МАСЛИҲАТИ МУТАХАССИС. Истеъмоли биринҷ ҷисми инсонро фарбеҳ менамояд

Октябрь 19, 2025 08:30

ДУШАНБЕ, 19.10.2025. /АМИТ «Ховар»/. Ба тавсияи ғизошиносон, истеъмоли биринҷ меъдаро қувват мебахшад, ҳангоми қабзият муфид буда, бӯйи нохуши даҳонро нест мекунад. Истеъмоли он ҷисмро фарбеҳ карда, барои пешгирии иллати гурдаву масона муфид аст.

Дар таркиби биринҷ карбогидратҳо, сафеда, равған, оҳар, аминокислотаҳо, витаминҳои Е, В1, В2, В6, В15 ва микроунсурҳо мавҷуд мебошанд.

Олимон аз рӯйи шакл онро ба се навъ ҷудо намуданд. Яъне, дарозрӯяи паҳн, дарозрӯяи борики тунук, гирда. Сифати биринҷро дар асоси дараҷаи намнокӣ, миқдори омехтаҳо ва макони парвариши он муайян мекунанд. Биринҷ ба ҳисоби миёна 14 фоиз об, 75,2 фоиз карбогидрат (асосан крахмал), 7,7 фоиз сафеда, 0,4 фисад равған ва ғайраро доро мебошад.

Истеъмоли биринҷ дар як сол ба як нафар дар Тоҷикистон аз 12 то 17 килограмм рост меояд.

Дар тибби қадим биринҷро ба сифати ғизои парҳезӣ ва даво истифода мебурданд. Шӯлае, ки аз орди биринҷ дар шарбати харбуза пухта шудааст, доғи кунҷидакро меравонад.

Дар китоби «Махзан-ул-адвия» омадааст, ки биринҷ хосияти хуби хобоварӣ дорад, ташнагиро мешиканад, исҳолро бозмедорад, ҷисмро фарбеҳ мекунад, ҳангоми иллати гурдаву масона муфид аст. Истеъмоли биринҷ дар таом ба ранги рӯй тароват мебахшад.

Табибони халқӣ ҷӯшидаи омехтаи биринҷ ва лӯбиёро барои муолиҷаи бронхит ва диққи нафас истифода мебаранд. Биринҷ шири синаро зиёд мекунад. Ҷӯшидаи он барои муолиҷаи бемориҳои музмини узвҳои ҳозима муфид буда, дар омех­тагӣ бо пудинаву пиёз чун давои арақовар, позаҳр ва табшикан дар мавриди зуком ва илтиҳоби шуш нафъ дорад.

Агар онро бо шакар бихӯранд, қувваташ бисёр мегардад ва баданро фарбеҳ месозад. Аз рӯи баъзе хусусияти фоидабахшӣ барои бемории сил муфид мебошад.

Дар тибби муосир истеъмоли биринҷ ва шӯлаҳои гуногуни биринҷиро ҳамчун ғизои парҳезӣ тавсия медиҳанд. Инчунин он барои муолиҷаи бемории дарунрав бештар маслиҳат дода мешавад.

Табибон шифобахшии биринҷро таъкид намуда, хӯрдани онро барои рафъи чандин бемориҳо тавсия медиҳанд. Ба андешаи онҳо, истифодаи мунтазами биринҷ хавфи гирифтор шудан ба бемории саратон, яъне омоси рӯдаро камтар мекунад.

Таҳияи Фирӯза ДАВЛАТЗОДА,
АМИТ «Ховар»

АКС: АМИТ «Ховар»

Октябрь 19, 2025 08:30

Хабарҳои дигари ин бахш

МЕҲРГОН ЯКЕ АЗ ИДҲОИ БОСТОНИИ МИЛЛАТ. Иқтибосҳо аз суханрониҳои Президенти Тоҷикистон оид ба аҳамияти ин ҷашн
Ҳайати Тоҷикистон дар ҷаласаҳои гурӯҳи кишварҳои аъзои Хазинаи байналмилалии асъор ва Гурӯҳи Бонки ҷаҳонӣ иштирок намуд
СИТОРАИ ТОБНОК ДАР САМОИ СИНАМО. Офаридаҳои баландмазмун ба Бахтиёр Худойназаров шуҳрати ҷаҳонӣ бахшид
Лоиҳаи бунёди хатти баландшиддати интиқоли барқи сабзи КАСА – 1000 дар қисмати Тоҷикистон, Қирғизистон ва Покистон ба анҷом расидааст
Дар Хатлон ҳаҷми истеҳсоли маҳсулоти саноатӣ беш аз 7 фоиз зиёд гардидаст
Тоҷикистон ва Узбекистон дар самтҳои рушди ҳукумати электронӣ, таҳияи платформаҳо ва ҳамгироии рақамӣ ба мувофиқа расиданд
Ҳамкории Тоҷикистон бо ширкатҳои амрикоӣ дар соҳаи инноватсия ва технологияҳои рақамӣ вусъат меёбад
Тоҷикистон ҷонибдори рушди ҳамкории байниминтақавӣ дар соҳаи захираҳои гидроэнергетикӣ аст
ТАНБАШАВИИ РОҲ. Барои аз байн бурдани ин мушкилӣ чӣ бояд кард?
Сертификатсияи стандартҳои ESG барои кормандони Вазорати молия бо намояндаи Nasdaq баррасӣ гардид
Дурнамои таҳкими ҳамкории дуҷониба байни Тоҷикистон ва Русия дар соҳаҳои энергетика ва нафту газ баррасӣ шуд
ИДИ МЕҲРГОН-МЕРОСИ НИЁГОН. Давоми таърих дар фарҳанги мардум арзишҳои озмудашудаи миллат побарҷо мондаанд