ДАР ТОҶИКИСТОН ШИКОРИ БАБРИ БАРФӢ ҚАТЪИЯН МАНЪ АСТ! 4 октябр – Рӯзи умумиҷаҳонии ҳифзи ҳайвонот
ДУШАНБЕ, 04.10.2017 /АМИТ «Ховар»/. Дар Ҷумҳурии Тоҷикистон беш аз 13 ҳазор намуди ҳайвонот вуҷуд доранд, ки аз он 222 намудаш ҳайвоноти нодир ва зери таҳдиди маҳвшавӣ қарордошта буда, ба Китоби Сурхи Ҷумҳурии Тоҷикистон дохил карда шудаанд. Ин матлабро зимни суҳбат ба хабарнигори АМИТ «Ховар Хуршед Раҳматов, мутахассиси пешбари Кумитаи ҳифзи муҳити зисти назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон дар Рӯзи байналмилалии ҳифзи ҳайвонҳо, ки ҳамасола 4 октябр таҷлил мегардад, баён дошт. Таҷлили Рӯзи байналмилалии ҳайвонҳо (World Animal Day) соли 1931 аз кунгураи байналмилалии ҷонибдорони ҳаракати ҳифзи табиат, ки дар шаҳри Флорентсияи Италия баргузор гардида буд, сарчашма мегирад.
Мутахассиси пешбари Кумитаи ҳифзи муҳити зисти назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон зикр намуд, ки ба 222 намуди ҳайвонҳои нодир ва зери таҳдиди маҳвшавӣ қарордошта 14 намуди оилаи моҳиҳо, ба мисли хормоҳӣ, белбинии калони амударёӣ, гулмоҳии амударёӣ, инчунин 31 намуд аз оилаи хазандаҳо, аз ҷумла кӯрмор, мори печони шарқӣ, куброи осиёимиёнагӣ, гурзаи осиёимиёнагӣ, мори афъии регзор ва ҳамзамон 43 намуд аз оилаи паррандаҳо, аз қабили лаклаки сафед, лаклаки сиёҳ, ғози ҳиндӣ, каргаси сиёҳ, каргаси ҳимолоӣ, уқоби морхӯр, уқоби лошахӯр, шоҳин, тазарв, тазарви тоҷикӣ, зарафшонӣ, туркистонӣ, дуғдоғ ва ҷек шомиланд. Инчунин аз оилаи ширхӯрон 44 намуди ҳайвонҳои нодир ва зери таҳдиди маҳвшавӣ қарордошта, мисли хирси малла, кафтор, гурбаи даштӣ, силовсин, бабри барфӣ, ғизол, бузи пармашох, гӯсфанди кӯҳии бухороӣ, Марко Поло ба Китоби Сурхи Тоҷикистон дохил гардидаанд.
Хуршед Раҳматов мегӯяд, ки дар Ҷумҳуриии Тоҷикистон 70%-и масоҳати паҳншавии бабри барфӣ, яке аз ҳайвонҳои нодир, ки зери таҳдиди маҳвшавӣ қарор дорад, асосан кӯҳҳои Помир буда, ҳамзамон ин ҳайвон дар қаторкӯҳхои Туркистон, Ҳисор, Зарафшон, Пётри -1 низ вомехӯрад. Бабри барфӣ ба хунукии қаҳратун тобовар буда, шикори он пурра манъ карда шудааст.
Инчунин ҳайвони дигари нодир, ки ба Китоби Сурхи Ҷумҳурии Тоҷикистон шомил гардидааст, хирси малла мебошад. Хирси малла қариб дар тамоми минтақаи кӯҳистони Тоҷикистон мавҷуд аст. Шикори ин намуди ҳайвони нодир ҳам манъ гардидааст, аммо дар ҳолатҳои ба киштзорҳо, чорвои шахсӣ ва баъзан ба сокинони минтақаҳои кӯҳистони кишвар ҳуҷум намудани онҳо, аз ҷониби сокинони маҳаллӣ дар асоси иҷозат ва бидуни пардохти маблағ шикор карда мешаванд.
Тоҷикистон яке аз кишварҳои сайёҳӣ ба шумор меравад ва дар сарзаминамон намуди туризми кӯҳнавардию шикорӣ тавсеа ёфтааст. Бештари сайёҳони хориҷӣ ба шикори гӯсфанди Марко Поло, ки асосан дар кӯҳҳои Помир вомехӯранд, таваҷҷуҳи хосса доранд. Хуршед Раҳматов мегӯяд, ки арзиши шикори як сар гӯсфанди Марко Поло дар Тоҷикистон наздик ба 50 ҳазор сомонӣ буда, сайёҳон-шикорчиён барои шикори ин намуди гӯсфанд бо пешниҳоди дархост ва гирифтани иҷозатнома аз мақомоти марбутаи кишвар ҳуқуқи шикори гӯсфанди Марко Полоро пайдо мекунанд. Меъёри шикори гӯсфанди Марко Поло дар мавсими шикор, ки аз моҳи сентябр оғоз гардида, то охири феврал идома меёбад, 85 сар мебошад.
Мутахассиси пешбари Кумитаи ҳифзи муҳити зисти назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон Хуршед Раҳматов гуфт, ки Ҷумҳурии Тоҷикистон дар самти ҳифзи олами ҳайвоноту наботот ба ду санади байналмилалӣ –Конвенсия оид ба гуногунии биологӣ ва Конвенсия оид ба хариду фурӯши байналмилалии навъҳои наботот ва ҳайвоноти ваҳшӣ, ки дар ҳоли таҳдиди нобудшавӣ қарор доранд, ҳамроҳ гардидааст. Инчунин барои аз мавсими зимистони солҳои 2016-2017 бе талаф баровардани ҳайвонҳои нодири ваҳшӣ, биёбонӣ, инчунин парандагон аз ҷониби Кумитаи ҳифзи муҳти зист ва сохторҳои он дар минтақаҳо ва мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатӣ дар маҳалҳо дар минтақаҳои баландкӯҳ ҳудуди 10 тонна резаи гандум, 14 тонна алафи хушк, 2,5 тонна ҷав, 3,3 тонна намак, 1,9 тонна кунҷора ва сабӯс ва 1,2 тонна ҷуворимакка ҷойгир карда шудаанд.
Ин тасмим аз тадбирҳои саривақтӣ ва оқилонаи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон дар самти ҳифзи олами ҳайвоноту набототи кишвар шаҳодат медиҳад.
Марзия САИДЗОДА,
АМИТ «Ховар»