«ХОНИКЕЙ ТОҶИК НАБУД…». Нависанда Қодири Рустам дар посух ба як дурӯғи машҳур, ки ду рӯз пеш Садир Жапаров дар қатори дурӯғҳои дигараш аз минбари СММ такрор кард
ДУШАНБЕ, 22.09.2022 /АМИТ «Ховар»/. «Халқҳои моро риштаҳои хешутаборӣ бо ҳам мепайванданд. Беваҷҳ нест, ки ҳамсари Манас – қаҳрамони машҳури мо, шоҳзодахонум Хоникей тоҷик будааст…» («Наши народы переплетены родственными узами. Недаром наш легендарный герой Манас был женат на таджикской царевне Каныкей…». Ин яке аз дурӯғҳое буд, ки президенти Қирғизистон 20 сентябр дар қатори дурӯғҳои дигараш аз минбари СММ такрор кард.
Барои чӣ дурӯғ аст, нависанда Қодири Рустам чунин далел меорад:
— Дурӯғҳо дар шарҳу тафсири осори адабӣ зиёданд; баъзе аз онҳо умри чандинасра доранд ва бо он ки дурӯғ буданашон дигар ҷойи тардид надорад, ҳоло ҳам ин ҷову он ҷо такрор мешаванд ва иддае ҳам ба онҳо бовар доранд…
Намедонам, маншаъи ин «кашф», ки Хоникей – ҳамсари Манас аз достони ҳамноми қирғизӣ тоҷикдухтар аст, дар куҷост: дар Қирғизистон ва ё Тоҷикистон, намедонам бори аввал ин суханро кӣ гуфта! Вале баъдан ончунон такрораш карданд, ки ба вежа дар Тоҷикистон забонзади хосу ом шуда…
<…> ин ки Хоникей – зани Манас тоҷик бошад, аз беху бунёд дурӯғ аст ва бофтаи замони шӯравӣ, ки ба дарди идеологияи <…> дӯстии халқҳо мехӯрду бас. Ягона чизе, ки шояд нахусткашшофи тоҷик будани Хоникей иттико ба он кардааст, ин аст, ки ин духтар – духтари хони Бухоро будааст… дигар ҳеҷ далеле…
Аммо, бо он ки аҳолии Бухоро ва гирду атрофи он ҳама тоҷиканд <…>, 1) пас аз Сомониён ҳеҷ хоне ва подшоҳе дар Бухоро тоҷик набудааст. 2) Манас тибқи пижуҳишҳои донишмандон воқеоти асрҳои 15-17-ро дар бар мегирад, ки дигар аз салтанати Сомониён дар Бухоро панҷ қарн сипарӣ шуда буд. 3) Хоникей духтари хон аст ва «хон» унвони ҳукмравоёни турку муғул аст; ва дар замони Чингизхон ҳеҷ касе ҷуз аз дудаи ӯ ҳақ надошт, ки худро «хон» биномад… 4) Падари Хоникей – хони Бухоро Темур ном дошт, ки <…> дар он замон тоҷикон фарзандони худро Темур наменомиданд. 5) Ниҳоятан, Хоникей на «Хоннигоҳ», чунонки баъзе «донишмандони» тоҷик шарҳ додаанд, балки «завҷаи хон» (яъне Манас) маъно дошт…
Хулоса, тоҷикдухтар будани Хоникей ҳеҷ асосе надорад ва дурӯғе беш нест. Ва онро набояд такрор кард.
АКС аз манбаъҳои боз
Донишгоҳҳои техникии Тоҷикистон ва Қазоқистон ҳамкориро тақвият мебахшанд
Дар Данғара даври ниҳоии олимпиадаи ҷумҳуриявӣ байни донишҷӯёни муассисаҳои таҳсилоти миёнаи касбӣ ҷамъбаст шуд
Маротибаи аввал байни хонандагони Тоҷикистон озмоиши маҳаллии Таҳқиқоти байналмилалии пешрафти саводи хондан – PIRLS 2026 гузаронида мешавад
Фаронса шумораи квотаҳоро барои таҳсили шаҳрвандони Тоҷикистон зиёд менамояд
Оид ба баланд бардоштани малака ва маҳорати наврасону ҷавонони Тоҷикистон барои кор ва зиндагӣ ҳамоиш доир шуд
Дар Данғара даври ниҳоии олимпиадаи ҷумҳуриявӣ байни донишҷӯёни муассисаҳои таҳсилоти миёнаи касбӣ доир мешавад
Дар Донишгоҳи техникии Тоҷикистон даври якуми Озмуни ҷумҳуриявии «Илм-фурӯғи маърифат» оғоз шуд
Дар Донишгоҳи технологии Тоҷикистон Рӯзи дарҳои кушод баргузор шуд
Дар Душанбе таҳти унвони «Саҳми Тоҷикистон дар татбиқи Ҳадафҳои рушди устувор ва дипломатияи «сабз»» конфронси байналмилалӣ баргузор гардид
Фестивал-намоишгоҳи байналмилалии донишгоҳҳои давлатҳои хориҷӣ дар Тоҷикистон расман ифтитоҳ гардид
Масоили рушди ҳамкорӣ дар самти рақамикунонӣ бо намояндагони Иттиҳоди Аврупо баррасӣ шуд
Омӯзгорони Донишгоҳи давлатии молия ва иқтисоди Тоҷикистон дар Чин табодули таҷриба менамоянд
