«ХОНИКЕЙ ТОҶИК НАБУД…». Нависанда Қодири Рустам дар посух ба як дурӯғи машҳур, ки ду рӯз пеш Садир Жапаров дар қатори дурӯғҳои дигараш аз минбари СММ такрор кард
ДУШАНБЕ, 22.09.2022 /АМИТ «Ховар»/. «Халқҳои моро риштаҳои хешутаборӣ бо ҳам мепайванданд. Беваҷҳ нест, ки ҳамсари Манас – қаҳрамони машҳури мо, шоҳзодахонум Хоникей тоҷик будааст…» («Наши народы переплетены родственными узами. Недаром наш легендарный герой Манас был женат на таджикской царевне Каныкей…». Ин яке аз дурӯғҳое буд, ки президенти Қирғизистон 20 сентябр дар қатори дурӯғҳои дигараш аз минбари СММ такрор кард.
Барои чӣ дурӯғ аст, нависанда Қодири Рустам чунин далел меорад:
— Дурӯғҳо дар шарҳу тафсири осори адабӣ зиёданд; баъзе аз онҳо умри чандинасра доранд ва бо он ки дурӯғ буданашон дигар ҷойи тардид надорад, ҳоло ҳам ин ҷову он ҷо такрор мешаванд ва иддае ҳам ба онҳо бовар доранд…
Намедонам, маншаъи ин «кашф», ки Хоникей – ҳамсари Манас аз достони ҳамноми қирғизӣ тоҷикдухтар аст, дар куҷост: дар Қирғизистон ва ё Тоҷикистон, намедонам бори аввал ин суханро кӣ гуфта! Вале баъдан ончунон такрораш карданд, ки ба вежа дар Тоҷикистон забонзади хосу ом шуда…
<…> ин ки Хоникей – зани Манас тоҷик бошад, аз беху бунёд дурӯғ аст ва бофтаи замони шӯравӣ, ки ба дарди идеологияи <…> дӯстии халқҳо мехӯрду бас. Ягона чизе, ки шояд нахусткашшофи тоҷик будани Хоникей иттико ба он кардааст, ин аст, ки ин духтар – духтари хони Бухоро будааст… дигар ҳеҷ далеле…
Аммо, бо он ки аҳолии Бухоро ва гирду атрофи он ҳама тоҷиканд <…>, 1) пас аз Сомониён ҳеҷ хоне ва подшоҳе дар Бухоро тоҷик набудааст. 2) Манас тибқи пижуҳишҳои донишмандон воқеоти асрҳои 15-17-ро дар бар мегирад, ки дигар аз салтанати Сомониён дар Бухоро панҷ қарн сипарӣ шуда буд. 3) Хоникей духтари хон аст ва «хон» унвони ҳукмравоёни турку муғул аст; ва дар замони Чингизхон ҳеҷ касе ҷуз аз дудаи ӯ ҳақ надошт, ки худро «хон» биномад… 4) Падари Хоникей – хони Бухоро Темур ном дошт, ки <…> дар он замон тоҷикон фарзандони худро Темур наменомиданд. 5) Ниҳоятан, Хоникей на «Хоннигоҳ», чунонки баъзе «донишмандони» тоҷик шарҳ додаанд, балки «завҷаи хон» (яъне Манас) маъно дошт…
Хулоса, тоҷикдухтар будани Хоникей ҳеҷ асосе надорад ва дурӯғе беш нест. Ва онро набояд такрор кард.
АКС аз манбаъҳои боз
НИШАСТИ МАТБУОТӢ. 20 донишҷӯи Донишгоҳи давлатии Данғара соҳиби дипломи аъло гардид
Барномаи давлатии рушди муассисаҳои соҳаи маорифи вилояти Хатлон дар марҳилаи дуюм барои солҳои 2025-2027 тасдиқ гардид
НИШАСТИ МАТБУОТӢ. 27 муассисаи таълимӣ барои ба талабот мутобиқат накардан танҳо ба муҳлати ду сол аз аттестатсия гузашта ҳисобида шуд
Донишгоҳи байналмилалии сайёҳӣ ва соҳибкории Тоҷикистон ҳамкориро бо Бунёди Ҳаннс Зайдел тақвият медиҳад
ТАҲСИЛОТИ РАҚАМӢ. Бақайдгирии хонандагони синфи 1 ба муассисаҳои таълимии пойтахт тавассути «eDonish» амалӣ мегардад
Нақшаи қабули довталабон ба Донишгоҳи байналмилалии забонҳои хориҷии Тоҷикистон 90 фоиз иҷро гардид
НИШАСТИ МАТБУОТӢ. Дар Донишгоҳи давлатии молия ва иқтисоди Тоҷикистон шаш ихтисоси нав ташкил карда шуд
НИШАСТИ МАТБУОТӢ. Дар Донишгоҳи байналмилалии забонҳои хориҷии Тоҷикистон Маркази иттилоот, инноватсия ва рақамикунонӣ таъсис дода шуд
Донишҷӯёни Донишгоҳи байналмилалии сайёҳӣ ва соҳибкории Тоҷикистон ба даврҳои омӯзишии «Фарҳанги дастархондорӣ» ҷалб гардиданд
Дар Олимпиадаи байналмилалии IKO-2025 дар Камбоҷа хонандагони тоҷик 14 медал ба даст оварданд
«Стратегияи рушди Донишгоҳи байналмилалии сайёҳӣ ва соҳибкории Тоҷикистон барои давраи то соли 2040» самаранок татбиқ мешавад
НИШАСТИ МАТБУОТӢ. Дар шаш моҳ 12 устоди Донишгоҳи давлатии ҳуқуқ, бизнес ва сиёсати Тоҷикистон рисолаи илмӣ дифоъ намуданд
