Дар Донишгоҳои давлатии Данғара таҳти унвони «Гуногунии биологӣ ва ҳамбастагии он ба амнияти озуқаворӣ» конференсия доир шуд

ДУШАНБЕ, 25.01.2022. /АМИТ «Ховар»/. 22-24 январ дар Донишгоҳи давлатии Данғара конференсияи ҷумҳуриявии илмию амалӣ  дар мавзӯи «Гуногунии биологӣ ва ҳамбастагии он ба амнияти озуқаворӣ»  баргузор гардид, ки он ба  эълон гардидани солҳои 2020-2040  «Бистсолаи омӯзиш ва рушди фанҳои табиатшиносӣ, дақиқ ва риёзӣ дар соҳаи илму маориф дар Ҷумҳурии Тоҷикистон» ва гиромидошти хотираи  собиқ дотсенти кафедраи биология ва биотехнология Хайрулло Амирқулов бахшида шуд, хабар дод ба АМИТ «Ховар» сардори бахши  гурӯҳи таҳлилии таъмини бехатарии иттилоот ва кор бо сомонаҳои донишгоҳ Муҳаммад Шораҳимзода.   

Дар конференсия олимон, муҳаққиқон аз Академияи миллии илмҳои  Тоҷикистон, Академияи илмҳои кишоварзии Ҷумҳурии Тоҷикистон, Институти зоология ва паразитологияи ба номи Е.Н.Павловскийи АМИТ, устодони Донишгоҳи давлатии тиббии Хатлон, Донишгоҳи миллии Тоҷикистон  ва Донишгоҳи давлатии Данғара иштирок  намуданд.

Ректори Донишгоҳи давлатии Данғара  профессор Нуралӣ Шоҳиён  иброз намуд, ки назорати азхудкунии донишҳои замонавӣ  бояд пурзӯр гардонида шуда, мо  бояд наврасону ҷавононро  ба мутолиаи китобҳои илмию  бадеӣ ташвиқ  намоем, қобилияти эҷодии онҳоро тақвият бахшем ва ба таълими фанҳои табиатшиносӣ, дақиқ ва риёзӣ таваҷҷуҳи бештар зоҳир намоем.

-Зеро масъалагузориҳои Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ-Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон зимни ироаи Паёми навбатӣ  нисбат ба соҳаи илму маорифи кишвар, ҳамаи мо масъулини мактабҳои олиро вазифадор менамояд, ки чораҳои заруриро бештар амалӣ намоем. Мояи шодмонист, ки  Ҳукумати мамлакат ба рушди соҳаи маориф ва таълиму тарбияи насли наврас ҳамеша аҳамияти аввалиндараҷа медиҳад,- афзуд Нуралӣ Шоҳиён.

Ректори Донишгоҳи давлатии Данғара  ёдовар шуд, ки ба ифтихори 35-солагии Истиқлолияти давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар панҷ соли минбаъда беш аз 1000 иншооти соҳаи маориф дар ҳамаи зинаҳои таҳсилот сохта ба истифода супорида мешавад, ки он  аз сиёсати бунёдкорона ва маорифпарваронаи Пешвои муаззами миллат сарчашма мегирад.

Кори конференсия аз ду бахш иборат буд,  дар он масъалаҳои муҳофизати олами наботот ва ҳайвонот, истифодабарии самаранокии замин ва усулҳои муосири таълими фанҳои табиатшиносӣ, риёзӣ ва дақиқ мавриди таҳлилу баррасии олимону муҳаққиқон зимни суханрониҳо қарор гирифт.

Гуфта шуд, ки соҳаи кишоварзии Тоҷикистон метавонад мамлакатро бо маводи озуқа таъмин созад. Барои ин захираҳои кофии замину об ҷиҳати васеъ кардани майдонҳои кишти зироат ва ҷангалзор, имкониятҳои зиёд мавҷуд мебошанд. Аммо усули маъмули истифодаи киштзорҳо боиси мушкилоти ҷиддии экологӣ мегардад ва имконоти онҳоро маҳдуд месозад. Ин нафақат дар эътибор надодан ба макони ҷойгиршавии замин вақти киштукор зоҳир мешавад, ҳамчунин воситаҳои коркарди механикию кимиёвии хок низ масъалаи хеле муҳим мебошад. Ҳамчунин муносибати бепарвоёна дар истифодаи неъматҳои табиат,   беназоратӣ дар самти шикори ҳайвоноту моҳӣ, ҷамъоварии гиёҳҳо ва буридани дарахтон аз дигар мушкилоте ҳаст, ки бояд ба онҳо эътибори ҷиддӣ дода шаванд. Зеро шарти асосии амалӣ гардидани амнияти озуқаворӣ ин ба вуҷуд овардани заминаи мустаҳками умури ғизоӣ мебошад. Дар кишвари мо бо сабаби камбудани замин, ҳосилнокии пасти онҳо низ  бояд  пурра бартараф гарданд. Барои аз байн бурдани  ин омилҳои манфӣ, интихоби дурусти тухмиҳои хушсифат,  парвариши чорвои хушзот, гузаштан ба технологияҳои муосиру сарфакоронаи  коркарду парвариши онҳо хеле муҳим мебошад. Ин ҳолат бо назардошти технологияҳои муосир, таҷдиди заминаи моддию техникии истеҳсолоти кишоварзиро низ талаб мекунад.

Бахши дигари конференсияи мазкур  ба хотираи  устоди зиндаёди  Донишгоҳи давлатии Данғара Хайрулло Амирқулов ва саҳми номбурда  дар рушди соҳаи аграрии Тоҷикистон бахшида шуд.

Директори Институти зоология ва паразитологияи ба номи Е.Н.Павловскийи Академияи миллии илмҳои   Тоҷикистон Файзалӣ Ҳакимов оид ба кору фаъолият ва  хизматҳои арзандаи ин донишманд ибрози назар намуд.  Аз ҷумла зикр гардид, ки  саҳми  Хайрулло Амирқулов дар рушди таҳқиқоти ихтиологӣ (ихтиолог — омӯзиши физиологияи моҳӣ) дар Ҷумҳурии Тоҷикистон арзанда аст. Аз ҷониби ӯ 15 намуди моҳиёни обанбори Норак ба таври муфассал таҳқиқ гардидааст.   Ба қалами  устод Хайрулло Амирқулов 3 китоби дарсӣ, 15 дастурамал ва зиёда аз 60 мақолаи илмӣ тааллуқ дошта, баҳри хизматҳои шоён ва фаъолияти пурсамари омӯзгорӣ бо унвони “Аълочии маориф ва илми Ҷумҳурии Тоҷикистон” қадрдонӣ гардидааст. Аз ҷониби Раёсати Донишгоҳи давлатиии Данғара пешниҳод гардид, ки баҳри хизматҳои шоёни ин донишманди тоҷик дар донишгоҳ барои донишҷӯёни риштаи аграрӣ, стипендияи иҷтимоӣ ба номи Хайрулло Амирқулов таъсис дода шавад.

АКСҲО  аз Донишгоҳи давлатии Данғара