Дар Тоҷикистон беш аз 16 ҳазор гектар замин ба гардиши кишоварзӣ дароварда мешавад

ДУШАНБЕ, 30.09.2025. /АМИТ «Ховар»/. Дар натиҷаи амалисозии барнома имконият фароҳам мегардад, ки 11 800 гектар заминҳои нав азхуд ва 16 750 гектар заминҳои аз гардиши кишоварзӣ берунмонда ба гардиши кишоварзӣ дароварда шаванд. Дар ин хусус 29 сентябр дар маҷлиси Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон зимни баррасии «Барномаи давлатии азхудкунии заминҳои нави обёришаванда ва барқарорсозии заминҳои аз гардиши кишоварзӣ берунмонда дар Ҷумҳурии Тоҷикистон барои солҳои 2026-2030» иттилоъ дода шуд.
Директори Агентии беҳдошти замин ва обёрӣ Зафарбек Давлатзода иброз намуд, ки ин барнома барои расидан ба ҳадафҳои «Стратегияи миллии рушди Ҷумҳурии Тоҷикистон барои давраи то соли 2030» ва «Стратегияи миллии оби Ҷумҳурии Тоҷикистон барои давраи то соли 2040» таҳия гардида, мақсади асосии он зиёд намудани азхудкунии заминҳои нави обёришаванда ва барқарорсозии заминҳои аз гардиши кишоварзӣ берунмонда дар ҷумҳурӣ мебошад.
Ёдовар мешавем, ки Президенти Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон 28 декабри соли 2024 дар Паём ба Маҷлиси Олӣ супориш дода буданд, ки барои азхудкунии заминҳои нави кишоварзӣ бо назардошти афзоиши аҳолии мамлакат барнома таҳия карда шавад.
Тавре аз Агентии беҳдошти замин ва обёрии мамлакат иттилоъ доданд, соли 2025 Агентӣ нақша дорад, ки 3 ҳазору 254 гектар заминро азхуд намуда, аз он 1400 гектарро ба гардиши кишоварзӣ ворид намояд.
Ба иттилои Вазорати кишоварзии Ҷумҳурии Тоҷикистон, дар мамлакат 861 ҳазор гектар замини кишоварзӣ мавҷуд аст. Дар ин заминҳо вобаста ба талаботи бозори истеъмолӣ навъҳои гуногуни маҳсулоти кишоварзӣ кишт карда мешаванд. Вазорати кишоварзии Тоҷикистон нақша дорад, ки майдони замини корамро ба 1,5 миллион гектар расонад.
Ба тавсияи коршиносони соҳаи кишоварзӣ, дар ҷумҳурӣ имкони зиёд намудани заминҳои кишт мавҷуд аст. Заминҳои кишт аз ҳисоби заминҳои аз гардиши кишоварзӣ берунмонда тавассути обмонӣ зиёд карда мешаванд. Тибқи барномаҳое, ки аз ҷониби Ҳукумати Тоҷикистон татбиқ мегарданд, ҳар сол майдони заминҳои кишт зиёд карда мешавад. Яке аз омилҳои асосии афзоиши истеҳсоли маҳсулоти кишоварзӣ — ин самаранок истифода бурдани заминҳои таъйиноти кишоварзӣ ба шумор меравад.
Ба таҳлили коршиносон, барои ба гардиши кишоварзӣ ворид намудани заминҳои бекорхобида ва истифодаи самараноки замин бояд истифодаи фонди замин дар хоҷагиҳои кишоварзӣ беҳтар карда шавад. Инчунин пешгирӣ намудани ҳолатҳои аз таъйиноти кишоварзӣ баромадани заминҳои корам ва ба замини корам табдил додани заминҳои берун аз кишоварзӣ истифодашаванда яке аз омилҳои дигари зиёд гардидани заминҳои корам дар мамлакат мебошад.
Ба иттилои Кумитаи давлатии идораи замин ва геодезии Тоҷикистон, дар ҷумҳурӣ 19 ҳазору 718 гектар заминҳои партов ва 4923 гектар заминҳои аз гардиши кишоварзӣ берунмонда мавҷуд ҳастанд. Барои ба гардиши кишоварзӣ ворид намудани онҳо Кумитаи давлатии идораи замин ва геодезӣ дар якҷоягӣ бо вазорату идораҳои дахлдор чораҷӯӣ менамояд.
Тоҷикистон чун мамлакати кӯҳӣ дорои релефи ҷуғрофии мураккаб буда, бо сабаби мавҷуд набудани захираҳои кофии заминҳои барои кишоварзӣ мутобиқ аз роҳи экстенсивии рушди соҳаи кишоварзӣ маҳдуд мебошад. Вобаста ба ин, таъмини бехатарии озуқаворӣ тақозо менамояд, ки замин, бахусус заминҳои корам эҳтиёт карда шуда, ҳар қитъаи он самаранок истифода гардад.
Фирӯза ДАВЛАТЗОДА,
АМИТ «Ховар»
АКС: АМИТ «Ховар»