САЪБА — ПАРАНДАИ СОЛИ 2023 ДАР ТОҶИКИСТОН. Он аз мурғони хушхон ва писандидаи дӯстдорони табиат мебошад
ДУШАНБЕ, 25.12.2022 /АМИТ «Ховар»/. Саъба парандаи соли 2023 дар Тоҷикистон эълон гардид. Ҳамоишҳои экологӣ — тавзеҳотӣ ва иқдоми ҳифзи табиат, ки тамоми сол баргузор хоҳанд шуд, ба ин паранда бахшида мешаванд. Ин матлабро ноиби президенти Академияи миллии илмҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон, доктори илмҳои биология Абдусаттор Саидов ба хабарнигори АМИТ «Ховар» иброз намуд.
Мавсуф зикр намуд, ки 1 декабр дар Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон бо иштироки зиёда аз 50 нафар дӯстдорони табиат озмуни «Парандаи соли 2023» доир шуд. Ба он 8 намуд парандагони нодиру аҷиби Тоҷикистон, ба мисли мусича, саъба, дурроҷи сиёҳ, бедона, кабӯтари ҷангалӣ, чарғи думдароз ва доснул пешниҳод гардиданд. Бо дастгирии олимону мутахассисон ва парандашиносон саъба «Парандаи соли 2023» интихоб гардид.
Абдусаттор Саидов иброз намд, ки ҳарчанд саъба ба «Китоби Сурхи Тоҷикистон» дохил нагардидааст, аммо парандаи муқими нодирест, ки бештари инсонҳо барои зебогиаш шикор намуда, дар қафас нигоҳ медоранд. Ин амали инсонҳо метавонад минбаъд сабаби кам гардидани ин парандаи хушхон дар Тоҷикистон гардад.
Саъба парандаи зебои афсонавӣ ва миёни мардум машҳур буда, яке аз мурғони хушхон ва писандидаи дӯстдорони табиат мебошад. Саъба бо тарзи ҳаёти муътадил ва аҷиби худ дар табиат аз дигар парандагон фарқ мекунад. Тарзи лонагузорӣ ва тарбияи чўҷаҳо барои саъба хеле муҳим мебошад. Он соле то се-чаҳор чўҷа бароварда, ба онҳо зуд тарзи парвозу шикорро меомӯзад.
Саъбаҳо озодагиро дӯст дошта, ҳар сол лонаи худро аз нав таъмир мекунанд ва тухм мегузоранд. Лонаи ин парандаи аҷиб хеле нозукона аз лой, гилу ришта ва хас сохта мешавад ва онҳо ба инсон наздик буда, бештар дар ҷангал ва боғот лона мегузоранд. Саъба парандаи бисёр хушхон буда, ҳар гуна овозҳоро такрор мекунад ва чӯҷаҳояшро хеле дӯст медорад. Айёми ғизодиҳии чӯҷаҳо рўзе то 200 маротиба ба лонааш парвоз мекунад. Саъба то 100 грамм вазн дошта, дар дигар мамлакатҳо, билхоса дар Африқо, Чин ва Ҳиндустон низ хеле зиёд паҳн шудааст.
Дарозии танаш 12 сантиметр, қисми пеши сараш сурх, болу думаш сиёҳ. Дар миёнаи болаш холи зард ва дар интиҳои болу думаш холи сафед дорад; тахтапушт ва китфаш хокистарранги сурхчатоб ва шикамаш сафед аст.
Дар Тоҷикистон саъба дар нишебиҳои кӯҳҳо, дар ҷойҳое, ки дарахту буттаҳо зич месабзанд (аз 1000-1100 то 2800- 3000 метр аз сатҳи баҳр; ба ғайр аз мавзеъҳои пасту баландкӯҳҳо ва Помир) дида мешавад.
Саъба парандаи манфиатовар аст. Вай тухми алафҳои бегона ва ҳашароти зараррасонро нест мекунад.
Фирӯза ДАВЛАТЗОДА,
АМИТ «Ховар»
АКС аз бойгонии АМИТ «Ховар»/манбаъҳои боз
ПАЁМИ ПРЕЗИДЕНТ-РОҲНАМОИ ИМРӮЗУ ФАРДО. Оид ба он дар Донишгоҳи давлатии Кӯлоб ҳамоиш доир гардид
Президенти Тоҷикистон: «Омӯзиши забонҳои хориҷӣ аз зинаи таҳсилоти томактабӣ ба роҳ монда шавад»
Дар 5 соли оянда барои фарогирии 50 фоизи кӯдакони синни томактабӣ бунёди 800 муассисаи таҳсилоти томактабӣ зарур аст
Дар заминаи Донишкадаи технология ва менеҷменти инноватсионии шаҳри Кӯлоб Донишгоҳи инноватсия ва технологияҳои рақамӣ таъсис меёбад
Эмомалӣ Раҳмон: «Дар замони соҳибистиқлолӣ беш аз 117 ҳазор ҷавонон барои таҳсил ба донишгоҳҳои бонуфузи пешрафтаи ҷаҳон фиристода шуданд»
Донишҷӯёни тоҷик дар Русия дар ҷаласаи шурои маҳфили «Ҷавононе, ки дар хориҷи мамлакат таҳсил доранд» иштирок намуданд
Хонандагони муассисаҳои таълимии Хатлон дар олимпиадаҳои фаннӣ ва байналмилалӣ 987 медал ба даст оварданд
Байни институтҳои илмӣ-таҳқиқотии Тоҷикистон ва Чин шартномаи ҳамкорӣ ба имзо расид
Дар Донишгоҳи технологии Тоҷикистон оид ба нақши иқтисоди даврӣ дар таъмини самараноки захираҳои табиӣ ҳамоиш доир шуд
Дар Донишгоҳи техникии Тоҷикистон доир ба энергетика ва дурнамои рушд конференсияи байналмилалӣ баргузор шуд
Дар Вазорати маориф ва илм масъалаи фарогирии кӯдакон ба муассисаҳои таҳсилоти томактаби баррасӣ гардид
ТАЪТИЛИ ЗИМИСТОНА. Хонандагони муассисаҳои таҳсилоти миёнаи умумии Тоҷикистон чанд рӯз ба таътил мебароянд?
