Хотираи хубро дар синни калонсолӣ ба ҳаракат ва солимии равонӣ алоқаманд намудаанд
ДУШАНБЕ, 24.07.2023 /АМИТ «Ховар»/. Олимони Аврупо яке аз тӯлонитарин тадқиқоти вазъи саломатии «пирони хосса» — одамонеро анҷом доданд, ки дар 80-солагӣ метавонанд ба мисли бистсолаҳо қобилияти зеҳнӣ дошта бошанд. Мушоҳидаҳои чандинсола нишон доданд, ки афроди солхӯрдаи дорои хотираи хуб назар ба ҳамсолонашон тезтар ҳаракат мекунанд, ҳамчунин камтар ба афсурдагӣ ва изтироб гирифтор мешаванд. Тасвирҳои томографияи резонанси магнитӣ (MRТ) -и мағзи иштирокчиён тасдиқ намуданд, ки дар минтақаҳои марбут ба хотираи онҳо нисбат ба одамони одӣ ҳуҷайраҳои асосии системаи асаб бештар ҳастанд. Тавре АМИТ «Ховар» бо истинод ба ТАСС иттилоъ медиҳад, ин тадқиқот дар маҷаллаи The Lancet Healthy Longevity нашр шудааст.
Муҳаққиқон менависанд, ки хотираи номураттаб махсусан ба ихтилоли вобаста ба синн — хотираи таҷрибаи шахсӣ ва рӯйдодҳои ҳаёт ҳассос аст. Нобудшавии он хоси бемории Алтсгеймер аст, аммо каме бад шудани хотираи номураттаб як ҷузъи муқаррарии пиршавӣ ба ҳисоб меравад. Олимон ба омӯхтани ин пиронсолон таваҷҷуҳ доранд, зеро он барои кушодани роҳҳои пешгирии халалёбии хотира кумак менамояд.
«Фаъолияти ҷисмонӣ ҳам мустақиман ва ҳам бавосита, аз ба эътидол овардани фишори хун ва пешгирии фарбеҳӣ то беҳтар шудани гардиши хун дар мағзи сар фоида меорад. Ҳамаи ин метавонад ба нигоҳ доштани қобилияти ақлӣ дар пиронсолӣ кумак намояд»,- баён дошт олим. Ӯ афзуд, ки робитаи баръакс низ имконпазир мебошад: мағзи солими «пирони хосса» суръати баланди қабулкунӣ ва ҳаракати мушакҳоро ҳатто бе машқҳои иловагии ҷисмонӣ таъмин мекунад.
Тадқиқоти қаблӣ нишон доданд, ки изтироб ва афсурдагӣ метавонанд ба хотираи одамони ҳама синн таъсир расонанд ва хатари фаромӯшхотирӣ (деменсия) — ро афзоиш диҳанд. Муаллифони кор ба хулосае омаданд, ки омилҳое, ки аз фаромӯшхотирии синнӣ муҳофизат мекунанд, бо хусусияти зуд пиршавӣ дучор мегарданд. Ин метавонад маънои онро дошта бошад, ки коҳиши табии хотира дар робита ба синну сол аз ҳамон омилҳое вобаста аст, ки ба бемории Алтсгеймер мусоидат мекунанд.
Азиза ИКРОМ,
АМИТ «Ховар»
АКС: Артем Геодакян / ТАСС
Дар Ҳисор оид ба кишти саривақтии ғалладонагиҳо машварат доир гардид
Дар ноҳияи Ёвон оид ба таъмини амнияту субот ҳамоиш баргузор шуд
Имрӯз дар водиҳои Тоҷикистон борон меборад
Доир ба пешниҳоди каналҳои коммуникатсионии лоиҳаи «Намоиши коркарди ғайритермалии партовҳои ДДТ дар Осиёи Марказӣ» машварат баргузор гардид
ТААССУРОТИ ХОТИРМОНИ МИНИ-ФУТБОЛ. Дар Душанбе даври ниҳоии Ҷоми Тоҷикистон оид ба футзал баргузор гардид
ОҒОЗИ МАВСИМИ НИҲОЛШИНОНӢ. Дар вилояти Хатлон 600 ҳазор бех дарахти ороишию сояафкан шинонида мешавад
Имрӯз дар ноҳияҳои алоҳидаи кӯҳии Тоҷикистон борон ва барф меборад
Бахшида ба 31-солагии Ҳизби Халқии Демократии Тоҷикистон дар шаҳри Москва ҳамоиш доир гардид
Имрӯз дар ноҳияҳои алоҳидаи Тоҷикистон туман мефарояд
«Барномаи миёнамуҳлати рушди Ҷумҳурии Тоҷикистон барои солҳои 2021–2025» натиҷагирӣ карда шуд
Дар Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон бахшида ба солгарди таъсиси Ҳизби Халқии Демократии Тоҷикистон ҳамоиши илмӣ баргузор гардид
Дар Хадамоти алоқа ба муносибати Рӯзи ҳуқуқи инсон ҳамоиш доир шуд
