ФАРҲАНГ- САРМОЯИ ҲАСТИИ МИЛЛАТ. Лабчанг сози мусиқие аст, ки навои дилнишини миллӣ дорад

Февраль 16, 2025 12:00

ДУШАНБЕ, 16.02.2025. /АМИТ «Ховар»/. Лабчанг сози мусиқие аст, ки онро бештар занон менавозанд. Ин созро баъзан «чанги занона» низ мегӯянд.

Ба таъкиди фолклоршиносон ва мардумшиносони тоҷик, лабчанг бо номҳои чангқовуз ва чангқавуз низ маълум аст. Он сози мусиқии камоншакли забончадоре аст, ки аз қадимулайём бо номҳои гуногун дар байни бисёр халқҳои ҷаҳон машҳур аст.

Дарозии лабчанг тахминан 8-12 сантиметр мешавад. Он аз якчанд шаклу намуд иборат буда, аз оҳан, биринҷӣ, мис ва нуқра сохта мешавад. Инчунин оҳанги он аз рӯйи сохташ фарқ мекунад.

Мусиқишиносон таъкид мекунанд, ки тарзи навохтани лабчанг фарқ намекунад. Ҳангоми навохтан онро байни лабон гузошта, бо дандонҳо озодона медоранд ва забонро аз паси он каме қафотар нигоҳ медоранд. Лабчангро аз думчааш медоранд ва бо ангушти дасти рост забончаи ба мисли неши каждум каҷашро мувофиқи зарбу усули ин ё он нағмае ба ларзиш меоранд. Барои ба вуҷуд овардани нағма ҷараёни нафасро бо ҳаракати забон тағйир медиҳанд.

Дар Тоҷикистон мардум лабчангро аз қадим менавохтанд ва дар хонаҳояшон ҳифз мекарданд. Фалаксарои тоҷик Гулчеҳра Содиқова пеш аз оғози сурудхонӣ лабчанг менавозад. Ҳоло лабчанг дар барномаҳои фарҳангӣ аз ҷониби мусиқичиён навохта мешавад.

Лабчанг дар байни халқҳои Сибир, Шарқи дур, Осиёи Марказӣ, Осиёи Ҷанубу Шарқӣ, Аврупо, Африқо ва дигар давлатҳо низ маъмул аст.

Лабчанг дар асри XIX дар якчанд мамлакати Аврупо ҳамчун сози мусиқии консертӣ истифода мешуд. Он ҳамчун сози якканавозӣ ва ансамблӣ маъмул аст.

Фирӯза ДАВЛАТЗОДА,
АМИТ «Ховар»

АКС аз манбаъҳои боз

Февраль 16, 2025 12:00

Хабарҳои дигари ин бахш

Дар Санкт-Петербург Ассамблеяи XIX генералии Созмони агентиҳои иттилоотии кишварҳои Осиё ва Уқёнуси Ором баргузор шуд
Дар Китобхонаи миллӣ китобномаи шарҳиҳолии Шоири халқии Тоҷикистон Ашӯр Сафар рӯнамоӣ гардид
САЙРИ БАДАХШОН. Дар вилоят беш аз 300 муассисаи фарҳангӣ ба мардум хизмат мерасонад
Дар Душанбе маросими кушодашавии 46-умин сессияи баҳории Академияи хурди илмҳои Тоҷикистон баргузор шуд
Санъати нодир — кундал дар Тоҷикистон рушд меёбад
«КӮЗАИ ВАҲДАТ». Ин кӯзаи мунаққаш аз хоки тамоми минтақаҳои Тоҷикистон сохта шудааст
Аксари ҳунармандони «Оркестри симфонии кӯдакон ва наврасон» ғолибони Озмуни ҷумҳуриявии «Тоҷикистон — Ватани азизи ман» мебошанд
Дар Вазорати фарҳанг оид ба нақши муассисаҳои фарҳанг дар рушди маънавиёти ҷомеа ҳамоиш доир шуд
«ОФТОБИ НАЗМИ ОЛАМ». Дар Душанбе бахшида ба бузургдошти 700-солагии Ҳофизи Шерозӣ ҳамоиш баргузор гардид
Дар Париж барномаи фарҳангии Шашмақом баргузор гардид
ПАНДИ ҲОФИЗ — ҲИДОЯТГАРИ ИНСОНҲО БА СӮИ КАМОЛОТИ МАЪНАВӢ. Бардошт аз конфронси илмӣ-байналмилалӣ дар ЮНЕСКО
Дар қароргоҳи ЮНЕСКО ба ифтихори 700-солагии Ҳофизи Шерозӣ намоиши ҷашнӣ ифтитоҳ гардид