Ғ. Расулов: Барқи Тоҷикистон аз ҷиҳати экологӣ тоза мебошад
Душанбе, 27.04.2016. / АМИТ «Ховар»/. То маросими расмии татбиқи Лоиҳаи бузурги «СASA-1000» рузҳои башумор мондаанд. «СASA-1000» яке аз лоиҳаҳои бузургтарин ва муштараки Тоҷикистон, Қирғизистон, Афғонистон ва Покистон ба шумор меравад. Лоиҳа барои ин кишварҳо манфиатҳои иқтисодӣ, иҷтимоӣ ва экологӣ хоҳад овард. Лоиҳа норасоии неруи барқро коҳиш дода, ба рушди муносибатҳои тиҷоратии кишварҳои шарик мусоидат мекунад ва ҷойҳои нави корӣ ба вуҷуд хоҳад овард.
«СASA-1000» номгузорӣ шудани ин лоиҳаро сардори Раёсати тадқиқоти макроиқтисодии Маркази тадқиқоти стратегии назди Президенти ҶТ Ғафур Расулов чунин маънидод кард: «СASA калимаҳои кӯтоҳкардашудаи англисӣ буда, маънояш Осиёи Марказӣ ва Осиёи Ҷанубӣ мебошад. Мувофиқи гуфтугузорҳои қаблӣ ҳаҷми неруи барқи интиқолшаванда 1000 МгВт-ро бояд ташкил медод. Вале ҳоло мутобиқи пешгӯиҳо, он дар доираи 1200-1300 МгВт содир хоҳад шуд».
Аҳамият ва муҳимияти ин лоиҳаро мусоҳиб дар он мебинад, ки дар Осиёи Марказӣ ва дигар кишварҳои ҳамсоя барои пайдо кардани фурӯши барқ рақобат вуҷуд дорад.
«Ҳам Афғонистон, ҳам Туркманистон, ҳам Тоҷикистону Қирғизистон мехоҳанд барқи худро ба хориҷа содир кунанд. Туркманистон ва Узбекитон барқи аз неругоҳҳои ҳароратӣ истеҳсолкардаашонро мехоҳанд ба хориҷи кишвар интиқол диҳанд. Вале бартарияти Тоҷикистон дар ин самт дар он аст, ки кишвари мо захираҳои обии хеле зиёд дорад, аз ин сабаб барқе, ки дар мо истеҳсол мешавад, нисбат ба барқи дигар давлатҳо арзиши аслии камтар дошта, аз ҷиҳати экологӣ тозатар мебошад»,-илова намуд коршиноси масоили иқтисодӣ.
Тавре ки маълум аст, татбиқи лоиҳаи мазкурро бисёр созмонҳои байналмилалӣ, аз ҷумла, Бонки ҷаҳонӣ, Бонки исломии рушд, Бонки аврупоии сармоягузорӣ, Бонки аврупоии таҷдид ва рушд ва ғайраҳо дастгирӣ намуданд. «Ин дастгирӣ аз он гувоҳӣ медиҳад, ки лоиҳа аҳамияти бузург дошта, пас аз амалӣ гаштан, ҳар сол дар ҳудуди 5 млрд. кВт соат аз Тоҷикистон ва Қирғизистон ба кишварҳои ҳамҷавор барқ содир мешавад. Хатти интиқоли барқ аз Қирғизистон ба Тоҷикистон, баъдан ба Афғонистон ва аз он ҷо ба Покистон тӯл мекашад. Дар оянда дар заминаи ин лоиҳа сохтмони дигар иншоот дар назар аст ва ин лоиҳа бо дигар иншоот робитаи наздик хоҳад дошт. Масалан, дар ҷануби Тоҷикистон минтақаи озоди иқтисодии Панҷ фаъол буда, дар он ҷо иншооти зиёд сохта мешаванд. Барои корхонаҳову иншоот ва аҳолии он минтақа барқ хеле зарур аст»,- иброз дошт Ғ. Расулов.
Ба гуфтаи мусоҳиб, бо амалӣ гаштани Лоиҳаи роҳи оҳани Тоҷикистон, Афғонистон — Туркманистон дар хатти ин роҳи оҳан низ теъдоди шаҳраку истгоҳҳо ва дигар минтақаҳои аҳолинишин, ки эҳтиёҷ ба барқ доранд, зиёд мешавад. «Лоиҳаи «СASA-1000» имкон медиҳад, ки бар ивази қувваи барқи содиршуда ба Тоҷикистон асъори хориҷӣ ворид шавад. Бо он маблағ ҷониби Тоҷикистон неругоҳҳои барқию обии худро таъмир карда, иншоотҳои нав месозад. Ин имкон медиҳад, ки дар оянда дар тамоми фасл ҳам аҳолии мамлакат пурра бо барқ таъмин гардад ва ҳам ба хориҷа барқ содир карда шавад»,-илова намуд сардори Раёсати тадқиқоти макроиқтисодии Маркази тадқиқоти стратегии назди Президенти ҶТ Ғафур Расулов.
Л.Қосимова