Пиряхи Хирсони ҳавзаи дарёи Ванҷ тақрибан ба дарозии 828 метр коҳиш ёфтааст
ДУШАНБЕ, 19.05.2025. /АМИТ «Ховар»/. Муҳимтарин омиле, ки боиси об шудани пиряхҳо гардидааст, ин тағйирёбии иқлим ва гармии ҳаво мебошад. Аз соли 2011 то соли 2024 забонаи пиряхи Хирсони ҳавзаи дарёи Ванҷ тақрибан ба дарозии 828 метр коҳиш ёфтаву ин раванд бо суръат идома дорад. Ин матлабро сардори шуъбаи пешгӯӣ, иттилоот ва бойгонии Маркази яхшиносии Агентии обуҳавошиносии Кумитаи ҳифзи муҳити зисти назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон Тамлихо Ҷурабеков ба АМИТ «Ховар» иброз намуд.
Мутобиқи маълумоти мутахассисони Маркази яхшиносии Агентии обуҳавошиносӣ, дар айни замон пирях дар ҳолати коҳишёбӣ қарор дорад. Пиряхи Хирсон баъд аз охирҳои асри гузашта ҳамчун пиряхи даштӣ шинохта шудааст. Аз он шохобе бо номи Хирсдара ҷорӣ шуда, ба дарёи Абдуқаҳҳор – шохоби калони дарёи Ванҷ мерезад.
Пиряхи Хирсон дар баландии 4690 метр аз сатҳи баҳр сарчашма гирифта, забонаи он дар баландии 2900 метр аз сатҳи баҳр ба охир мерасад. Дарозии умумии он ба 15,8 километр ва масоҳати умумияш ба 25,3 км2 баробар аст.
Пиряхи Хирсони ҳавзаи дарёи Ванҷ пиряхи хавфноктарини Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳисобида мешавад, ки бо ҳаракатҳои хавфноки худ диққати коршиносонро ба худ ҷалб намудааст.
Ин пиряхи бузург, ки дар ҳавзаи Ванҷ воқеъ аст, аз соли 1914 то соли 2002 7 маротиба ҳаракат намудааст. Хусусияти хоси пиряхи Хирсон аз он иборат аст, ки дар қисми болоияш яхпораҳо ҷамъ гашта, баъд ба қисми поён фурӯ мерезанд. Мушоҳидаҳо нишон додаанд, ки ин яхпораҳо баробари ҷамъ омадан ҳамоно об мегарданд.
Дар замони муосир тағйирёбии иқлим дар ҷаҳон ба муҳити зист ва фаъолияти инсон ва табиат таъсир расонида, устувории биосфераро зери таъсири ҷиддӣ қарор додааст. Муҳаққиқон ва коршиносони соҳа сабаби гармшавии глобалӣ ва тағйирёбии иқлимро ихроҷи газҳои гулхонаӣ, нобудсозии ҷангалзор (буридани дарахтон) ва ифлосшавии муҳити атроф аз партовҳои гуногун медонанд, ки таъсири он ба обшавӣ ва аз байн рафтани захираи пиряхҳо оварда мерасонад.
АКС: Маркази яхшиносии Агентии обуҳавошиносии Тоҷикистон
Дар Душанбе Форуми минтақавӣ оид ба мониторинги пиряхҳо ва криосфера дар Осиёи Марказӣ баргузор мегардад
«ГУЗАРГОҲИ САЙЁҲОН». Таъсиси мағозаи армуғонҳо дар Левакант барои муаррифии ҳунари тоҷикон иқдоми саривақтӣ аст
Падару модарон уҳдадоранд, ки қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистонро вобаста ба таълиму тарбияи кӯдак иҷро намоянд
ИМРӮЗ — РӮЗИ БАЙНАЛМИЛАЛИИ ОСОРХОНАҲО. Ба ин муносибат дар Осорхонаи миллӣ 30 барномаи гуногуни фарҳангӣ пешниҳод мешавад
МАСЛИҲАТИ МУТАХАССИС. Истеъмоли шафтолу барои бемориҳои тарбод, гурда, рагу дил, ҷигар ва талхадон муфид аст
Тоҷикистон чун давлати дорои захираҳои бузурги об ва пирях дар масъалаи ҳифзи обу пиряхҳо нақши муҳим дорад
Дар Донишгоҳи техникии Тоҷикистон вобаста ба ҳифзи пиряхҳо ва ҳалли мушкилоти экологӣ конференсия доир шуд
Барандаи Шоҳҷоизаи Озмуни ҷумҳуриявии «Оилаи беҳтарин» Саидвалӣ Тоиров: «Шиори мо дар зиндагӣ намунаи ибрат будан аст»
ТАЪТИЛИ ТОБИСТОНА. Волидайн ва масъулин барои бофароғат ва самаранок гузаронидани он чӣ гуна омодагӣ мебинанд?
КОНФРОНСИ БАЙНАЛМИЛАЛИИ САТҲИ БАЛАНД ОИД БА ҲИФЗИ ПИРЯХҲО. Иштирокдорони ин чорабинӣ бо мероси ғании фарҳангии мардуми тоҷик аз наздик шинос мешаванд
Дар Маркази омӯзиши пиряхҳо вобаста ба усулҳои муосир ва инноватсионии омӯзиши пиряхҳо машварати илмӣ доир шуд
Дар Абузабӣ бахшида ба ташаббусҳои ҷаҳонии Президенти Тоҷикистон оид ба ҳалли масъалаҳои обу иқлим ҳамоиш доир шуд
