ДАР ТОҶИКИСТОН БА ИН ПЕШТАР РӮ ОВАРДА БУДАНД. Дар Қирғизистон сурудхонӣ бо фонограмма манъ гардид
ДУШАНБЕ, 04.01.2023 /АМИТ «Ховар»/. Аз 1 январи соли 2023 дар Қирғизистон сурудхонӣ бо фонограмма дар муассисаҳои давлатӣ ва дар барномаҳои ҷамъиятӣ манъ гардид. Фармонро вазири фарҳанг Олтинбек Мақсутов 30 декабри соли 2022 имзо кардааст, хабар медиҳад Kloop.
Фармон ба театрҳо, иншооти варзишӣ, толорҳои консертӣ, кинотеатрҳо, клубҳо, осорхонаҳо, китобхонаҳо ва филармонияҳо дахл дорад.
«Дар тамоми муассисаҳои давлатии фарҳангию маърифатии тобеи вазорат дар барномаҳои консертӣ, чорабиниҳои фарҳангӣ, сарфи назар аз баромадҳои хусусӣ ва ё иҷоравӣ, бояд аз 1 январи соли 2023 баромадҳои вокалӣ ба таври зинда иҷро карда шаванд», — зикр шудааст дар фармон.
Масъулиятро роҳбарони муассисаҳое, ки дар онҳо чорабиниҳо баргузор мешаванд, низ ба дӯш мегиранд.
Иҷро бо фонограмма- ин усули иҷрои асарҳои мусиқӣ мебошад, ки садо дар алоҳидагӣ (фонограмма) сабт карда мешавад ва иҷрокунанда дар саҳна ба вазни мусиқии ин фонограмма мутобиқ мешавад (яъне, ба баландгӯяк «даҳонашро боз мекунад»).
Дар Тоҷикистон ҳанӯз соли 2007 истифодаи фонограмма манъ шуда буд. Ба феҳристи чорабиниҳое, ки пахши фонограмма манъ шудааст, барномаҳои бадеии миқёси давлатӣ, ҷумҳуриявӣ, вилоятӣ, шаҳрӣ ва ноҳиявӣ, инчунин консертҳо, намоишҳо ва базмҳои арӯсӣ шомил буданд. Яке аз сабабҳои аслии манъкунӣ- ин «таъсири манфии сабти садои фонограмма ба пешрафти санъати суруду мусиқӣ» мебошад.
Дар фармони Вазорати фарҳанги Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи истифодаи фонограмма» он вақт зикр шуда буд, ки дар Тоҷикистон сабти «минусӣ» танҳо дар намоишҳои театрӣ, сабти барномаҳои телевизионӣ дар студия ва дар стадионҳо иҷозат дода мешавад.
Мувофиқи муқаррароти нав, созмондиҳандагони барномаҳои фарҳангиву фароғатӣ вазифадоранд, ки мундариҷаҳоеро, ки ба амалҳои хушунатомез даъват мекунанд, истифода набаранд, ҳангоми муомила бо тамошобинон рафтори бадахлоқонаи ҳунармандон (суханҳои дағалона, таҳқир, луғати ғайримеъёрӣ)-ро пешгирӣ намуда, инчунин тамошобинонро аз истифодаи фонограммаҳо ҳангоми иҷрои асарҳои мусиқӣ огоҳ кунанд.
Манъи сурудхонӣ бо фонограмма кайҳо инҷониб на танҳо дар Осиёи Марказӣ, балки дар Чин, Озарбойҷон, Молдова, ИМА ва баъзе кишварҳои дигар низ амал мекунад.
Азиза ДАДАБОЕВА,
АМИТ «Ховар»
АКС аз манбаъҳои боз