МАСЛИҲАТИ МУТАХАССИС. Картошкаи сармозада ба узвҳои ҳозимаи инсон таъсири манфӣ мерасонад

Январь 25, 2023 08:23

ДУШАНБЕ, 25.01.2023 /АМИТ «Ховар»/. Сардиҳои ҳафтаи гузашта ба маҳсулоти истеъмолӣ, аз ҷумла картошка таъсири манфӣ расониданд. Бештари сокинон иддао доранд, ки сармозадагии картошкаҳое, ки аз бозор мехаранд, баъди дар ҳарорати хона нигоҳ доштан ва ё истифода бурдан ба мушоҳида мерасад. Вобаста ба сармозадагӣ ва қобили истеъмол будан ё набудани картошка хабарнигори АМИТ «Ховар» бо мутахассисони соҳаи ғизо ва олимони кишоварзӣ ҳамсуҳбат гардид.

«Истеъмоли картошкае, ки аз сардии зимистон осеб дида, дохилаш сиёҳу мулоим шудааст ва дар вақти истифода дар хӯрок об мешавад, тавсия дода намешавад. Зеро он ба узвҳои ҳозимаи инсон таъсири манфӣ мерасонад. Истеъмоли баъзе маҳсулоте, ки аз сармо осеб мебинанд, дар анбор нигоҳдорӣ шуда, сипас ба фурӯш пешниҳод мегарданд, низ қатъиян манъ аст. Зеро он баъди нигоҳдории тӯлонӣ аз худ элементҳои ба саломатии инсон хавфнок ҳосил мекунад», — чунин иброз намуд Директори Муассисаи давлатии «Маркази ҷумҳуриявии ғизо»-и Вазорати тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолии мамлакат Орзу Раҳмоналӣ.

Мавсуф тазаккур дод, ки инсоният аз ибтидои мавҷудияти худ, пеш аз ҳама, ба ғизо ниёз дорад ва ҳама вақт барои истеъмоли ғизои солим талош менамояд.

«Солимии ҷомеа барои ҳар мамлакат маҳаки асосии пешрафт аст. Ғизои солим ғизоест, ки афзоиши муътадил ва фаъолияти ҳаётии инсонро таъмин карда, ба тақвияти тандурустӣ ва пешгирии бемориҳо мусоидат менамояд. Муҳаққиқоне, ки ба омӯзиши ғизо ва муолиҷаи беморон машғуланд, андеша доранд, ки ғизои солим метавонад таъсир ва натиҷаи ҳайратангез диҳад. Албатта, ғизои солим давои ҳамаи дардҳост»,- таъкид кард  номбурда.

Тавре доктори илмҳои кишоварзии Академияи илмҳои кишоварзии Тоҷикистон Қурбоналӣ Партоев иброз намуд, маҳсулоти полезӣ ва мевагӣ дар ҳарорати аз 1 то 3 дараҷа хунукӣ осеб мебинанд. Мутахассисони соҳаи тиб истеъмоли онҳоро тавсия намедиҳанд. Картошка низ аз ҳамин ҷумла аст, зеро дар таркиби он миқдори крахмал бештар буда, дар ҳолати сармозанӣ ба қанд мубаддал мегардад.

Ба гуфти ў, картошка ва сабзӣ маҳсулоте мебошанд, ки қобилияти бо сардӣ мубориза бурдан надоранд. Дар ҳолати сармозанӣ  тамоми ғизонокии он нест шуда, ба саломатии инсон зараровар мегардад. Аммо пиёз бо доштани элементҳо дар таркиби худ ба сардиҳо тобовар мебошад. Инчунин дар ҳолати сармозанӣ оби таркиби он ях шуда, баъд аз нигоҳ доштан дар ҳарорати муътадил дубора ба шакли аввала бармегардад.

Сокинон мегӯянд, ки дар вақти харидорӣ сармохӯрдагии баъзе маҳсулот мушоҳида намешавад, аммо пас аз истифода ё дар ҳарорати хона нигоҳ доштан он пурра тағйир меёбад. Вобаста ба ин  доктори илмҳои кишоварзӣ тавсия медиҳад, ки «дар вақти харидорӣ намудани маҳсулоти полезӣ ва мевагӣ ҳатман онро бо дастатон сахт фишор диҳед. Агар маҳсулот сахт ва мисли ях бошад, он гоҳ он сармозада аст».

Мутахассисони соҳаи тиб иброз медоранд, ки агар мевагиҳо сармозада бошанд, онҳоро коркард ва истеъмол намудан мумкин аст.

Бояд тазаккур дод, ки дар бештари мамлакатҳо, аз ҷумла дар Тоҷикистон картошка ва дигар намуди маҳсулотро коркард карда,  ба муддати тулонӣ дар яхдонҳо нигоҳ медоранд. Ин навъи маҳсулот қобилияти нигоҳдории дуру дароз дорад. Аз ин рӯ истеъмоли он низ ба саломатии инсон зарар намерасонад.

Фирӯза ДАВЛАТЗОДА,
АМИТ «Ховар»

АКС аз манбаъҳои боз

Январь 25, 2023 08:23

Хабарҳои дигари ин бахш

Пахтакорони ноҳияи Ҷаббор Расулов дар майдони зиёда аз 5 ҳазор гектар кишти чигит мегузаронанд
Вазири кишоварзии Тоҷикистон вобаста ба тақвияти корҳои саҳроӣ бо деҳқонони шаҳри Конибодом суҳбат намуд
Дар шаҳри Хоруғ корхонаи истеҳсоли ҳасиб бунёд мегардад
Дар Суғд барои дарёфти грантҳои раиси вилоят озмун баргузор мешавад
Дар Эстония Хонаи савдои Тоҷикистон таъсис дода мешавад
Намояндагони Тоҷикистон дар «Аirspace world 2024» дар Женева иштирок намуданд
Роҳбари хоҷагии деҳқонии «Бобои Носир»: «Истифодаи оқилонаи 7,5 гектар замин ва даромад аз он дар баланд гардидани сатҳи зиндагии 5 оила мусоидат намуд»
Деҳқонони ноҳияи Мастчоҳ имсол дар майдони зиёда аз 23 ҳазор гектар кишту парвариши зироати кишоварзиро ба нақша гирифтаанд
Дар шаҳри Хуҷанд Намоишгоҳи X байналмилалии савдо «Суғд-2024» доир мегардад
«РОҲ БА СӮИ ТИЁНШОН». Душанбе охири моҳи май мизбони конфронси байналмилалӣ мегардад
Соли 2023 ба буҷети шаҳри Гулистон аз ҳисоби хизматрасонии сайёҳӣ ва табобатӣ зиёда аз 40 миллион сомонӣ ворид шуд
Ҳоҷагидорони Кооперативи истеҳсолии «Сомон-Бохтар»-и ноҳияи Кӯшониён майдони парвариши лимӯро васеъ менамоянд