Баҳодур Шерализода: «Агар нисбат ба муҳити зист ва табиат бепарвогӣ зоҳир намоем, оқибат ба фалокатҳои ногуворе рӯ ба рӯ хоҳем гашт»
ДУШАНБЕ,05.06.2021/АМИТ «Ховар»/. 5 июн мардуми сайёра Рӯзи ҷаҳонии ҳифзи муҳити зистро таҷлил менамоянд. Дар Ҷумҳурии Тоҷикистон низ ин санаи муҳим бо баргузории барномаҳои маърифатию иттилоотӣ ҷашн гирифта мешавад.
Хабарнигори АМИТ «Ховар» Марзия САИДЗОДА бо Раиси Кумитаи ҳифзи муҳити зисти назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон Баҳодур ШЕРАЛИЗОДА оид ба аҳамияти Рӯзи ҷаҳонии ҳифзи муҳити зист ва дигар масъалаҳои ба ин мавзӯъ алоқаманд ҳамсуҳбат гардид.
Раиси Кумитаи ҳифзи муҳити зист иттилоъ дод, ки Рӯзи ҷаҳонии муҳити зист чун иқдоми байналмилалӣ аз «Муроҷиатномаи Ментовӣ» ба Котиби генералии СММ сарчашма гирифта, 11 майи соли 1971 олимон бонги хатар зада буданд, ки ифлосшавии муҳити зист барои инсоният оқибатҳои нохуш меорад..Соли 1972 дар шаҳри Стокголми Шведсия конфронси умумиҷаҳонӣ оид ба ҳифзи муҳити зист баргузор шуд, ки дар кори он намояндагони 113 кишвари дунё иштирок намуда, қарор доданд, ки Рӯзи ҷаҳонии муҳити зист, ҳамасола 5 июн ҷашн гирифта шавад. Аз ҳамон сол инҷониб бо ташаббуси Барномаи СММ оид ба муҳити зист (ЮНЕП) дар тамоми кишварҳои дунё, аз ҷумла дар Ҷумҳурии Тоҷикистон ин сана таҷлил мегардад.
«Маърифати экологии аҳолӣ, ки ҳамчун асоси Ҳадафҳои Рушди Устувор эътироф гардидааст, зери таваҷҷуҳи хосаи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон қарор гирифтааст. Соли 2011 дар мамлакат Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи маърифати экологии аҳолӣ» қабул гардид. Дар асоси талаботи қонуни мазкур, бо қарори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон «Барномаи давлатии комплексии рушди тарбия ва маърифати экологии аҳолии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар давраи то соли 2020» қабул гардид. Кумита ҳамчун мақоми ваколатдор оид ба баланд бардоштани маърифати экологии аҳолӣ тамоми имкону захираҳои таълимию тарбиявиро васеъ истифода мекунад, то ҳар як шаҳрванди ҷумҳурӣ барои ҳифзи табиат ва покизагии муҳити зист масъулияти баланд эҳсос намояд Дар солҳои соҳибистиқлолӣ ба масъалаҳои тарбия ва баланд бардоштани маърифати экологии аҳолӣ таваҷҷуҳи хоса зоҳир мегардад, ки он аз моддаи 44-и Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон сарчашма гирифта, талаботи он «Ҳифзи муҳити зист, ёдгориҳои таърихию табиӣ вазифаи умумихалқист» мебошад.»,- гуфт Баҳодур Шерализода.
Номбурда ҳамчунин изҳор дошт, ки «имрӯз аксарияти ҳодисаҳои номатлуби дар табиат рух дода ба ҳолатҳои антропогенӣ –дахолати инсон ба муҳити зист иртибот дорад. Бо назардошти ин, баланд бардоштани сатҳи огоҳӣ ва маърифатбахшии экологӣ хеле муҳим аст. Дар даврони соҳибистиқлолии Тоҷикистон як қатор қонунҳо, Барномаҳои давлатӣ, қарорҳои давлатию ҳукуматӣ бо мақсади баланд бардоштани сатҳи огоҳӣ ва маърифати экологии аҳолӣ қабул карда шуданд, ки барои рушди бо низоми маърифат ва тарбияи экологии аҳолии Ҷумҳурии Тоҷикистон мусоидат карда истодаанд. Бо мақсади боз ҳам баланд бардоштани сатҳи фарҳанги экологии аҳолӣ бо қарори Ҳукумати Ҷумҳуриии Тоҷикистон «Барномаи давлатии маҷмӯии рушди тарбия ва маърифати экологии аҳолии Ҷумҳурии Тоҷикистон барои солҳои 2021-2025» қабул шуд. Итминони комил дорем, ки дар якҷоягӣ бо вазорату идораҳо, ташкилоту муассисаҳо, мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатӣ, воситаҳои ахбори омма ва ҷомеаи шаҳрвандӣ дар татбиқи Барномаи мазкур ба натиҷаҳои дилхоҳ ноил мегардем».
Ба андешаи Раиси Кумитаи ҳифзхи муҳити зисти назди Ҳукумати ҷумҳурӣ, табиат манбаи ҳаёт ва асоси инкишофи ҷомеаро ташкил намуда, сарчашмаи асосии қонеъ гардонидани талаботи моддию маънавӣ ба ҳисоб меравад. Аҷдодони мо ҳамбастагии обуҳаво, набототу ҳайвонот ва олами моддиву маънавиро аз масоили экологии куҳан медонистанд ва ин масъала имрӯз низ хело муҳим арзёбӣ мегардад.
«Солҳои охир оқибатҳои тағйирёбии глобалии иқлим, аз қабили обхезӣ, ярчфароӣ, заминҷунбӣ, тундбод ва офатҳои дигари табиӣ афзоиш ёфта, нигарониву ташвиши мардуми сайёраи Заминро дучанд намудааст. Бо вуҷуди ба анҷом расонидани корҳои назаррас аз ҷониби мақомоти дахлдори давлатӣ ва ҷомеаи шаҳрвандӣ ҷиҳати бартараф намудани мушкилоти экологӣ, дар натиҷаи афзоиши босуръати аҳолӣ, истифодаи аз меъёр зиёди маводи гуногун таъсири кимиёвӣ, вайрон кардани қоидаҳои истифодабарии замин, ҷамъоварии растаниҳо ва шикори ҳайвонот мувозинати экологӣ вайрон гардидааст, ки ин ба ҳаёти аҳолӣ таъсири манфии худро мерасонад. Барои ҳамин ҳам зарурият пайдо шудааст, ки роҳҳои ҳалли мушкилоти экологии ба миёномада ҷустуҷӯ ва пайдо карда шаванд, ҳар фарди ҷомеа бояд дар ҳаллу фасл ва бартараф намудани мушкилоти муҳити зист саҳми худро гузорад. Агар ба таври дастаҷамъона ва қатъӣ баҳри ғамхории муҳити зист ва табиат камар набандем, оқибат ба фалокатҳои ногуворе рӯ ба рӯ хоҳем гашт»,- таъкид намуд Баҳодур Шерализода.
Соли равон Рӯзи ҷаҳонии ҳифзи муҳити зист дар сатҳи байналмилалӣ чӣ гуна таҷлил мегардад? Дар посух ба ин савол Раиси Кумитаи ҳифзи муҳити зист гуфт, ки ҳамасола аз ҷониби Барномаи СММ оид ба муҳити зист (ЮНЕП) яке аз мавзӯҳои муҳими муҳити зист ва барои баргузор намудани тантанаҳои ҷашнӣ яке азкишварҳои фаъол интихоб карда мешавад.
Номбурда, зикр кард, соли 2021 кишвари Покистон дар мувофиқа бо Барномаи СММ оид ба муҳити зист (ЮНЕП) барои баргузор намудани тантанаҳои ҷашнии Рӯзи ҷаҳонии муҳити зист ҳамчун кишвари мизбон пазируфта шуда, мавзӯи Рӯзи ҷаҳонии муҳити зист имсол ба барқарорсозии экосистемаҳо ва муносибати мо бо табиат бахшида мешавад.
-Ҳамзамон ин мавзӯъ оғози расмии Даҳсолаи СММ оид ба барқароркунии экосистемаҳо дар солҳои 2021-2030 хоҳад буд. Вазифаи Даҳсолаи СММ аз барқарор намудани ҳудуди экосистемаҳои таназзул ёфта ва ба харобӣ дучор шуда бо мақсади мубориза бо буҳронҳои иқлимӣ, пешгирии аз байнравии намудҳои нодири олами наботот ва ҳайвонот, баланд бардоштани амнияти озуқаворӣ, обтаъминкунӣ ва таъмини воситаҳо барои мавҷудияти намудҳо иборат аст.Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, мақомоти ваколатдори он дар соҳаи ҳифзи муҳити зист, вазорату идораҳо, дигар мақомоти давлатӣ баҳри амалӣ гаштани ҳадафҳои ин Даҳсола, ташаккули қонунгузории соҳавӣ, назорати иҷрои он ҷиҳати нигоҳдорӣ ва солимгардонии табиати кишварамон аз тамоми имкониятҳои мавҷуда самаранок истифода хоҳанд бурд,- гуфт дар фарҷоми суҳбат Б. Шерализода.
Ҳайати эҷодии АМИТ «Ховар» бо истифода аз фурсати муносиб тамоми кормандони соҳаи ҳифзи муҳити зист, муҳофизону дӯстдорони табиати биҳиштосои Тоҷикистонро ба Рӯзи ҷаҳонии ҳифзи муҳити зист табрик намуда, ба онҳо саломатӣ ва дар иҷрои рисолаташон, ки аз ҳифзи табиат, тозаю озода нигоҳ доштани шаҳру деҳотамон иборат аст комёбӣ таманно доранд.