд.
Азиза ИКРОМ,
АМИТ «Ховар»
АКС: Артем Геодакян / ТАСС
Дар ноҳияи Абдураҳмони Ҷомӣ ҷашни Ваҳдати миллиро бо намоиши ҳунарҳои мардумӣ ва дастовардҳои солҳои соҳибистиқлолӣ ҷашн гирифтанд
«САОДАТИ МИЛЛАТ ДАР ВАҲДАТ АСТ». Дар Китобхонаи миллӣ таҳти ин унвон ҳамоиш баргузор шуд
Иштирокчиёни экспедитсияи «Саёҳат ба қалби Авруосиё-2025» пойгоҳи кайҳонавардии Байконурро тамошо карданд
Ба ифтихори Рӯзи Ваҳдати миллӣ дар Кумитаи ҳифзи муҳити зист ҷамъомади тантанавӣ баргузор гардид
Имрӯз дар водиҳои Тоҷикистон ҳаво то 41 дараҷа гарм мешавад
Дар ҳошияи Соли фарҳанги китобхонӣ маҷмӯаи «Нома ба насли оянда» аз чоп баромад
Таҳти унвони «Забон, Ваҳдат ва суботи миллӣ» конференсияи илмию амалии ҷумҳуриявӣ доир шуд
Бахшида ба Рӯзи Ваҳдати миллӣ дар Саридораи геология ҳамоиш баргузор гардид
Дар Донишгоҳи технологии Тоҷикистон бахшида ба Рӯзи Ваҳдати миллӣ конфронси илмӣ-назариявӣ доир шуд
Бахшида ба Рӯзи Ваҳдати миллӣ китоби «Ваҳдатсаро» ба нашр расид
Кормандони Кумитаи ҳолатҳои фавқулода ва мудофиаи гражданӣ ҳаёти 16 нафарро ҳангоми ғарқшавӣ аз марг наҷот доданд
Дар Душанбе сеюмин Форуми Тоҷикистон ва Чин оид ба таҳсилоти муҳандисӣ-техникӣ доир шуд
