«ХОНИКЕЙ ТОҶИК НАБУД…». Нависанда Қодири Рустам дар посух ба як дурӯғи машҳур, ки ду рӯз пеш Садир Жапаров дар қатори дурӯғҳои дигараш аз минбари СММ такрор кард
ДУШАНБЕ, 22.09.2022 /АМИТ «Ховар»/. «Халқҳои моро риштаҳои хешутаборӣ бо ҳам мепайванданд. Беваҷҳ нест, ки ҳамсари Манас – қаҳрамони машҳури мо, шоҳзодахонум Хоникей тоҷик будааст…» («Наши народы переплетены родственными узами. Недаром наш легендарный герой Манас был женат на таджикской царевне Каныкей…». Ин яке аз дурӯғҳое буд, ки президенти Қирғизистон 20 сентябр дар қатори дурӯғҳои дигараш аз минбари СММ такрор кард.
Барои чӣ дурӯғ аст, нависанда Қодири Рустам чунин далел меорад:
— Дурӯғҳо дар шарҳу тафсири осори адабӣ зиёданд; баъзе аз онҳо умри чандинасра доранд ва бо он ки дурӯғ буданашон дигар ҷойи тардид надорад, ҳоло ҳам ин ҷову он ҷо такрор мешаванд ва иддае ҳам ба онҳо бовар доранд…
Намедонам, маншаъи ин «кашф», ки Хоникей – ҳамсари Манас аз достони ҳамноми қирғизӣ тоҷикдухтар аст, дар куҷост: дар Қирғизистон ва ё Тоҷикистон, намедонам бори аввал ин суханро кӣ гуфта! Вале баъдан ончунон такрораш карданд, ки ба вежа дар Тоҷикистон забонзади хосу ом шуда…
<…> ин ки Хоникей – зани Манас тоҷик бошад, аз беху бунёд дурӯғ аст ва бофтаи замони шӯравӣ, ки ба дарди идеологияи <…> дӯстии халқҳо мехӯрду бас. Ягона чизе, ки шояд нахусткашшофи тоҷик будани Хоникей иттико ба он кардааст, ин аст, ки ин духтар – духтари хони Бухоро будааст… дигар ҳеҷ далеле…
Аммо, бо он ки аҳолии Бухоро ва гирду атрофи он ҳама тоҷиканд <…>, 1) пас аз Сомониён ҳеҷ хоне ва подшоҳе дар Бухоро тоҷик набудааст. 2) Манас тибқи пижуҳишҳои донишмандон воқеоти асрҳои 15-17-ро дар бар мегирад, ки дигар аз салтанати Сомониён дар Бухоро панҷ қарн сипарӣ шуда буд. 3) Хоникей духтари хон аст ва «хон» унвони ҳукмравоёни турку муғул аст; ва дар замони Чингизхон ҳеҷ касе ҷуз аз дудаи ӯ ҳақ надошт, ки худро «хон» биномад… 4) Падари Хоникей – хони Бухоро Темур ном дошт, ки <…> дар он замон тоҷикон фарзандони худро Темур наменомиданд. 5) Ниҳоятан, Хоникей на «Хоннигоҳ», чунонки баъзе «донишмандони» тоҷик шарҳ додаанд, балки «завҷаи хон» (яъне Манас) маъно дошт…
Хулоса, тоҷикдухтар будани Хоникей ҳеҷ асосе надорад ва дурӯғе беш нест. Ва онро набояд такрор кард.
АКС аз манбаъҳои боз
Дар Донишгоҳи аграрии Тоҷикистон озмоишгоҳи соҳавии илмӣ-таълимӣ ба истифода дода шуд
ФАННИ ТЕХНОЛОГИЯ (ТАЪЛИМИ МЕҲНАТ). Дар самти таълими он чӣ мушкилӣ ҷой дорад?
Дар Душанбе вобаста ба баланд бардоштани сифати омӯзиши забонҳо конференсияи байналмилалӣ доир шуд
НИШАСТИ МАТБУОТӢ. Дар Донишгоҳи славянии Русияву Тоҷикистон шаҳрвандони 11 давлати хориҷӣ таҳсил менамоянд
ИДОРАИ ҲАВОПАЙМОҲОИ БЕСАРНИШИН. Донишгоҳи технологии Тоҷикистон дар ин соҳа мутахассис омода менамояд
НИШАСТИ МАТБУОТӢ. Соли 2025 120 номгӯй китоби дарсӣ бо теъдоди 9 миллиону 154 ҳазор нусха нашр мешавад
ПАЙВАНДИ ИЛМ БО ИСТЕҲСОЛОТ. Донишгоҳи давлатии тиҷорати Тоҷикистон аз қисмати назариявии корҳои илмӣ ба қисмати амалӣ мегузарад
Мактаби зимистона оид ба коҳиши хатари офатҳои табиӣ ва мутобиқшавӣ ба тағйирёбии иқлим ифтитоҳ шуд
НИШАСТИ МАТБУОТӢ. Дар Донишгоҳи техникии Тоҷикистон қариб 700 шаҳрванди хориҷӣ таҳсил менамояд
НИШАСТИ МАТБУОТӢ. Дар 53 ихтисоси Донишгоҳи аграрии Тоҷикистон барномаҳои таълимии нави намунавӣ таҳия шудаанд
НИШАСТИ МАТБУОТӢ. Донишгоҳи давлатии тиҷорати Тоҷикистон бо 11 муассисаи таҳсилоти олии касбии хориҷи мамлакат шартномаи ҳамкорӣ дорад
НИШАСТИ МАТБУОТӢ. Дар Донишгоҳи техникии Тоҷикистон кадрҳои соҳибтахассус ва дар бозори меҳнат рақобатпазир омода карда мешаванд
