Ҳ. ЗАРИФӢ: «ПРОБЛЕМАҲОИ АФҒОНИСТОН ҲАЛЛИ НИЗОМӢ НАДОРАД»
Душанбе, 30 июн. (АМИТ «Ховар», Наргис Бойаҳмадова). — Вазири корҳои хориҷии Ҷумҳурии Тоҷикистон Ҳамрохон Зарифӣ 27 июни соли 2009 дар шаҳри Триестаи Италия дар мулоқоти машваратии вазирони корҳои хориҷии ҳашт мамлакати пешрафтаи саноатии ҷаҳон (Гурӯҳи ҳаштгона) оид ба Афғонистон ва андозагирии минтақавӣ иштирок ва суханронӣ намуд. Иштирокчиён ин мулоқот оиди масъалаҳои рушди иқтисодиёт ва инфраструктура, гурезаҳо, муҳоҷират ва захираҳои инсонӣ, кишоварзӣ ва амнияти озуқавориро мавриди баррасӣ қарор доданд. Вазири корҳои хориҷии Тоҷикистон зикр кард, ки таваҷҷӯҳи рӯзафзуни ҷомеаи ҷаҳонӣ нисбати мушкилоти Афғонистон зарурати ҳарчи зудтар барқарор намудани сулҳ ва эҳёи иқтисодиро дар сарзамини ҷафокашидаи афғон таъкид мекунад. Тоҷикистон, изҳори боварӣ менамояд ки проблемаҳои Афғонистон ҳалли низомии худро надорад, бинобарин кӯшиши асосиро ба дастгирии омили сохтмони иқтисодии кишвар равона кардан зарур мешуморад. Ба роҳ мондани ҳамкории тиҷоратӣ ва иқтисодӣ бо Афғонистон яке аз усулҳои самараноки мубориза алайҳи таҳдиду хатарҳои мавҷуд аст. Бо назардошти ин боварӣ, Тоҷикистон дар дарёи сарҳадии Панҷ панҷ пул бунёд карда, дар ҳолати мавҷуд будани имкониятиҳои зарурии молиявӣ боз чанд пули дигар сохтанист. Пурра истифода бурдани иқтидори транзитии минтақа тавассути суръатбахшӣ ба сохтмони магистралҳои байниминтақавӣ ба манфиати ҳамаи мост. Баромадан ба бандарҳои уқёнуси Ҳинд ва баҳри Араб тавассути роҳҳои Афғонистон барои рушди тиҷорати ҷаҳонӣ имкониятҳои навро фароҳам оварда, ба рушди иқтисодии на танҳо Афғонистон, балки кишварҳои минтақа низ таъсири мусбат хоҳад дошт. «Мо бевосита дар назди дарёи сарҳадӣ минтақаи озоди иқтисодӣ бунёд сохта, соҳибкорони афғонро низ ба он ҷо даъват мекунем. Аз ҷониби Тоҷикистон кушода шудани нуқтаҳои савдои наздисарҳадӣ дар сарҳад бо Афғонистон дар беҳсозии ҳаёт ва маишати аҳолии он сӯи сарҳад саҳми худро мегузорад. Мо омодагиамонро барои дар оянда васл сохтани шабакаи сохташавандаи роҳҳои оҳани Афғонистон бо хатти роҳи оҳани худ таъкид мекунем. Дар ин қарина, роҳи оҳане, ки кони бузурги МИСИ Айнаки Афғонистонро тавассути Тоҷикистон бо Қирғизистону Хитой пайваст хоҳад кард, барои минтақа аҳамияти хоси тиҷоратӣ-иқтисодӣ хоҳад дошт», — тазаккур дод Ҳ. Зарифӣ. Якҷоя амалӣ сохтани лоиҳаҳои гидроэнергетикӣ ба комёб шудан ба натиҷаҳои мушаххас дар дастгирии сулҳу субот дар Афғонистон мусоидат хоҳад кард. Барои мисол, фақат сохтмони НБО Даштиҷум дар дарёи сарҳадии Панҷ, иқтидори лоиҳавиаш 4000 мегаватт, на танҳо таъмини Афғонистону Покистон ва дигар кишварҳои минтақаро бо нерӯи барқ беҳтар хоҳад сохт, балки барои иловатан обёрӣ намудани беш аз 1,5 млн га замин дар Афғонистони ҳамсоя ва Узбекистону Туркманистон шароиту имконият ба вуҷуд хоҳад овард. Сохтмони дигар корхонаҳои саноатӣ дар минтақаи наздисарҳадӣ, аз ҷумла, заводи семент дар Шаҳритус, барои таъмин намудани Афонистон бо маводи сохтмон, ки барои эҳёи иқтисодии Афғонистон зарурати калон дорад, хизмат хоҳад кард. Ҳамин тариқ, чунин мешуморем, ки дар баробари усулҳои анъанавии тавассути истифода аз нерӯ бо хатару таҳдидҳои нав, усули иқтисодии муқовимат бо онҳо метавонад бисёр ҳам муфид ва таъсирбахш бошад», гӯфт дар хотима Ҳ.Зарифӣ.