Ф. Раҳимӣ: «Бозёфти муҷассамаи «Шоҳи Суғд» аз он шаҳодат медиҳад, ки ин марзу бум марзу буми аҷдодии мост»

Октябрь 7, 2016 17:24

Душанбе, 07.10.2016. /АМИТ «Ховар»/. Имрӯз дар саҳни ҳавлии Осорхонаи миллии бостоншиносӣ маросими муаррифии нигораҳои нави осорхона баргузор гардид. Зимни муаррифӣ нигораҳои арзишманди илмӣ-таърихие, ки ба асрҳои гуногун рабт доранд ва аз ҷониби олимон ҷамъоварӣ шудаанд, ба маъраз гузошта шуда буданд.
Муҷассамаи арзишманде, ки диққати тамошобинонро ба худ ҷалб кард-ин муҷассамаи «Шоҳи Суғд» буд, ки он ба асрҳои 6-7-и мелодӣ рост меояд. Муҷассама 8 июли соли 2016 аз деҳаи Сарводаи ноҳияи Айнӣ ёфта шудааст. Соҳиби бозёфт омӯзгор Қӯшабой Ғолибов нақл кардааст, ки ҳанӯз 30-35 сол қабл бобову бибиаш ҳангоми чаронидани чорво аз мавзеи Чӯбистони атрофи кӯли Аловиддин ҳайкали биринҷии ҷавонмарди аспсаворро пайдо намудаанд, ки то имрӯз дар хонаводаи онҳо нигоҳдорӣ мешудааст.
Баландии муҷассама 37 см, дарозии он 24 см ва вазнаш 2.540 гр., баландии қади асп аз нӯги пой то сари ёл 20.5 см, дарозӣ аз думи асп то фӯки асп 24 см мебошад. Дарозии савора аз пой то сари паранда 31.5 см-ро ташкил медиҳад.
Директори Институти таърих, бостоншиносӣ ва мардумшиносии ба номи А. Дониши АИ ҶТ Зикриё Акрамӣ зимни муаррифии ин муҷассама иброз намуд: «Ин аввалин бозёфтест, ки бо чунин рамз дарёфт шудааст ва он ҷавонмарди савора ва асп аз он нигораҳое, ки дар осорхонаҳои бостонии Чин ҳастанд, ба куллӣ фарқ мекунанд.
Дар сарчашмаҳои таърихии хаттӣ симои шоҳони суғдӣ таҷассум ёфтааст. Дар муқоиса ба онҳо ин муҷассама ба онҳо мувофиқат мекунад. Ба баъзе норасоиҳои ҷузъии муҷассама, ки дастраси мо нагардидаанд, нигоҳ накарда, ин бозёфт аҳамияти фавқулодаи таърихӣ ва фарҳангӣ барои таърихи халқи тоҷик дорад».
Президенти Академияи илмҳои ҶТ Фарҳод Раҳимӣ зикр намуд, ки омӯзиши таърихи миллати мо яке аз вазифаҳои асосии Институти таърих, бостоншиносӣ ва мардумшиносии ба номи А. Дониши АИ ҶТ аст ва ба ин хотир ҳамасола экпедитсияҳои зиёде таъсис дода мешаванд. Ба маълумоти Ф. Раҳимӣ, соли 2016 10 экспедитсияи олимони тоҷик дар минтақаҳои гуногуни кишвар- шурӯъ аз Саразм, Панҷакенти қадим то Карон, Фархор, Балҷувон, минтақаи Кангурт ва дигар манотиқи кишвар тадқиқот гузаронида истодаанд. «Имрӯз мо шоҳиди он ҳастем, ки яке аз бозёфтҳои нодир, ки бори аввал дастраси олимон гардидааст-ин «Шоҳи Суғд»-ӣ ҳаст. Мо, пеш аз ҳама, ба он аҳамият додем, ки дар сари шоҳ тоҷ аст, яъне ин боз шаҳодати он аст, ки номи тоҷик аз калимаи тоҷ, тоҷдор пайдо шудааст. Зиёда аз ин он мурғи ҳумое, ки дар сари шоҳ аст, баёнгари он аст, ки мардум ва миллати мо ҳамеша мисли мурғи ҳумои афсонавӣ ҳар қадар, ки дар тӯли таърих ҷафо дидааст, боз ҳам зинда будааст, бол мекушодааст ва ба боло парвоз мекардааст, ки ин нишони абадияти миллати мост. Нишонае, ки дар ин муҷассама дида мешаванд, ин аспи баландпойи тоҷикӣ аст. Чӣ тавре, ки олимони Чин ҳам дар ин масъала ақида баён карданд, аз дигар аспҳое, ки дар минтақа буд, ин асп аз аспҳои туркиву чинӣ ба куллӣ фарқ дорад. Аспи тоҷикӣ пойҳои дароз, тани бузург дорад ва ба Рахши афсонавӣ монанд аст. Муҳимтар аз ҳама, бозёфти ин муҷассама нишони он аст, ки мардуми тоҷик мардуми бумӣ ҳастанд, мардуми кучӣ нестанд ва ин марзу бум марзу буми аҷдодии мост».
Дар баробари олимону муаррихон, шаҳрвандон низ ба тамошои «Шоҳи Суғд» омада буданд.

Октябрь 7, 2016 17:24

Хабарҳои дигари ин бахш

Лоиҳаи «Стратегияи Ҷумҳурии Тоҷикистон оид ба пешгирии экстремизм ва терроризм барои солҳои 2026-2030» баррасӣ шуд
Тоҷикистон ислоҳоти муассир ва одилонаи воситаҳои молиявии байналмилалиро ҷонибдорӣ менамояд
Мактаб-интернатҳои ҷумҳуриявии шаҳри Ҳисор ба давраи тирамоҳу зимистон омода мебошанд
Дар Душанбе Мусобиқаи «Дави дӯстӣ» баргузор мегардад
Имрӯз дар шаҳри Душанбе ҳаво то 31 дараҷа гарм мешавад
Дар ноҳияи Сангвор бо афсарону сарбозон вохӯрии судманд баргузор гардид
HUAWEI маҳсулоти инноватсионии худро дар Париж муаррифӣ намуд
Имрӯз дар ноҳияҳои алоҳидаи Тоҷикистон чангу ғубор ба амал меояд
Дар шаҳри Новосибирски Русия гӯшаи забон ва адабиёти тоҷик ифтитоҳ ёфт
Имрӯз дар водиҳои Тоҷикистон ҳаво то 34 дараҷа гарм мешавад
Ҳаким Фирдавсӣ камоли бузургвории устод Рӯдакиро дар забону адаби мо дар «Шоҳнома» мавриди ситоиш қарор додааст
Оид ба пешниҳоди «Стратегияи миллии идоракунии партовҳо то соли 2040» ҷаласаи корӣ доир гардид