«Амонатбонк»: Қарзҳои ипотекӣ интизори муштариёнанд
ДУШАНБЕ, 08.02.2022 /АМИТ «Ховар»/. «Амонатбонк» охири соли гузашта қарзҳои ипотекӣ роҳандозӣ намуд, ки интизори муштариён мебошанд.
Ба суоли хабарнигори АМИТ «Ховар» дар мавриди он ки дар «Амонатбонк» меъёри қарзҳои ипотекӣ чӣ гуна буда, то куҷо ба мардум дастрас аст, раиси Бонки давлатии амонатгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон «Амонатбонк» Сироҷиддин Икромӣ зимни нишасти матбуотии ниҳодаш чунин посух дод:
«Мо аллакай тибқи низомнома қарзҳои ипотекиро фаъол карда, дар ин муддат ба 34 нафар корманди «Амонатбонк» қарзҳои ипотекӣ (бо имтиёз) пешниҳод намудем. Меъёри фоизи миёнаи қарзҳои ипотекии мо аз 22 то 25 фоиз ба муҳлати то 10 сол муқаррар гардидааст, вале аз сабабе, ки ин меъёр баланд аст, муштариён то ҳол муроҷиат накардаанд».
Бояд гуфт, ки қарзи ипотекӣ як намуди қарзест, ки барои хариди манзил пешбинӣ мешавад. Албатта, ин намуди қарз ба мизоҷон бо иҷрои уҳдадорӣ ва шартҳои муайян пешниҳод мегардад. Дар Тоҷикистон заминаҳои ҳуқуқӣ барои пешниҳоди қарзи ипотекӣ фароҳам оварда шудаанд.
Таҳлилгарони масъалаҳои иқтисодӣ мегӯянд, ки дар сурати аз 10-15% боло будани қарзи ипотекӣ самаранокии он зери суол меравад.
Таҳлилгари масъалаҳои иқтисодӣ Далер Абдулло дар ин маврид изҳор дошт, ки «пешниҳоди карзҳои ипотекӣ ба ҷалби захираҳои молиявӣ вобастагӣ дорад. Қарзҳои ипотекӣ, ки ба муҳлати дароз пешниҳод карда мешаванд, табиист, ки муддати тӯлонӣ маблағҳо аз гардиши бонк мемонанд ва гузашта аз ин, дар мавриди беқурбшавии пул дар ин муддат бояд андеша кард. Бонкҳои мо пешниҳоди дилхоҳ қарзро вобаста ба воситаҳои ҷалбкарда- маблағҳояшон ба роҳ мемонанд. Яъне агар бонкҳои мо захираҳои молиявиро бо фоизи паст ҷалб намоянд, он гоҳ фоизи қарзҳои ипотекӣ низ самаранок хоҳад шуд. Аз ин ҷост, ки дар пешниҳоди қарзҳои ипотекӣ бонкҳо аз эҳтиёт кор мегиранд, зеро дар таҷрибаи ҷаҳонӣ бархе аз бонкҳо аз рӯйи ҳамин хизматрасонӣ муфлис шудаанд».
Ба иттилои Бонки миллии Тоҷикистон, ҳаҷми қарзҳои додашуда дар соли 2021 маблағи 13,7 млрд сомониро ташкил намудааст, ки нисбат ба соли 2020 37 фоиз зиёд мебошад. Аз ҳаҷми умумии қарзҳои додашуда аз рӯи соҳаҳо ба соҳаи истеъмолот 35,5 фоиз, кишоварзӣ 15,4 фоиз, савдои хориҷӣ 14,0 фоиз, хизматрасонӣ 13,1 фоиз, саноат 10,3 фоиз, сохтмон 3,9 фоиз, нақлиёт 0,7 фоиз ва дигар соҳаҳо 7,1 фоиз рост меояд.
Абдураҳими АБДУҚАҲҲОР,
АМИТ «Ховар»