ФАРҲАНГ- САРМОЯИ ҲАСТИИ МИЛЛАТ. Лабчанг сози мусиқие аст, ки навои дилнишини миллӣ дорад

Февраль 16, 2025 12:00

ДУШАНБЕ, 16.02.2025. /АМИТ «Ховар»/. Лабчанг сози мусиқие аст, ки онро бештар занон менавозанд. Ин созро баъзан «чанги занона» низ мегӯянд.

Ба таъкиди фолклоршиносон ва мардумшиносони тоҷик, лабчанг бо номҳои чангқовуз ва чангқавуз низ маълум аст. Он сози мусиқии камоншакли забончадоре аст, ки аз қадимулайём бо номҳои гуногун дар байни бисёр халқҳои ҷаҳон машҳур аст.

Дарозии лабчанг тахминан 8-12 сантиметр мешавад. Он аз якчанд шаклу намуд иборат буда, аз оҳан, биринҷӣ, мис ва нуқра сохта мешавад. Инчунин оҳанги он аз рӯйи сохташ фарқ мекунад.

Мусиқишиносон таъкид мекунанд, ки тарзи навохтани лабчанг фарқ намекунад. Ҳангоми навохтан онро байни лабон гузошта, бо дандонҳо озодона медоранд ва забонро аз паси он каме қафотар нигоҳ медоранд. Лабчангро аз думчааш медоранд ва бо ангушти дасти рост забончаи ба мисли неши каждум каҷашро мувофиқи зарбу усули ин ё он нағмае ба ларзиш меоранд. Барои ба вуҷуд овардани нағма ҷараёни нафасро бо ҳаракати забон тағйир медиҳанд.

Дар Тоҷикистон мардум лабчангро аз қадим менавохтанд ва дар хонаҳояшон ҳифз мекарданд. Фалаксарои тоҷик Гулчеҳра Содиқова пеш аз оғози сурудхонӣ лабчанг менавозад. Ҳоло лабчанг дар барномаҳои фарҳангӣ аз ҷониби мусиқичиён навохта мешавад.

Лабчанг дар байни халқҳои Сибир, Шарқи дур, Осиёи Марказӣ, Осиёи Ҷанубу Шарқӣ, Аврупо, Африқо ва дигар давлатҳо низ маъмул аст.

Лабчанг дар асри XIX дар якчанд мамлакати Аврупо ҳамчун сози мусиқии консертӣ истифода мешуд. Он ҳамчун сози якканавозӣ ва ансамблӣ маъмул аст.

Фирӯза ДАВЛАТЗОДА,
АМИТ «Ховар»

АКС аз манбаъҳои боз

Февраль 16, 2025 12:00

Хабарҳои дигари ин бахш

СОҲИБҚИРОНИ ШОИРӢ УСТОД РӮДАКИСТ. Бахшида ба Рӯзи Рӯдакӣ ҳамоиши адабӣ доир шуд
Ба ифтихори 700-солагии Ҳофизи Шерозӣ дар Осорхонаи миллӣ намоиши ҷашнӣ ифтитоҳ ёфт
Оид ба арзёбии таъсири маҳфузгоҳҳои партовҳои уранӣ ба муҳити зист конфронс доир шуд
Намояндагони Китобхонаи миллии Тоҷикистон дар конфронси байналмилалии онлайнӣ иштирок намуданд
Ҳайати Шурои байнидавлатии ҳолатҳои фавқулода бо Маҷмааи «Кохи Наврӯз» ва Осорхонаи миллии Тоҷикистон шинос шуд
Бахшида ба 80-солагии Шоири халқии Тоҷикистон Гулназар Келдӣ маҳфили адабӣ баргузор гардид
Байни АМИТ «Ховар» ва Донишгоҳи миллии Тоҷикистон шартномаи ҳамкорӣ ба имзо расид
Дар ноҳияи Рӯдакӣ даври минтақавии Озмуни ҷумҳуриявии «Илм-фурӯғи маърифат» оғоз ёфт
Сокинони ноҳияи Шаҳринав соҳиби туҳфаи Президенти Тоҷикистон-«Шоҳнома»-и Абулқосим Фирдавсӣ мегарданд
МАХЗАНИ ДОНИШ ДАР ҲАР ХОНАДОН. Ба 63 ҳазор оилаи ноҳияи Рӯдакӣ асари безавол — «Шоҳнома» тақдим мегардад
Ҳайати фарҳангии ИДМ бо ёдгориҳои нодири таърихии миллати тоҷик шинос шуд
Ҳайати парлумонии Иттиҳоди Аврупо дар Осорхонаи миллии Тоҷикистон бо тамаддуни қадимии тоҷикон шинос шуд