27 омили худтаъминкунандае, ки ба гармшавии ҷаҳонӣ суръат мебахшанд, муайян карда шуданд
ДУШАНБЕ, 20.02.2023 /АМИТ «Ховар»/. Гурӯҳи байналмилалии муҳаққиқон 27 омили худтаъминкунандаи иқлимро муайян кардаанд, ки ояндаи наздик дар натиҷаи болоравии ҳарорат шиддат мегиранд ва гармшавии умумиро боз ҳам метезонанд. Тавре АМИТ «Ховар» бо истинод ба ТАСС хабар медиҳад, дар ин хусус 17 феврал дар дафтари матбуоти Донишгоҳи Орегон (ОСУ) иттилоъ доданд.
«Мо якчанд омилҳои иқлимиро кушодем, ки дар натиҷаи баланд шудани ҳарорат афзоиш меёбанд ва ҳамзамон ба гармшавии ҷаҳон суръат мебахшанд. Моделҳои мавҷудаи иқлим метавонанд гармшавии ҷаҳонро ба қадри кофӣ арзёбӣ накунанд, зеро онҳо мавҷудияти қисми зиёди ин омилҳои ба ҳам алоқамандро ба назар намегиранд»,- баён намуд муҳаққиқи OSU Кристофер Вулф, ки суханони ӯ аз ҷониби хадамоти матбуоти донишгоҳ иқтибос оварда шудаанд.
Олимон мегӯянд, ки гармшавии босуръати иқлим метавонад шумораи зиёди равандҳои иқлимро ба вуҷуд орад, ки гармшавии ҷаҳонро боз ҳам суръат мебахшад. Масалан, обшавии яхбандии абадӣ метавонад ба атмосфера миқдори зиёди метан ва дигар газҳои бухоршавандаро дар натиҷаи таҷзияи органикҳои обшуда ба атмосфера барорад. Ин афзоиши ҳароратро дар рӯи Замин тезонида, суръати обшавии яхбастаи абадро афзоиш медиҳад ва саҳми худро дар гармшавии ҷаҳонӣ афзоиш медиҳад.
Гармшавии ҷаҳонии босуръат
Вулф ва ҳамкоронаш аввалин озмоиши бузургро дар бораи он ки чӣ гуна даҳҳо равандҳои гуногуни иқлим ба гармшавии глобалӣ таъсир мерасонанд, гузаронд, ки метавонанд дар натиҷаи болоравии ҳарорат афзоиш ёбанд. Илова ба обшавии яхбастагии абадӣ ба ин рӯйхат сӯхторҳои ҷангал ва торф, ҳодисаҳои гуногуни ғайриодии обу ҳаво, хушксолӣ, марги оммавии растаниҳо дар натиҷаи ҳамлаҳои зараррасон ва инчунин бисёр омилҳои дигари табиӣ шомил шудаанд.
Азиза ДАДАБОЕВА,
АМИТ «Ховар»
АКС аз манбаъҳои боз