ПРЕЗИДЕНТИ ТОҶИКИСТОН ДАР ИН БОРА ҲУШДОР ДОДА БУДАНД. Пиряхҳои Антарктида аз ҳисоби 2-3 дараҷа гарм шудани об тезтар об мешаванд
ДУШАНБЕ, 05.08.2022 /АМИТ «Ховар»/. Ҳарорати об дар соҳили шарқии Антарктида нисбат ба нимаи аввали асри ХХ аз сабаби тағйир ёфтани самти ҷараёни уқёнус 2-3 дараҷа баландтар шудааст. Тавре АМИТ «Ховар» бо истинод ба ТАСС хабар медиҳад, дар ин бора дар гузорише, ки 3 августи соли 2022 аз ҷониби Иттиҳоди таҳқиқоти илмӣ ва амалии Австралия (CSIRO) ва Донишгоҳи Саутгемптони Британия нашр гардид, иттилоъ дода шудааст.
Миқдори зиёди обҳо бинобар шамолҳои ғарбӣ дар уқёнуси ҷанубӣ ба дигар самтҳо ҳаракат кардаанд. Дар тӯли даҳсолаҳо ин раванд ҷараёни гардиши Антарктидаро ба сӯи қутби ҷанубӣ ҷойгардон намуд, ки он оби хеле сарди ҳавзи зерипиряхии Аврораро тадриҷан гарм мекунад.
«Пурра об шуда, пиряхҳо дар мавзеи ин ҳавза қодиранд сатҳи баҳрро 5,1 метр боло баранд», — ҳушдор додааст яке аз муаллифони таҳқиқот Лаура Эраис-Боррегуеро.
Солҳои охир Антарктида дар як сол 155 миллиард тонна яхро аз даст медиҳад ва дар якҷоягӣ бо обшавии пиряхҳои боқимондаи ҷаҳон сатҳи баҳри ҷаҳониро ҳамасола 3,6 мм боло мебарад.
Ҳавзаи зерипиряхии Аврора дар зери сипари яхини Антарктика ҷойгир аст. Он солҳои 1960-1970 кашф шуда, ба номи киштии муҳаққиқи қитъа Дуглас Моусон (1882-1958) гузошта шудааст.
Ҷараёни гирдоби Антарктида, ки дарозиаш 30000 км ва бараш 2500 км мебошад, аз ғарб ба шарқ дар атрофи кураи Замин давр мезанад.
Тавре АМИТ «Ховар» қаблан хабар дода буд, Президенти Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон моҳи марти соли 2021 зимни суханронӣ дар ҷаласаи онлайнии Маҷмаи умумии СММ бахшида ба Ҳадафи шашуми рушди устувор нисбат ба ин мушкилот ҳушдор дода буданд.
ДАР АКС: Президенти Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон. Акс аз Хадамоти иттилоотии СММ
«Мутаассифона, имрӯзҳо мо босуръат об шудани яхро дар Арктика, Антарктида ва Гренландия мушоҳида менамоем. Ҳамчунин, тағйироти ҷиддӣ дар пиряхҳои воқеъ дар хушкӣ низ ба амал омада истодаанд», — гуфтанд Сарвари давлати Тоҷикистон ва гармшавии глобалиро сабаби тағйирёбии иқлим номиданд.
Президенти Тоҷикистон аз кӯҳҳои Помир мисол оварданд, ки обшавии қуллаи пирях дар як сол 16 метрро ташкил медиҳад. «Обшавии бузургтарин пиряхи воқеъ дар хушкӣ — пиряхи Федченко дар Тоҷикистон, ки дарозиаш беш аз 75 километрро ташкил медиҳад, намунаи возеҳи ин гуфтаҳо мебошад», — таъкид намуданд Сарвари давлат.
Тадқиқот нишон медиҳанд, ки танҳо давоми 70—80 соли охир пиряхи Федченко бештар аз як километр коҳиш ёфта, масоҳаташ то 44 километри мураббаъ кам гардидааст.
Президенти Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон зикр намуданд, ки пиряхҳо манбаи асосии оби тоза мебошанд.
«Обшавии босуръати пиряхҳо ва ҳамчунин афзоиши масрафи об вобаста ба афзоиши аҳолӣ ва рушди иқтисодӣ ба ҳаёт ва некӯаҳволии садҳо миллион нафар одамон таҳдид мекунад», — иброз доштанд Сарвари давлат. Дар робита ба ин Президенти Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон ба СММ пешниҳод намуданд, ки Бунёди махсуси байналмилалии ҳифзи пиряхҳо таъсис дода, соли 2025 Соли байналмилалии ҳифзи пиряхҳо эълон карда шавад.
Бояд зикр кард, ки дар Тоҷикистон 6 дарсади қаламрави кишварро пиряхҳо ишғол менамоянд. Маҳз онҳо қариб тамоми Осиёи Марказиро бо оби тоза таъмин мекунанд.
Назокат ҚОДИРЗОДА,
АМИТ «Ховар»
АКС аз манбаъҳои боз
МАСЪУЛИЯТИ ШАҲРВАНДӢ. Барои ғайриқонунӣ истифода бурдани неруи барқ ҷавобгарии ҷиноятӣ муқаррар гардид
Президенти Комиссияи Иттиҳоди Аврупо Урсула фон дер Ляйен аз иқтидори бузурги Неругоҳи азими барқи обии «Роғун»-и Тоҷикистон ёдовар шуд
Президенти Тоҷикистон тавсеаи ҳамкории давлатҳои Осиёи Марказиро бо Иттиҳоди Аврупо дар соҳаи энергетикаи «сабз» аз самтҳои ояндадор номиданд
Эмомалӣ Раҳмон: «Пиряхҳои Тоҷикистон танҳо манбаи об барои минтақа набуда, дар нигоҳдории иқлими минтақа низ нақши муҳим мебозанд»
Инъикоси густурдаи таҷлили Ҷашни байналмилалии Наврӯз бо иштироки Сарони се давлати Осиёи Марказӣ дар расонаҳои хабарии минтақаю ҷаҳон ва шабакаҳои иҷтимоӣ
Эмомалӣ Раҳмон: «Натиҷаҳои вохӯриҳои имрӯзаро мо ҳамчун пайки таҷдид ва оғози марҳилаи сифатан нав дар муносибатҳои се кишвар медонем»
Президенти Тоҷикистон: «Худдорӣ намудан аз ҳама гуна зиёдаравию исрофкорӣ вазифаи ҳар бандаи муъмин дар ҳама ҳолат, аз ҷумла дар айёми ид мебошад»
23 март-Рӯзи ҷаҳонии обуҳавошиносӣ. Дар ҳар се соат ҳавошиносони тоҷик ба Хадамоти ҷаҳонии ҳавошиносӣ маълумот пешниҳод менамоянд
«НАВРӮЗ ДАР АСЛ ҶАШНИ ЗИНДАГИСОЗ АСТ». Иқтибос аз суханрониҳои Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон
ИМРӮЗ-РӮЗИ БАЙНАЛМИЛАЛИИ ҲИФЗИ ПИРЯХҲО. Ҳифзи пиряхҳо аз обшавии босуръат ҳамкории дастҷамъонаи давлатҳо ва созмонҳои байналмилалиро тақозо менамояд
Пешвои миллат: «Тоҷикистони маҳбуби мо воқеан Ватани аслии Наврӯз аст»
Бузургии Зан-Модар- ин олиҳаи ҳаёт ҳамеша вирди забони башарият аст
