Намунаи беҳтарини дӯстӣ миёни кишварҳои ҳамсарҳад

Апрель 26, 2016 17:59

Душанбе, 26.04.2016. /АМИТ «Ховар»/. Расо 20 сол қабл аз ин, миёни ҷумҳуриҳои Тоҷикистон, Қазоқистон, Қирғизистон, Федератсияи Русия ва Ҷумҳурии Мардумии Чин Созишнома «Оид ба таҳкими боварӣ дар бахшҳои ҳарбии ноҳияҳои наздисарҳадӣ» ба тасвиб расид, ки минбаъд Созишномаи мазкур ба муносибати байнидавлатии кишварҳои минтақа таҳаввулоти куллӣ ворид намуда, ба таъсис додани Созмони Ҳамкории Шанхай таъсири бевосита расонидааст.

26 – уми апрели соли 1996 роҳбарони панҷ кишвар — Тоҷикистон, Қазоқистон, Қирғизистон, Русия ва Чин дар шаҳри Шанхайи Ҷумҳурии Мардумии Чин баъд аз мулоқоту гуфтушунидҳо Созишнома «Оид ба таҳкими боварӣ дар бахшҳои ҳарбии ноҳияҳои наздисарҳадии «Панҷгонаи Шанхай» миёни кишварҳои панҷгонаро имзо карданд. Бо гузашти як сол аз ин ҳодиса, 24-уми апрели соли 1997 дар шаҳри Маскав роҳбарони кишварҳои Панҷгона зимни мулоқоти навбатӣ санади нав — Созишнома «Оид ба ихтисори қувваҳои мусаллаҳи тарафайн дар ноҳияҳои наздисарҳадӣ»-ро ба тасвиб расониданд. Дар асоси ин Созишнома аз хати аввали марзҳои давлатии кишварҳои Панҷгона тамоми таҷҳизоти вазнини ҷангӣ, аз ҷумлаи танку тӯпҳо ва дигар муҳимоти ҳарбӣ, инчунин шумораи зиёди аскарону афсарон ба масофаи зиёда аз 100 км дур аз сарҳад интиқол дода шуданд. Чунин Созишнома миёни панҷ кишвари алоҳида дар таърих камназир аст, аммо бо вуҷуди надоштани таҷрибаи кофӣ ҷонибҳо тавонистанд дар асоси боварӣ ва эътимод ба ҳамдигар дар кӯтоҳтарин муддат бандҳои Созишномаро иҷро кунанд. Созишномаҳои ба имзорасида мусоидат бар ин карданд, ки баҳсҳои таърихӣ ва марзии даҳсолаҳо (аз даврони собиқ Иттиҳоди Шӯравӣ)  боқимонда ба тариқи гуфтушунидҳо ва бо роҳи осоишта бартараф гардиданд. Дар ҳудуд ва марзҳои давлатии кишварҳои Тоҷикистон, Қазоқистон, Қирғизистон, инчунин сарҳадҳои Федератсияи Русия ва Ҷумҳурии Мардумии Чин ҷойи хавфу хатари эҳтимоли сар задани муноқишаҳои сарҳадӣ ва задухӯрдҳои хунин, таҳдиду нобовариро амну субот, осоиштагӣ ва бовариву эътимод ба ҳамдигар абадан иваз карданд. Ба ибораи дигар бо шарофати имзо шудани ин ду Созишномаи таърихӣ хатти сарҳади давлатӣ ба дарозии зиёда аз 7 ҳазор километр аз минтақаи мамнӯи ҳарбӣ ба майдони дӯстӣ, ҳамкорӣ ва рушди тиҷорату иқтисод, беҳтар шудани сатҳи зиндагии сокинони кишварҳои минтақа мубаддал гашт.

Мебояд таъкид намуд, ки созишномаҳо «Оид ба таҳкими боварӣ дар бахшҳои ҳарбии ноҳияҳои наздисарҳадӣ» ва «Оид ба ихтисори қувваҳои мусаллаҳи тарафайн дар ноҳияҳои наздисарҳадӣ» барои таъсис ёфтани «Панҷгонаи Шанхай» заминаи воқеӣ гузоштанд. Дар навбати худ «Панҷгонаи Шанхай» давоми панҷ соли минбаъдаи фаъолияти худ (аз соли 1996 то соли 2001) барои дар арсаи байналмилалӣ пайдо шудани созмони нави минтақавӣ — Созмони Ҳамкории Шанхай нақши муҳими таърихиро бозидааст.

Эътимоди сиёсӣ ва ҳамкорӣ дар бахшҳои амниятӣ миёни кишварҳои узви СҲШ марҳала ба марҳала таҳким ёфта, робитаҳои тиҷоратӣ рӯз ба рӯз бештару беҳтар мегарданд. Созишномаҳои таърихии «Панҷгонаи Шанхай» ҳамчун намунаи беҳтарини муносибатҳои неку дӯстона миёни кишварҳои ҳамсарҳад баҳогузорӣ шудаанд.

Апрель 26, 2016 17:59

Хабарҳои дигари ин бахш

Сироҷиддин Муҳриддин ва Субраҳманям Ҷайшанкар масоили муносибатҳои Тоҷикистону Ҳиндустонро баррасӣ намуданд
Сарвазири Тоҷикистон пешниҳод намуд, ки «Рӯзномаи рақамии ИДМ то соли 2030» таҳия карда шавад
Сарвазири Тоҷикистон: «Кишварҳои ИДМ рушди ҳамкории мутақобилан судманд ва ҳамаҷонибаро тасдиқ намуданд»
РӮЗИ БАЙНАЛМИЛАЛИИ МУҲИТИ ЗИСТ. Баҳодур Шерализода: «Ҷомеаи ҷаҳон Тоҷикистонро ҳамчун давлати ташаббускор дар соҳаи обу иқлим ва ҳифзи пиряхҳо эътироф намудааст»
Қоҳир Расулзода: «Ҳамкории тиҷоратию иқтисодӣ бо кишварҳои ИДМ яке аз самтҳои афзалиятноки сиёсати хориҷии Тоҷикистон боқӣ мемонад»
Тоҷикистон ба рушди устувори муносибатҳои дуҷониба ва бисёрҷониба бо давлатҳои иштирокдори ИДМ аҳамияти махсус медиҳад
Дар Душанбе ҷаласаи Шурои сарони ҳукуматҳои Иттиҳоди Давлатҳои Мустақил оғоз гардид
Муовини Раиси Девони вазирони Туркманистон ба Тоҷикистон ташриф овард
Муовини Сарвазири Арманистон ба Тоҷикистон ташриф овард
Қоҳир Расулзода бо Раиси Девони вазирон — Роҳбари Дастгоҳи Президенти Ҷумҳурии Қирғизистон Адилбек Касималиев мулоқот анҷом дод
Сарвазири Ҷумҳурии Узбекистон ба Тоҷикистон ташриф овард
Раиси Ҳукумати Федератсияи Русия Михаил Мишустин ба Тоҷикистон ташриф овард